Co to jest dyskopatia?
Dyskopatia to pojęcie bardzo obszerne, które dotyczy schorzeń krążka międzykręgowego. Ta przypadłość jest najczęstszym źródłem bólów krzyża. Krążek składa się z pierścienia włóknistego otaczającego elastyczne, chrzęstno-włókniste jądro miażdżyste. Krążki międzykręgowe łączą poszczególne trzony kręgowe. Ich rolą jest przenoszenie jak i amortyzacja obciążeń oraz wspomaganie pracy kręgosłupa. Nie zawierają one systemu naczyń krwionośnych i odżywiane są dzięki przenikaniu składników odżywczych z położonych w pobliżu naczyń. Proces zwyrodnieniowy tych struktur prowadzi do dyskopatii, a ta może rozpoczynać się już w okresie dojrzewania i postępować z czasem. Najczęściej występującym typem jest dyskopatia lędźwiowa. Dodatkowo dyskopatia może często łączyć się z rwą, czy bólem korzeniowym. Dzieje się tak, kiedy centralna część krążka ulegnie przesunięciu do tyłu w takim stopniu, że powoduje ucisk na korzenie nerwowe w kanale kręgowym [2].
Jakie są przyczyny dyskopatii?
Proces degradacji krążka zależy od wielu czynników. Należą do nich przede wszystkim urazy mechaniczne, czynniki genetyczne i zaburzenia odpowiedniego odżywienia krążka oraz wynikające z nich zmiany jego struktury. Uszkodzenia krążków mogą zachodzić nie tylko na skutek bezpośredniego urazu, ale i drobnych powtarzanych niewłaściwych pozycji czy nadmiernych obciążeń kręgosłupa. Dlatego też dyskopatia może być następstwem podnoszenia ciężarów przy wyprostowanych kolanach oraz częstego kierowania pojazdami mechanicznymi w niewłaściwej pozycji, a nawet wielogodzinnej pracy biurowej w jednostajnej i niekorzystnej pozycji. Ryzyko dyskopatii, w tym tej lędźwiowej zwiększa się przy paleniu papierosów, stresie, wzmożonym napięciu mięśniowym, nadwadze i osteoporozie. Częściej dotyka również osoby po 40. roku życia [2].
Jak objawia się dyskopatia?
Klasyczne symptomy postępującego zwyrodnienia krążka to:
– ból kręgosłupa (zarówno nagły i ostry występujący zwykle po zbytnim obciążeniu, jak i ten bardziej ‘rozlany’, narastający stopniowo);
– ból promieniujący do kończyn i bioder;
– zaburzenia czucia takie jak drętwienie, czy mrowienie;
– osłabienie niektórych odruchów (np. kolanowego, czy ścięgien Achillesa);
– wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych.
Jak zadbać o kręgosłup i uniknąć dyskopatii?
Najbardziej narażone na problem dyskopatii są osoby nadmiernie obciążające kręgosłup lub osoby, które spędzają dużą część dnia w pozycji siedzącej. Jakie więc przyzwyczajenia warto wdrożyć na co dzień, aby chronić swój kręgosłup? Na pewno przy przesuwaniu ciężkich przedmiotów pamiętaj, że zawsze lepiej jest je popchnąć niż ciągnąć (przy pchaniu kręgosłup jest lepiej ustabilizowany). Unikaj pochylania się w pozycji stojącej. Pochylenie nawet bez podnoszenia ciężaru jest pozycją obciążającą odcinek lędźwiowy. Powinno pomóc również odpowiednie ustawienie fotela przy dłuższej pracy przy komputerze (odpowiednia wysokość siedziska i podłokietników jest bardzo istotna). Dobrze jest również pracować na fotelu obrotowym, który ograniczy ilość ruchów rotacyjnych. Ważne, żeby monitor komputera znajdował się w odległości niewymagającej pochylania głowy do przodu. Pomoże to uchronić przed częstym ustawianiem kręgosłupa szyjnego w patologicznej pozycji. Rzeczy leżące nisko należy podnosić, uginając nogi, a nie plecy. Większe ciężary lepiej rozdzielić na mniejsze części i nosić partiami lub rozdzielać ciężar równo na obie ręce. Zarówno pozycja siedząca jak i podnoszenie ciężkich przedmiotów czy skłony z uginaniem pleców zwiększają ciśnienie w krążkach międzykręgowych, zwiększając ryzyko uszkodzeń. Panie powinny unikać bardzo częstego chodzenia w butach na obcasie.
Kluczową sprawą w prewencji chorób kręgosłupa jest oczywiście odpowiednia aktywność fizyczna wspomagająca prawidłową postawę i wzorce ruchowe. Pomocne są ćwiczenia rozciągające i aerobowe wzmacniające zarówno mięśnie przykręgosłupowe jak i mięśnie brzucha. Dobrze rozwinięty układ mięśniowy może uchronić przed wieloma problemami związanymi nie tylko z kręgosłupem, ale i pracą stawów. Więcej o tym jak radzić sobie z bólem stawów, dowiesz się na https://leki.pl/poradnik/choroba-zwyrodnieniowa-stawow-jak-sobie-z-nia-radzic/ [1].