Kaszel to fizjologiczna reakcja organizmu, pojawiająca się na skutek podrażnienia błon śluzowych dróg oddechowych. Odruch ten pomaga wyeliminować chorobotwórcze patogeny lub ciała obce, które dostały się do układu oddechowego. Kaszel dzieli się na produktywny — z zalegającą wydzieliną oraz suchy — bez wydzieliny. Kaszel suchy często opisywany jako duszący jest charakterystyczny dla infekcji wirusowych, często utrzymuje się długo po zakończonej chorobie.  Istnieje szereg leków łagodzących kaszel, w zależności od jego rodzaju. Jednymi z częstszych wyborów pacjentów cierpiących na suchy kaszel jest Thiocodin i Acodin [1]. (Czytaj także: Kaszel mokry czy suchy – jak go odróżnić?)

Co stosować na duszący kaszel?

W leczeniu suchego duszącego kaszlu wykorzystuje się leki o działaniu obwodowym oraz ośrodkowym. Przedstawicielem tej drugiej grupy jest benzonatat, jednak jest on stosowany przede wszystkim w premedykacji przed badaniem bronchoskopowym lub w anestezjologii. Istotnie większe znaczenie w terapii kaszlu mają leki o działaniu ośrodkowym [1]. (Czytaj także: Leki na suchy męczący kaszel)

Jakie tabletki na meczący kaszel stosować?

Do leków hamujących suchy duszący kaszel na drodze ośrodkowej należą opioidy i ich pochodne. Najczęściej stosowanymi substancjami czynnymi z tej grupy są: kodeina i dekstrometorfan. Związki z tej grupy wywodzą się od morfiny — substancji narkotycznej, działającej silnie hamująco na ośrodek oddechowy. Jednocześnie wykazuje ona działanie przeciwbólowe, uspokajające i silnie uzależniające. Jest związkiem o niskim profilu bezpieczeństwa, dlatego stosuje się ją jedynie w określonych, ciężkich przypadkach [1]. 

Kodeina w dawkach terapeutycznych nie ma działania euforyzującego, ale w niewielkim stopniu ma właściwości uzależniające. Jest jednym z opiatów — grupy związków aktywnych, określanych mianem narkotyków. Jej pochodną jest dekstrometorfan — nie powoduje uzależnienia, a jednocześnie wywołuje efekt przeciwkaszlowy tak samo silny, jak kodeina [1]. Oba związki są najczęściej stosowanymi lekami w przebiegu łagodzenia suchego, nieproduktywnego kaszlu.

W jakich lekach występuje kodeina?

Kodeina jest składnikiem następujących leków o działaniu przeciwkaszlowym:

• Thiocodin tabletki;
• Thiocodin syrop;
• HerbaPini, syrop sosnowy;
• Neoazarina tabletki.

W jakich lekach występuje dekstrometorfan?

Dekstrometorfan występuje w następujących lekach przeciwkaszlowych:

• Acodin tabletki;
• DexaCaps kapsułki;
• DexaPini syrop;
• Tussi Drill syrop.

Spośród wymienionych powyżej leków, najczęściej wybieranymi przez pacjentów jest Thiocodin i Acodin. 

Thiocodin — jak działa i kiedy stosować?

Thiocodin jest lekiem złożonym — zawiera kodeinę oraz sulfogwajakol. Jego działanie opiera się na ośrodkowym hamowaniu odruchu kaszlowego (kodeina) i miejscowym upłynnianiu wydzieliny dróg oddechowych (sulfogwajakol). Działanie leku utrzymuje się do 4-8 godzin.

Wskazaniem do stosowania Thiocodinu jest leczenie uporczywego suchego kaszlu bez odkrztuszania wydzieliny [2].

https://leki.pl/lek/thiocodin/

Acodin — jak działa i kiedy stosować?

Dekstrometorfan wykazuje działanie przeciwkaszlowe — działa hamująco na ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym. Początek działania po przyjęciu doustnym występuje już po 15-30 minutach i utrzymuje się przez 5-6 godzin.

Wskazaniem do stosowania Acodinu jest przejściowe hamowanie nieproduktywnego kaszlu o różnym pochodzeniu [3].

https://leki.pl/lek/acodin/

Thiocodin — kto może go stosować?

Lek ten nie powinien być stosowany u dzieci poniżej 12. roku życia. Nie jest przeznaczony również dla:

• kobiet ciężarnych i karmiących piersią;
• pacjentów z niewydolnością oddechową;
• chorych na astmę oskrzelową, mukowiscydozę, chorobę alkoholową lub przyjmujących inhibitory MAO (selegilina, moklobemid) [2].

Acodin — dla kogo jest ten lek?

Leku nie powinny stosować dzieci poniżej 12. roku życia, a także:

• pacjenci z astmą oskrzelową lub niewydolnością oddechową;
• osoby przyjmujące inhibitory MAO (selegilina, moklobemid) [3].

Brak wystarczających danych dotyczących stosowania Acodinu przez kobiety ciężarne i karmiące piersią [3].

Jak dawkować Thiocodin i Acodin?

Lek Thiocodin występuje w formie syropu i tabletek. Należy go przyjmować w czasie posiłków. Aby uzyskać pożądany efekt terapeutyczny, należy spożywać jednocześnie odpowiednią ilość płynów w ciągu dnia (minimum 2 litry).

Dzieci powyżej 12. roku życia oraz dorośli powinni przyjmować jedną tabletkę 3 razy dziennie. W przypadku syropu należy przyjmować 10 ml (jedna miarka) również 3 razy na dobę. Thiocodin może być przyjmowany na noc [2].

Acodin może być przyjmowany niezależnie od posiłków — pokarm nie wpływa na jego wchłanianie. Dzieci powyżej 12, roku życia oraz dorośli powinni przyjmować 1 tabletkę co 3 godziny, lub dwie tabletki co 6-8 godzin. Acodin może być przyjmowany na noc [3].

Thiocodin i Acodin — czy te leki są bezpieczne?

Na około Thiocodinu i Acodinu narosło wiele mitów. Wśród społeczeństwa nierzadko można trafić na opinię, że Acodin jest niebezpieczny a Thiocodin to narkotyk! Nie jest to prawda, jednak w każdym kłamstwie jest ziarno prawdy. 

Tak jak wspomniano wcześniej, dekstrometorfan zawarty w Acodinie wykazuje bezpośrednie działanie na ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym. W wyniku jego przedawkowania mogą wystąpić następujące objawy: pobudzenie, dezorientacja, zaburzenia świadomości. Co więcej, odnotowuje się przypadki jego celowego nadużywania, także wśród młodzieży. Niemniej, Acodin stosowany z zalecanych dawkach terapeutycznych nie wywołuje powyższych objawów i jest całkowicie bezpieczny dla pacjenta [3].

Kodeina zawarta w Thiocodinie, jako pochodna morfiny, również działa bezpośrednio na ośrodek oddechowy w ośrodkowym układzie nerwowym. Jej nadużywanie może prowadzić do psychicznego i fizycznego uzależnienia, a po nagłym zakończeniu leczenia, mogą wystąpić objawy odstawienne. Prawdopodobnie właśnie z tego powodu Thiocodin jest często utożsamiany z narkotykiem — niemniej jego stosowanie zgodnie ze wskazaniami i informacjami zawartymi w ulotce jest w pełni bezpieczne [2].