Dlaczego trzeba leczyć cukrzycę?
Cukrzyca jest chorobą, która polega na tym, że nasz organizm nie jest w stanie samodzielnie obniżyć poziomu glukozy w organizmie. Przez to jest on stale podwyższony, co może prowadzić do uszkodzeń narządów w organizmie. Ponadto przyczynia się do rozwoju otyłości. Rozpoznana cukrzyca wymaga podawania leków, które pomogą obniżyć poziom cukru [1].
Jakie są rodzaje leków przeciwcukrzycowych?
Leki hipoglikemizujące stanowią sporą grupę terapeutyczną, która dzieli się na podgrupy. Należą do nich:
Biguanidy
Do tej grupy należy metformina, którą znajdziemy w aptece pod nazwą Glucophage, Avamina, Metformax, Siofor. Metformina zmniejsza stężenie glukozy we krwi na podstawie paru różnych mechanizmów działania. Między innymi poprzez wpływ na produkcję kwasów tłuszczowych zmniejsza oporność komórek na działanie insuliny. Blokuje syntezę glukagonu, czyli hormonu, który powoduje uwolnienie z komórek glukozy do krwiobiegu. Zmniejsza się wchłanianie glukozy w jelitach, a zwiększa jej wychwyt w wątrobie i mięśniach szkieletowych. Metformina obecnie stanowi lek wybierany w pierwszej kolejności w przypadku wykrycia cukrzycy typu II [2].
Pochodne sulfonylomocznika
Do pochodnych sulfonylomocznika należą takie substancje jak glipizyd (Glibense GITS), gliklazyd (Clazicon, Diaprel), glimepiryd (Amaryl, GlimeHexal). Doustne leki przeciwcukrzycowe z tej grupy zwiększają uwalnianie insuliny z komórek trzustki. Ponadto zwiększają zużycie glukozy przez komórki, dzięki czemu jej poziom spada [3].
Inhibitory SGLT2
Należą tutaj tzw. flozyny: dapagliflozyna (Forxiga), empagliflozyna (Jardiance), kanagliflozyna (Invokana). Jak sama nazwa wskazuje leki z tej grupy są inhibitorami SGLT2, który jest transporterem glukozy z nerek. Blokując go, hamujemy wtórny wychwyt glukozy, tym samym obniżając jego stężenie we krwi [4].
Tiazolidynediony
W tej grupie znajduje się pioglitazon (Pioglitazone Accord, Pioglitazone Bioton). Jego mechanizm działania polega na pobudzaniu receptorów PPAR-γ, czego wynikiem jest wpływ na procesy wytwarzania, transportu i metabolizmu glukozy i kwasów tłuszczowych. Ponadto pioglitazon zwiększa wrażliwość komórek na insulinę [5].
Inhibitory peptydazy dipeptydowej-4
Do powyższej grupy należą takie substancje jak sitagliptyna (Januvia), linagliptyna (Trajenta), wildagliptyna (Galvus). Następstwem hamowania peptydazy dipeptydowej-4 jest zwiększenie się inkretyn GLP-1 oraz GIP, które znacznie poprawiają czynność wysepek Langerhansa. Są to miejsca na trzustce, które są bezpośrednio odpowiedzialne za pobudzanie wydzielania insuliny pod wpływem wysokiego stężenia glukozy we krwi [6].
Inhibitory α-glukozydazy
Do tej grupy należy akarboza (Adeksa, Glucobay). Mechanizm działania leku polega na spowalnianiu trawienia węglowodanów w jelitach. Dzięki temu nie dochodzi do nagłego wzrostu glukozy we krwi, jest on wolniejszy, co skutkuje lepszą pracą insuliny [7].
Agoniści receptora GLP-1
Są to leki nowej generacji na cukrzycę. Należą do nich takie substancje jak: dulaglutyd (Trulicity), liraglutyd (Saxenda, Victoza), semaglutyd (Ozempic). Są to substancje, które imitują nasz naturalny hormon, który jest uwalniany pod wpływem spożywanego pokarmu. Hormon ten wysyła bezpośrednio sygnał do komórek trzustki, aby uwolniły insulinę. U osób z cukrzycą ten mechanizm jest zaburzony, a hormon jest szybko inaktywowany. W związku z tym podawanie analogów tego hormonu reguluje ten proces, umożliwiając prawidłowe uwalnianie insuliny.
Czy leki na cukrzycę na receptę trzeba zażywać do końca życia?
Na początkowym etapie choroby jest szansa na modyfikację diety i stylu życia do takiego stopnia, że możliwe jest odstąpienie od farmakoterapii. Niestety nie dotyczy to każdego przypadku, u niektórych osób zmiany w organizmie są na tyle duże, że organizm nie jest w stanie samodzielnie prowadzić prawidłowej gospodarki węglowodanowej.