Atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła, zapalna, genetycznie uwarunkowana choroba skóry charakteryzująca się nadmierną produkcją przeciwciał IgE oraz dziedziczną skłonnością do obniżonego progu świądu. Intensywny świąd prowadzi do drapania i pocierania, w wyniku czego powstają zmiany typowe dla egzemy. Objawia się lichenifikacją, złuszczaniem i wykwitami, głównie zgięciach łokci i kolan. U niemowląt schorzenie znane jest jako wyprysk niemowlęcy.

AZS to choroba występująca u pacjentów z predyspozycjami genetycznymi. Zmiany skórne występują na skutek kontaktu powierzchniowego z alergenem, co wzmaga odpowiedź układu immunologicznego i nadprodukcję przeciwciał klasy IgE. Czynniki mają wpływ na rozwój choroby to m.in. środowiskowe, pokarmowe, a także psychogenne.

Objawy AZS bardzo często pojawiają się już w wieku niemowlęcym, głównie ze względu, że skóra małego dziecka jest bardzo wrażliwa i podatna na kontakt z alergenem, a układ immunologiczny nie jest całkowicie wyspecjalizowany. Charakterystyczne są obszary nadmiernie wysuszone na skórze dziecka, w niektórych przypadkach towarzyszy im świąd oraz wysięk. Z czasem zmiany te mogą ulegać zgrubieniom oraz skóra może przybierać w tych miejscach ciemniejszy odcień, pacjenci mają także charakterystyczne błyszczące paznokcie.

Diagnostyką AZS- atopowego zapalenia skóry zajmuje się lekarz dermatolog oraz alergolog. Rozpoznanie następuje dzięki dokładnej analizie wyglądu skóry pacjenta oraz ocenie kryteriów rozpoznania (są tzw. kryteria Hanifina-Rajki).

Leczenie AZS opiera się na odpowiednio dobranej farmakoterapii oraz prawidłowej pielęgnacji skóry suchej. Pacjent dodatkowo powinien zwracać uwagę na odpowiednią temperaturę pomieszczeń, w jakich przebywa oraz temperaturę używanej do kąpieli wody. Leczenie farmakologiczne opiera się przede wszystkim na stosowaniu miejscowych preparatów o działaniu przeciwzapalnym. W niektórych przypadkach stosowana jest fototerapia.

Według badań dzieci karmione piersią mają mniejsze ryzyko zachorowania na atopowe zapalenie skóry w przyszłości. Ważną kwestią jest odpowiednio szybkie rozszerzanie diety niemowlaka oraz ograniczanie kontaktu z czynnikami potencjalnie alergizującymi.