Chrapanie — przyczyny. Dlaczego się pojawia?

Chrapanie powodowane jest wibracją języczka i podniebienia miękkiego podczas wdechu. Jest objawem sugerującym zaburzenia przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Szacuje się, że okazjonalne chrapanie pojawi się co najmniej raz w życiu każdego z nas. Niestety istnieją osoby, które doświadczają tego objawu regularnie, w ten sposób utrudniają spokojny odpoczynek sobie i bliskim. Warto podkreślić, że chrapanie może być objawem poważniejszych schorzeń m.in. bezdechu sennego, dlatego warto zdecydować się na przeprowadzenie diagnostyki medycznej i przedsięwziąć kroki, by wyeliminować uciążliwą dolegliwość [1].

Chrapanie może wystąpić w następujących sytuacjach:

1. Zablokowanie dróg oddechowych: Chrapanie może wystąpić, gdy drogi oddechowe są częściowo zablokowane podczas snu. Może to być spowodowane takimi czynnikami jak rozluźnione mięśnie gardła, powiększone migdałki lub trzecia migdałka, lub zatkany nos;
2. Otyłość: Nadwaga może zwiększać ryzyko chrapania. Nadmierna waga może prowadzić do gromadzenia się tkanki tłuszczowej wokół gardła, co może zwężać drogi oddechowe i powodować chrapanie;
3. Pozycja snu: Spanie na plecach może powodować rozluźnienie języka i miękkich tkanek z tyłu gardła, powodując częściowe zablokowanie dróg oddechowych i chrapanie;
4. Alkohol i leki uspokajające: Spożywanie alkoholu i niektórych leków uspokajających może powodować rozluźnienie mięśni gardła, co sprawia, że są one bardziej podatne na zapadanie się podczas snu i powoduje chrapanie;
5. Wiek: Wraz z wiekiem mięśnie gardła tracą swoje napięcie, co może przyczyniać się do chrapania;
6. Czynniki anatomiczne: Niektóre osoby mogą mieć wrodzone wady budowy dróg oddechowych, takie jak skrzywione przegroda nosa lub węższe gardło, co może zwiększać ryzyko chrapania.

Jakie są objawy chrapania?

Najbardziej charakterystycznym objawem chrapania, jest powodowany wibracjami dźwięk, który towarzyszy każdemu wdechowi. Osoby borykające się z tym problemem mogą doświadczać również m.in.:

• przerw w oddychaniu podczas snu,
• nadmiernej senności w ciągu dnia,
• problemów z koncentracją,
• porannych bóli głowy,
• bólu gardła po przebudzeniu,
• wysokiego ciśnienia krwi,
• bólu w klatce piersiowej.

U dzieci chrapanie może prowadzić do obniżenia uwagi i koncentracji, powodować problemy z zachowaniem i obniżać wyniki w nauce [1,2].

Występowanie przedstawionych objawów może sugerować bezdech senny, dlatego po zaobserwowaniu u siebie któregoś z symptomów najlepiej skonsultować swój stan z lekarzem.

Jakie są sposoby na chrapanie?

Aktualnie dostępnych jest kilka strategii, które pozwalają na walkę z dolegliwością. Zalecenia niefarmakologiczne, które mogą pomóc w walce z chrapaniem, obejmują: unormowanie wagi, oraz spanie na boku ciała. Zmęczonym nieprzespanymi nocami partnerom można zasugerować korzystanie ze stoperów, które zmniejszą uciążliwość dźwięków [2]. Ponadto zaleca się by osoby chrapiące, unikały przyjmowania preparatów nasennych, spożywania dużych ilości jedzenia i picia alkoholu przed snem. Wspomniane czynniki mogą prowadzić do nasilenia dolegliwości.

Jeśli zmiany stylu życia nie wystarczą oraz zaobserwowane zostaną objawy bezdechu sennego, zaleca się kontakt z lekarzem, który po przeprowadzeniu diagnostyki postara się zaproponować odpowiednią metodę leczenia [2]. W zależności od rozpoznania lekarz może zalecić:

• przyjmowanie leków przeciwalergicznych, jeśli uzna, że przyczyną problemu z oddychaniem są chroniczne alergie;
• korektę wad anatomicznych, występujących w budowie nosa;
• małoinwazyjne zabiegi takie jak np. koblacja, które poprawiają przepływ powietrza przez drogi oddechowe [3].

Jak wybrać złoty środek na chrapanie?

W aptece dostępnych jest wiele produktów, które mają za zadanie ułatwić życie osobom borykającym się z chrapaniem i ich rodzinom. Poniżej przedstawiamy krótki przegląd wspomnianych preparatów.

Plastry na chrapanie (m.in. Active Plast Functional)

Pod względem kształtu i faktury przypominają sztywny bandaż. Zazwyczaj aplikowane są na grzbiet nosa, by nieznacznie rozszerzyć nozdrza i spowodować przekrwienie błony śluzowej, co przyczynia się do zwiększenia swobody przepływu powietrza docierającego do jamy nosowej. Niestety produkty tego typu najbardziej sprawdzą się do tymczasowego zmniejszania chrapania, w przebiegu przeziębienia lub grypy (którego powodem było zatkanie zatok lub nosa) [4].

Listki na chrapanie zawierające substancje nawilżające (m.in. Snoreeze)

Wspomniane preparaty aplikowane są doustnie, gdzie rozpuszczają się na podniebieniu, uwalniają substancje czynne. Składniki preparatu zwiększają napięcie mięśni w oraz nawilżają tkanki miękkie zlokalizowane na tylnej ścianie gardła.

