Na początek definicja. Czym jest tran?

Zacznijmy od samej nazwy. Nazwa tran jest w zasadzie poprawna jedynie dla tłuszczu z wątroby dorsza, ewentualnie z sardeli. Zaglądając do wikipedii:

“Tran (niem. Tran, olej wątłuszowy, farm. Oleum Jecoris Aselli, Oleum Morrhuae, Oleum Gadi) – ciekły tłuszcz otrzymywany z wątroby ryb z rodziny dorszowatych i tkanki tłuszczowej niektórych ssaków morskich.”

Tłuszcz z rekina nie jest tranem, choć istnieją produkty mające w nazwie “tran z rekina”. 

Co zawiera tran, a co olej z wątroby rekina?

 W oleju z wątroby dorsza występują tzw. kwasy omega-3. Są to NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe). Dzięki nim prawidłowo rozwija się i działa układ odpornościowy, krwionośny i nerwowy. NNKT zmniejszają także istniejące w organizmie stany zapalne. Szczególnie ważnymi kwasami tłuszczowymi omega-3 (n-3) są DHA (kwas dokozaheksaenowy) i EPA (kwas eikozapentaenowy). Efektem suplementacji DHA u dzieci jest prawidłowy rozwój psychoruchowy i fizyczny, wyższa odporność, a także lepsza ostrość widzenia. Tran zawiera również naturalnie występujące witaminy A i D, które rozpuszczają się w tłuszczach. Witamina A pozytywnie wpływa na wzrok i na skórę. Witamina D, z powodu swoich właściwości znajduje zastosowanie w różnych wskazaniach. Wpływa m.in. na odporność i układ kostny. 

W oleju z wątroby rekina głównymi składnikami są alkiloglicerole i skwalen. Alkiloglicerole działają pobudzająco na układ odpornościowy. Spożywanie skwalenu przynosi korzyści pacjentom z chorobami serca, z cukrzycą i z chorobami wątroby.

Kiedy stosować tran, a kiedy olej z wątroby rekina?

Tran szczególnie warto zażywać w niedoborach witamin A i D oraz jako uzupełnienie kwasów tłuszczowych omega-3. Jeśli spożywamy tłuste ryby przynajmniej dwa razy w tygodniu, preparaty z tranem nie są już tak konieczne. 

Suplementy diety Produkty zawierające olej z wątroby rekina warto stosować w przypadku spadków odporności. Ich przyjmowanie należy rozpocząć na początku jesieni i kontynuować aż do wiosny. 

Syrop, kapsułka czy żelki? Co wybrać?

Dla dorosłych zdecydowanie rekomenduję kapsułki. Zawierają spore dawki składników, łatwo je zażyć i nie czuć posmaku rybiego tłuszczu. Warto je połknąć po posiłku, wtedy unikniemy nieprzyjemnego rybnego “odbijania się”. Dla dzieci polecam syropy. Warto wybierać te, które mają w miarę krótki skład, bez nadmiaru zbędnych chemicznych wypełniaczy. Nie należy bać się witaminy E, gdyż mimo tego, że jest dodatkiem, to zwiększa trwałość preparatu.

Obecnie dostępne preparaty w syropie mają o wiele lepszy smak niż znienawidzony przez rodziców i dziadków czysty tran. 

Są też produkty w żelkach, ale ze względu na dodatek cukru i innych ulepszaczy nie będę ich polecać.

Zestawienie przykładowych preparatów możemy zobaczyć poniżej, w tabeli. 

Podsumowanie

W celu poprawy ogólnego stanu organizmu warto wziąć pod uwagę obydwa oleje. Jednak ze względu na to, że dla prawidłowego rozwoju dzieci ważna jest witamina D oraz kwas tłuszczowy DHA, dla młodszych pacjentów rekomendowałabym suplementację tranem.

Natomiast suplementację olejem z wątroby rekina warto rozpocząć w okresie jesienno-zimowym, gdy właśnie wtedy najczęściej dochodzi do spadków odporności.