Według badań 2 na 3 Amerykanów w wieku 70 lat traci częściowo słuch. Niestety większość z nich, bo aż 80% ignoruje ten problem i nie szuka pomocy. W Polsce jest to również poważna kwestia. Według prof. Henryka Skarżyńskiego w 2019 roku około 75% seniorów cierpiało na zaburzenia słuchu. Zgodnie z raportem Lancet Commission z 2020 roku utrata słuchu związana z wiekiem jest najważniejszym modyfikowalnym czynnikiem ryzyka rozwoju demencji. Szacuje się, że ubytek słuchu w połowie życia stanowi przyczynę 8,2% wszystkich przypadków demencji. Niestety nie wiadomo dlaczego tak się dzieje.
Czytaj więcej: Jak dbać o prawidłowy słuch? Światowy Dzień Słuchu
Dlaczego utrata słuchu wpływa na rozwój demencji?
Tak jak istnieje wiele przyczyn demencji, istnieje również wiele potencjalnych mechanizmów łączących ubytek słuchu z pogorszeniem stanu zdrowia mózgu. I tak jak w przypadku demencji, możliwe jest, że więcej niż jeden z nich działa w tym samym czasie, powiedział Timothy Griffiths. Griffiths jest profesorem neurologii poznawczej na Uniwersytecie Newcastle w Newcastle Upon Tyne w Anglii.
Jedną z możliwości jest to, że ten sam proces chorobowy powodujący pogorszenie słuchu jest podobnie szkodliwy dla sprawności mózgu i funkcji poznawczych, powiedział Griffiths. Na przykład, małe udary, które powodują demencję naczyniową, mogą mieć wpływ na ucho wewnętrzne, powiedział.
Inną możliwością jest to, że ubytek słuchu zmniejsza aktywność w kluczowych regionach mózgu odpowiedzialnych za myślenie, co prowadzi do wzrostu neurodegeneracji.
Trzecią możliwością jest to, że ubytek słuchu zmusza osobę do wyczerpania innych zasobów poznawczych, powiedział Griffiths. Mózg, aby słyszeć zużywa zasoby, które mógłby poświęcić na inne działania.
Istnieje także teoria, że zwiększona aktywność w części mózgu odpowiedzialnej za słuchanie w trudnych warunkach wyzwala przyspieszenie procesu chorobowego w obszarze mózgu odpowiedzialnym za funkcje poznawcze.
Chociaż naukowcy nadal nie wiedzą, dlaczego tak się dzieje, mówią, że istnieją mocne dowody na związek między ubytkiem słuchu i demencją.
Czytaj więcej: Jak zadbać o pamięć? Europejski Dzień Mózgu
Czy noszenie aparatu słuchowego wpływa na funkcje poznawcze?
Na ten moment nie wiemy, czy leczenie ubytku słuchu zahamowałoby postęp demencji i zaburzenia funkcji poznawczych.
„Nie możemy tego jeszcze ostatecznie stwierdzić” – powiedział Chern, który jest współautorem przeglądu z 2021 roku, opublikowanego w The Laryngoscope, dotyczącego badań nad skutecznością aparatów słuchowych w obniżaniu ryzyka demencji. Istnieją pewne dowody na to, że aparaty słuchowe mogą chronić osoby z ubytkiem słuchu i łagodnymi zaburzeniami poznawczymi przed dalszym pogorszeniem, powiedział. „Ale dane są mieszane.”
Mimo braku dowodów na skuteczność hamowania demencji przez poprawę słuchu Chern oraz eksperci w raporcie Lancet Commission zgodnie zachęcają do noszenia aparatów słuchowych. Według nich noszenie aparatu może tylko pomóc a na pewno nie zaszkodzić.
Źródło: 1. https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/ponad-miliard-ludzi-na-swiecie-ma-problemy-ze-sluchem; 2. https://www.drugs.com/news/aha-news-hearing-loss-link-dementia-101153.html