Spraye do nosa lub na tylną ścianę gardła na chrapanie (m.in. Desnoran, Snoreeze, Nie Chrap spray)

Zawierają substancje nawilżające, które powlekają i zmiękczają błonę śluzową. Ponadto poprawiają napięcie tkanek gardła, oraz ułatwiają przepływ powietrza przez drogi oddechowe, zmniejszając wibracje, przyczyniają się do usunięcia odgłosu chrapania.

Jakie są nowoczesne metody leczenia chrapania?

Nowoczesne metody leczenia chrapania obejmują różne podejścia, takie jak terapia CPAP, laserowe leczenie nieżytów (LAUP), terapia radiofrekwencyjna i implanty podniebienne. Terapia CPAP (ang. continous positive airway pressure) polega na stosowaniu urządzenia do podawania ciągłego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych, co skutecznie redukuje chrapanie. Laserowe leczenie nieżytów (LAUP) jest mało inwazyjnym zabiegiem wykonywanym często w znieczuleniu miejscowym, który jest skuteczny u pacjentów chrapiących oraz z łagodną postacią obturacyjnych bezdechów sennych. Z kolei terapia radiofrekwencyjna również może być stosowana w leczeniu chrapania poprzez redukcję tkanki podniebiennej, co zmniejsza skurcz drogi oddechowej. Implanty podniebienne to kolejna metoda, która polega na umieszczeniu małych wkładek w tkance podniebiennej w celu zwiększenia jej sztywności i zmniejszenia drgań w czasie snu, co redukuje chrapanie [5,6].

Dlaczego zmiana stylu życia może okazać się złotym środkiem na chrapanie?

Zmiana stylu życia jest bardzo ważna w walce z chrapaniem, ponieważ chrapanie wynika z wielu czynników, z których wiele jest związanych z naszym funkcjonowaniem i naszymi przyzwyczajeniami. Czynniki takie jak palenie, nadwaga, brak aktywności fizycznej, nieregularne godziny snu i spożywanie alkoholu mogą prowadzić do zwężenia dróg oddechowych i prowadzić do chrapania.

Zaprzestanie palenia, utrzymywanie zdrowej wagi, regularne ćwiczenia, utrzymywanie stałych godzin snu oraz unikanie alkoholu i ciężko strawnych posiłków, pomaga poprawić jakość snu i zmniejsza ryzyko chrapania. Ponadto, zmiana stylu życia może wpłynąć pozytywnie na zdrowie ogólne, co również może przyczynić się do redukcji chrapania. W ten sposón możemy jednocześnie zmniejszyć ryzyko chorób serca i innych chorób związanych z otyłością. Utrzymywanie stałych godzin snu i unikanie alkoholu oraz innych używek może również pomóc w zmniejszeniu ryzyka wystąpienia innych zaburzeń snu, takich jak bezdechy senny.

Jak chrapanie wpływa na jakość życia?

Chrapanie może znacząco wpływać na jakość życia. Oprócz zakłócania snu partnera może również prowadzić do różnych problemów zdrowotnych i społecznych. Chrapanie może wpływać negatywnie na jakość snu, prowadząc do nadmiernego zmęczenia w ciągu dnia, obniżonej koncentracji i niskiego poziomu energii. Może również wpływać na jakość snu partnera, powodując zakłócenia jego snu i prowadząc do irytacji oraz zmęczenia.

Ponadto chrapanie może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia. Może zwiększać ryzyko wystąpienia niektórych chorób, takich jak choroba serca, nadciśnienie tętnicze, atak serca i udar. Ponadto długotrwałe chrapanie może prowadzić do zaburzeń snu, takich jak obturacyjne bezdechy senne, które mogą powodować poważne problemy zdrowotne.

Społeczne skutki chrapania mogą obejmować trudności w relacjach z partnerem lub innymi domownikami, ponieważ chrapanie może zakłócać ich sen i prowadzić do frustracji. Może również prowadzić do ograniczenia możliwości podróżowania lub dzielenia się pokojem ze współlokatorami, gdy osoba z chrapaniem obawia się zakłócać im sen.

Kiedy warto skonsultować się z lekarzem?

Warto skonsultować się z lekarzem w przypadku chrapania w następujących sytuacjach:

1. Jeśli chrapiesz często i głośno, szczególnie jeśli jest to codzienne zjawisko. Chrapanie wieczorne, które występuje trzy lub więcej nocy w tygodniu, może być oznaką bezdechu sennego. Bezdech senny jest poważnym stanem, który może powodować przerwy w oddychaniu podczas snu i prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych.
2. Jeśli chrapanie powoduje, że czujesz się zmęczony i niewyspany w ciągu dnia, a także jeśli towarzyszą mu inne objawy, takie jak częste bóle głowy, trudności w koncentracji i nadmierna senność w ciągu dnia.
3. Jeśli partner lub inni domownicy zauważyli, że masz przerwy w oddychaniu podczas snu lub jeśli zauważasz, że przestajesz oddychać na chwilę w trakcie snu. To mogą być oznaki bezdechu sennego, który wymaga interwencji medycznej.
4. Jeśli inne metody i zmiany stylu życia, takie jak utrzymywanie zdrowej wagi, unikanie alkoholu i palenia, nie przynoszą poprawy lub zmniejszenia chrapania.

Dzień Walki z Chrapaniem

Obchody Dnia Walki z Chrapaniem przypadają na 15 marca 2021 roku. Wydarzenie ma na celu edukowanie społeczeństwa w zakresie przyczyn i konsekwencji chrapania. Ponadto jest to dobry okres, by zapoznać się ze wszystkimi aktualnymi metodami leczenia chrapania i rozpocząć diagnostykę w celu usunięcia tej uciążliwej dolegliwości [7].