Czym są uchyłki jelita grubego?
Uchyłki, a w zasadzie uchyłkowatość (diverticulosis), objawia się wystąpieniem woreczkowatych wypukłości wzdłuż przewodu pokarmowego (w jelicie cienkim, grubym lub okrężnicy). Większość pacjentów nie jest nawet świadoma występowania tej dolegliwości, ponieważ nie powoduje ona u nich żadnych objawów. Z kolei niektórzy pacjenci mogą z powodu tego schorzenia mieć objawy takie jak krwawienie z przewodu pokarmowego, tworzenie się przetok, powstawaniem ropni, ból brzucha, a nawet perforacja lub niedrożność jelit. Schorzenie to dotyka nawet do 45% populacji w krajach rozwiniętych, ale ponieważ często nie daje widocznych objawów, to poziom jej wykrywalności jest znacznie niższy. Szansa na zachorowanie wzrasta z wiekiem [1].
Czy konieczna jest odpowiednia dieta?
Praktycznie w każdej chorobie związanej z przewodem pokarmowym jednym z najważniejszych czynników jest odpowiednia dieta i aktywny tryb życia. Odpowiednio zbilansowana dieta oraz zdrowe nawyki żywieniowe często wspomagają leczenie, oraz zmniejszają objawy choroby. W przypadku uchyłków jelita grubego dieta różni się w zależności czy schorzenie ma postać bezobjawową, czy może daje już o sobie znać. Jeżeli jest bezobjawowa, to wskazana jest dieta bogata w błonnik. Produktami o dużej zawartości błonnika są m.in.:
- otręby i płatki owsiane;
- pieczywo razowe i żytnie;
- rośliny strączkowe np. soczewica, ciecierzyca, soja, fasola czy groch;
- orzechy;
- gruboziarniste kasze np. pęczak, gryczana czy jęczmienna;
- ryż brązowy;
- makaron razowy.
Przyjmując zwiększoną ilość błonnika, należy jednocześnie pamiętać, że trzeba pić odpowiednią ilość płynów (co 2,5-3 litry na dobę), najlepiej wody. Jeżeli jednak pacjent zaczyna już odczuwać objawy uchyłków jelita grubego, to jego dieta powinna być uboga w błonnik i lekkostrawna [2,3].
Siemię lniane a uchyłki jelita grubego
Nasiona lnu zwyczajnego, czyli siemię lniane, może być istotnym składnikiem diety pacjentów z uchyłkowatością jelita grubego. Jest ono bardzo dobrym źródłem błonnika pokarmowego, dlatego może być z powodzeniem stosowane u osób, u których nie ma jeszcze poważnych powikłań schorzenia. Zawartość błonnika jest stosunkowo duża i wynosi ok. 2,5 g w 10 g (łyżce) produktu. Dodatkowo stosowanie siemienia lnianego ma jeszcze inne ważne korzyści zdrowotne takie jak:
- korzystnie wpływa na redukcję masy ciała (jest to dodatkowo bardzo korzystne dla otyłych pacjentów z uchyłkami jelita grubego);
- prowadzi do obniżenia stężenia cholesterolu LDL, cholesterolu całkowitego i triglicerydów we krwi;
- chroni przed rozwojem niektórych rodzajów nowotworowych np. raka piersi;
- redukuje poziom cukru we krwi;
- działa ochronnie na wątrobę, zapobiega jej stłuszczeniu i obniża stężenie enzymów wątrobowych we krwi [1,3].
Kisiel z siemienia lnianego na jelita
Siemię lniane w przypadku uchyłków jelita grubego powinno stosować w postaci samodzielnie przygotowanego kisielu lub galaretki. Można go sporządzić poprzez zalanie 2 łyżek nasion lnu (najlepiej zmielonych) szklanką wrzącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 15-20 minut lub gotować przez 10-15 minut na wolnym ogniu. Kleisty napar można pić zaraz po jego ostudzeniu. Tak sporządzony kisiel można spożywać raz lub dwa razy na dobę. W przypadku uchyłków jelita nie powinno spożywać się ziaren lnu ani innych pokarmów, które mają postać drobnych pestek [1].
Siemię lniane na jelita — co można kupić w aptece?
LenVitol Len mielony odtłuszczony, środek spożywczy
Skład
- Preparat zawiera 100% mielonych nasion lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) uzyskane w procesie odtłuszczania.
Stosowanie
- łyżeczkę lnu mielonego Lenvitol należy zalać 3/4 szklanki gorącej wody i odczekać kilka minut mieszając do uzyskania kleiku;
- spożywa się 2-3 razy dziennie, może być z dodatkiem mleka, owoców, soków, jogurtów lub miodu.
Wskazania
- Pomocniczo w leczeniu chorób przewodu pokarmowego, takich jak zaparcia, nieżyty żołądka czy jelit oraz w stanach zapalnych pęcherza i dróg moczowych.
O produkcie
- preparat jest w wygodnej formie do sporządzania kleiku, który następnie może być stosowany przez pacjentów;
- len mielony ma szereg korzystnych działań na organizm począwszy od dobrego wpływu na układ pokarmowy i moczowy, na ułatwieniu odchudzania kończąc;
- Siemię lniane może powodować nieprzyjemne dolegliwości gastryczne, takie jak silne bóle brzucha, nudności, zaparcia, biegunki czy wzdęcia [4].
Olej lniany a uchyłki jelita grubego
Olej lniany jest pozyskiwany w wyniku tłoczenia nasion lnu. Korzystny wpływ na organizm oleju lnianego wynika z obecności w jego składzie kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 oraz witaminy E. Dzięki temu wspomaga odporność, prawidłowe działanie układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego (ułatwia wypróżnianie), jest również szeroko stosowany w kosmetyce. W przypadku uchyłków jelita grubego olej lniany będzie tworzył korzystną warstwę wyściełająca ściany jelita, jednakże skuteczniejszy w tym celu będzie wymieniony powyżej kleik. Poniżej opisano przykładowy olej lniany jaki można znaleźć w aptece.
Oleofarm olej lniany, tłoczony na zimno, środek spożywczy
Skład
- Zawiera olej lniany tłoczony na zimno.
Stosowanie
- może być spożywany przez dzieci;
- powinien być stosowany wyłącznie na zimno, nie należy podgrzewać ani smażyć na nim potraw.
Wskazana
- Zastępowanie w diecie tłuszczów nasyconych tłuszczami nienasyconymi pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi, wspomaga pracę układu sercowo-naczyniowego i pokarmowego.
O produkcie
- może być dodawany do potraw;
- jest przechowywany w temperaturze pokojowej;
- różne partie oleju lnianego mogą różnić się od siebie smakiem, zapachem i kolorem – nie wpływa to jednak na jakość oleju [5].
Podsumowanie
Uchyłki jelita grubego są dość powszechnie występującym schorzeniem, szczególnie u starszych ludzi. Większość pacjentów nie ma z tego powodu żadnych objawów i właśnie ta grupa może z powodzeniem stosować siemię lniane. W przypadku tych pacjentów ważna jest dieta bogata w błonnik. Oprócz odpowiedniej diety mogą oni przygotowywać sobie specjalny kleik z siemienia lnianego, co w ich przypadku wpłynie korzystnie a zdrowie.