Alkoholowa marskość wątroby

Alkoholowa marskość wątroby polega na zniszczeniu prawidłowej tkanki wątroby w wyniku przewlekłego spożywania alkoholu. Powoduje uszkodzenie i zwłóknienie wątroby, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Alkoholowe uszkodzenie wątroby jest chorobą spowodowaną toksycznym działaniem alkoholu na komórki wątrobowe. Alkohol jest głównym sprawcą chorób wątroby w krajach rozwiniętych. Wątroba jest podstawowym narządem biorącym udział w eliminacji alkoholu z krążenia. Alkohol powoduje zapalenie, stłuszczenie oraz włóknienie wątroby. Ostatecznym skutkiem nadmiernego spożywania alkoholu jest marskość wątroby.

Początkowo marskość jest bezobjawowa, a przebudowę wątroby stwierdza się podczas badań lub zabiegu operacyjnego wykonywanego z innego powodu. Z czasem pojawiają się objawy związane z upośledzoną funkcją tego narządu (wtórnie do przebudowy wątroby tzw. przebudowy marskiej i zaburzonym krążeniem krwi w obrębie jamy brzusznej związanym z nadciśnieniem wrotnym).

Typowe objawy marskości to m.in.:
– wodobrzusze, czyli nagromadzenie płynu w obrębie jamy brzusznej;
– obrzęki;
– przy powiększającym się obwodzie brzucha mogą pojawić się przepukliny np. przepuklina pępkowa;
– pajączki skórne (poszerzenia drobnych naczyń, które mogą samodzielnie występować u całkowicie zdrowych osób);
– obniżenie libido, powiększenie gruczołów piersiowych u mężczyzn czy nietypowe dla danej płci owłosienie, zaburzenia miesiączkowania (ze względu na zaburzoną gospodarkę hormonami).

Na podstawie zespołów objawów klinicznych lekarz może postawić wstępne rozpoznanie. Badaniami pomocnymi w rozpoznaniu są:
– USG jamy brzusznej,
– próby wątrobowe,
– biopsja wątroby,
– elastografia wątroby.

Podstawowe leczenie alkoholowych uszkodzeń wątroby opiera się na całkowitej abstynencji od alkoholu. W marskości wątroby stosuje się leczenie mające na celu zapobieganie wystąpienia powikłań.

Podstawowe leczenie, oczywiście poza abstynencją, to leczenie m.in.:
– wodobrzusza,
– zapobieganie krwawieniom
– zapobieganie encefalopatii, występującej wtórnie do nadmiaru amoniaku.

W leczeniu wodobrzusza stosuje się leki moczopędne (pobudzające wydzielanie płynów, a tym samym zmniejszające obrzęki, ilość płynu w jamie brzusznej), konieczne jest ograniczenie spożywanych płynów oraz dostarczanej ilości sodu w pożywieniu. Przy dużym wodobrzuszu nadmiar płynu jest usuwany poprzez drenaż, do którego istnieją pewne wskazania i przeciwwskazania.

W leczeniu encefalopatii wątrobowej ważne jest zmniejszenie wytwarzania amoniaku – stąd odpowiednia dieta i stosowanie niektórych leków przeczyszczających (laktuloza), leków wpływających na metabolizm amoniaku, odpowiednich antybiotyków.

Jedynym sposobem zapobiegania jest racjonalne spożywanie alkoholu lub nawet abstynencja.