Z artykułu dowiesz się:

1. Co to jest przegląd lekowy i co obejmuje.
2. Jak wygląda spotkanie z farmaceutą dotyczące przeglądu lekowego.
3. Jak usługę opieki farmaceutycznej definiuje ustawa o zawodzie farmaceuty.

Co to jest przegląd lekowy?

Przegląd lekowy to usługa farmaceutyczna, której celem jest pomoc pacjentom we właściwym stosowaniu leków i uniknięcie zatrucia lekami. Została stworzona przez farmaceutów, którzy w codziennej pracy z pacjentem widzą liczne problemy, które mogą zaburzyć proces leczenia. Wynikają one z niewłaściwego stosowania leków oraz niewiedzy pacjentów na temat zażywania różnych preparatów o podobnym działaniu. Usługa przeznaczona jest dla osób, które:

• spożywają więcej niż 4 leki,
• leczą się u wielu specjalistów,
• stosują np.: leki sterydowe, bądź wpływające na krzepliwość krwi,
• mają problemy ze schematem dawkowania lub nie pamiętają dawkowania,
• przyjmują leki, między którymi zachodzą interakcje.

Jak wygląda usługa przeglądu lekowego?

Pierwszym etapem jest inicjująca rozmowa z farmaceutą. Pacjent dostaje do wypełnienia ankietę oraz ustala się termin wizyty. Na sam przegląd ankieta musi zostać już wypełniona — nie powinno się jej wypełniać w trakcie przeglądu lekowego. Farmaceuta po otrzymaniu ankiety ma czas na to, aby przeanalizować informacje dot. pacjenta. Ostatnim etapem jest przygotowanie wniosków na podstawie ankiety i rozmowy z pacjentem. Na końcu sporządza się pisemny raport.

Na jakie aspekty zwraca się uwagę w przeglądzie lekowym?

Farmaceuta sprawdza, czy pacjent odpowiednio przechowuje leki i czy preparaty nie są przeterminowane. Przypomina o potrzebie uporządkowania leków według chronologicznych dat ważności. Jeśli apteczka jest obszerna, warto ułożyć leki kategoriami i opisać, aby w razie potrzeby ich zażycia łatwiej było znaleźć właściwy lek. Kolejną rzeczą, na którą farmaceuta zwraca uwagę, są pory przyjmowania leków przez pacjenta oraz to, czy można łączyć dany lek z posiłkiem. W przeglądzie lekowym bierze się pod uwagę interakcje między branymi preparatami farmaceutycznymi. Sprawdzamy, czy leki nie są powielane, gdyż powoduje to niepotrzebne ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Warto też wyeliminować leki czy suplementy diety, które są zbędne dla pacjenta.

Program pilotażowy opieki farmaceutycznej w Polsce

W Polsce program pilotażowy przeprowadzono w 2019 roku, przez praktyków grupy opieka.farm. Cały projekt trwał 12 miesięcy, a chęć uczestnictwa zgłosiło 300 aptek. Ostatecznie do programu dołączyło 83 farmaceutów z 70 placówek aptecznych. W wyniku pilotażu stwierdzono, że wielu pacjentów stosuje leki nieprawidłowo oraz nadużywa różnych preparatów [1]. Usługa nie weszła na razie na stałe do aptek, nie jest też refundowana. Dla porównania przykładowo w Holandii przeglądy lekowe są obowiązkowe i refundowane. Czas przeglądu lekowego w Holandii to średnio 88 minut.

Ustawa o zawodzie farmaceuty — szczegóły dotyczące usługi opieki farmaceutycznej

15 stycznia 2021 roku do Dziennika Ustaw została oficjalnie wpisana Ustawa o Zawodzie Farmaceuty. Po trzech miesiącach, czyli 16 kwietnia 2021 roku wejdzie ona w życie (za wyjątkiem artykułu dotyczącego wystawiania recept przez farmaceutów, który będzie miał moc prawną 16 stycznia 2022 roku). Według ustawy “opieka farmaceutyczna to świadczenie zdrowotne (…) udzielane przez farmaceutę i stanowiące dokumentowany proces, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem i lekarzem prowadzącym leczenie pacjenta, a w razie potrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych, czuwa nad prawidłowym przebiegiem indywidualnej farmakoterapii, obejmujące:

1) prowadzenie konsultacji farmaceutycznych,

2) wykonywanie przeglądów lekowych wraz z oceną farmakoterapii,

3) opracowywanie indywidualnego planu opieki farmaceutycznej, z uwzględnieniem problemów lekowych pacjenta,

4) wykonywanie badań diagnostycznych określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 7,

5) wystawianie recept w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego [2].”

Podsumowanie

Przegląd lekowy jest zdefiniowaną przez prawo usługą farmaceutyczną. Dzięki niej pacjenci mają możliwość ocenić całość swojej farmakoterapii, a także zapytać farmaceutę o szczegóły stosowania leków. W efekcie daje to możliwość poprawienia jakości życia i zdrowia pacjentów bez konieczności konsultacji lekarskiej.