Zdarta skóra do mięsa — jak się goi taka rana?
Nasza skóra składa się z wielu warstw, w dużym uproszczeniu są to naskórek, skóra właściwa i tkanka podskórna. W wyniku uszkodzeń takich jak otarcia, uderzenia, przecięcia ciągłość skóry ulega przerwaniu i pojawia się rana. Proces gojenia się rany dzieli się na etapy:
- faza oczyszczania, w której dochodzi do zapalenia;
- faza przebudowy, w której rosną nabłonki, naczynia, nerwy, a komórki, których zabrakło — migrują;
- faza obkurczania;
- faza wytwarzania blizny [1].
Jak szybko zagoić ranę?
Szybkość gojenia się rany zależy od wielu czynników. Między innymi od jej głębokości i rozległości. Rany, które sięgają aż do tkanki podskórnej, będą goić się znacznie dłużej od drobnych otarć samego naskórka. Obecność chorób towarzyszących, takich jak na przykład cukrzyca może spowolnić proces gojenia rany. Często w obrębie uszkodzenia skóry dochodzi do nadkażenia bakteriami, które powodują tworzenie się wysięku i hamowanie procesu gojenia na etapie reakcji zapalnej.
W celu szybkiego zagojenia rany warto pamiętać o zapewnieniu odpowiednich warunków do gojenia, czyli:
- odkażenia rany i oczyszczenia z zanieczyszczeń;
- zapewnieniu izolacji od ucisku, na przykład stosując opatrunki na rany na stopach;
- w przypadku rozległych ran z ryzykiem nadkażenia bakteryjnego warto udać się do specjalistów w celu doboru odpowiednich produktów do gojenia [1,2].
Jak leczyć duże rany?
Leczenie rany głębszej niż uszkodzenie samego naskórka powinniśmy rozpocząć jak najszybciej po jej powstaniu. Tylko szybka reakcja pozwoli na zapobieganie kolonizacji bakterii. Ich obecność w ranie jest nieunikniona, ze względu na to, że są one obecne na powierzchni skóry oraz w powietrzu.
Etap I: odkażanie
Na tym etapie powinniśmy sięgnąć po antyseptyk, czyli środek, który zapewni działanie przeciwdrobnoustrojowe oraz oczyści ranę z zanieczyszczeń. Wiele zalet posiadają preparaty zawierające oktenidynę i fenoksyetanol takie jak Octenisept. Połączenie składników zapewnia szerokie spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego. W dodatku działa już po minucie od zastosowania.
Nie powinniśmy stosować wody utlenionej, rivanolu, kwasu salicylowego czy borasolu, ponieważ ich działanie odkażające może być niewystarczające.
Jeżeli nie posiadamy przy sobie żadnych środków odkażających, to doraźnie można przemyć ranę nawet zwykłą wodą [2].
Etap II: zapewnienie warunków do gojenia
W przypadku ran głębokich można zastosować specjalistyczne opatrunki, które zapewnią nawilżenie rany oraz będą wspomagać proces gojenia.
W przypadku ran krwawiących można sięgnąć po opatrunki alginianowe (Sorbalgon), mają one właściwości hemostatyczne oraz absorbujące wysięk. W celu zapewnienia nawilżenia zranionego miejsca warto sięgnąć po opatrunki hydrokoloidowe (Granuflex, Hydrasorb, Comfel) czy opatrunki hydrożelowe (Aquagel, Granugel). Dzięki zapewnieniu wilgotnego środowiska rany goją się znacznie szybciej.
Nie powinno się stosować maści z antybiotykami na wszystkie otwarte rany. Są one pomocne w leczeniu zakażonych ran oraz w przypadku występowania stopy cukrzycowej. Jednak na własną rękę warto zrezygnować z sięgania po tego typu preparaty [2].
Etap III: stosowanie maści przyspieszających gojenie
Po zasklepieniu rany można sięgnąć po maści zawierające hydrożel takie jak Help 4 Skin oraz maści ze srebrem i środkami nawilżającymi. Przykładem takiego preparatu jest Karnosil.
Etap IV: zapobieganie wytwarzaniu bliznowca
Ostatnim etapem gojenia się rany jest powstawanie blizny. Walka z jej usunięciem jest trudna, dlatego najlepiej zatroszczyć się o jej eliminację, zanim w ogóle powstanie. W tym celu stosujemy preparaty bezpośrednio na skórę po wygojeniu rany. Warto sięgnąć po preparaty zawierające silikony, heparynę czy wyciągi z cebuli. Dobrze sprawdzą się Contractubex, czy Cepan [3].
Jak zdjąć opatrunek przyklejony do rany?
W przypadku opatrunków specjalistycznych rzadko się zdarza, że opatrunek przylepi się do skóry w sposób utrudniający jego usunięcie. Aczkolwiek nawet jeśli tak się stanie, można zanurzyć opatrunek w wodzie lub soli fizjologicznej. Po nasiąknięciu powinien odejść bez problemu. Kolejnym sposobem jest preparat Stick Off, który po aplikacji na opatrunek rozpuszcza warstwę klejącą, co umożliwia bezbolesne jego usunięcie.