Jakie dolegliwości dotykają osoby pracujące przed komputerem?

Zespół suchego oka, wady refrakcji, zmęczenie oczu… To tylko niektóre z dolegliwości, z którymi mogą się mierzyć osoby spędzające co najmniej cztery godziny dziennie przed ekranem komputera. Według badań przeprowadzonych na grupie 419 pracowników narażonych na emisję promieniowania niebieskiego (pochodzącego m.in. z telefonów i komputerów), niemal połowa skarżyła się na zaburzenia ostrości wzroku i niedowidzenie (astenopię).

Ryzyko wystąpienia wymienionych objawów wzrasta, jeśli nie dbamy o prawidłową ergonomię w miejscu pracy. Przykładowo, stosujemy słabe oświetlenie pomieszczenia oraz zachowujemy zbyt małą odległość od ekranu monitora (optymalny odstęp powinien wynosić ok. 70 cm!). Co ciekawe, zaburzenia widzenia dotykają częściej kobiet niż mężczyzn. Ponadto problem jest bardziej powszechny u osób korzystających z soczewek kontaktowych [1].

Pamiętajmy o nawilżaniu oczu

Odpowiednie działania profilaktyczne mogą zapobiec rozwojowi niektórych dolegliwości, a szczególnie tych wywołujących suchość oczu i osłabienie ostrości widzenia. Właśnie z tego powodu podczas wielogodzinnej pracy przed komputerem nie zapominajmy o wykonywaniu kilkunastosekundowych przerw. Możemy je przeznaczyć m.in. na intensywne mruganie powiekami. Dzięki temu nawilżymy rogówkę i spojówkę, a także zmniejszymy dyskomfort związany z ich nadmiernym przesuszeniem [2].

Oprócz tego możemy również stosować tzw. sztuczne łzy (czytaj także: Zespół suchego oka – diagnoza i leczenie). W ich składzie znajdziemy substancje działające łagodząco i nawilżająco, a niekiedy także wzmacniająco naczynia krwionośne gałki ocznej. Wśród najpopularniejszych preparatów możemy wymienić krople:

• na bazie wody i ziołowych ekstraktów, np. z oczaru wirginijskiego, zielonej herbaty, rumianku, bławatka bądź świetlika (Lacrimal Natura, Euphrasia Świetlik, Zuma Świetlik Plus) niwelują podrażnienie oczu, zaczerwienie spojówek oraz znoszą dyskomfort wywołany długotrwałą pracą przed komputerem [3];
• z olejami roślinnymi lub mineralnymi (Cationorm, Ozodrop, Systane Complete) są polecane przy świądzie i kłuciu oczu, a także uczuciu piasku pod powiekami [4];
• zawierające tzw. wiskoelastyki, np. hialuronian sodu, kwas hialuronowy, trehalozę, alkohol poliwinylowym, metylocelulozę oraz poliakrylamid. Wymienione związki odznaczają się wysoką lepkością, dzięki czemu pozostają dłużej na powierzchni gałki ocznej, zapewniając optymalne nawilżenie (Starazolin Complete, Thealoz, Biolan Gel, Hyal Drop Multi) [5] (czytaj także: Leki oczne – zasady prawidłowego stosowania).

Wspierajmy organizm od wewnątrz

Oprócz regularnego nawilżania gałki ocznej starajmy się również wspierać organizm od środka. Podstawą jest oczywiście dieta dostarczająca szeregu substancji odżywczych. Jednak w większości przypadków jest ona niewłaściwie zbilansowana, a to sprawia, że nie dostarczamy cennych składników o działaniu prozdrowotnym. Naprzeciw potrzebom pacjentów wychodzą producenci suplementów diety, którzy opracowują preparaty wspierające kondycję naszych oczu.

Prym wiodą suplementy diety zawierające substancje z grupy karotenoidów. Mowa o luteinie i zeaksantynie, czyli pomarańczowo-żółtych barwnikach. Organizm nie jest w stanie sam zsyntetyzować tych substancji, a ich niedobór może prowadzić do zwyrodnienia plamki żółtej (AMD). Bogatymi źródłami tych związków są kukurydza, brokuły, jarmuż oraz aksamitka wysoka (soczysty kolor jej kwiatów pochodzi właśnie od wymienionych barwników).

Zarówno luteina, jak i zeaksantyna działają antyoksydacyjnie, dzięki czemu spowalniają starzenie fotoreceptorów w gałce ocznej. Co więcej, oba barwniki mają zdolność pochłaniania promieniowania niebieskiego i ultrafioletowego [6,7].

Wybierając odpowiedni suplement diety z karotenoidami, zwróćmy uwagę na stosunek luteiny do zeaksantyny. Ogromne znaczenie ma więc dawka tych składników (optymalnie 10 mg luteiny i 2 mg zeaksantyny, czyli 5:1). Co więcej, wymienione barwniki wchłaniają się znacznie lepiej w obecności kwasów omega-3: DHA i EPA [7] (czytaj także: Jak zadbać o oczy? Preparaty z luteiną i Dzień Okulistyki). Regularne przyjmowanie preparatów zawierających wymienione substancje (Resvega, Nutrof Total, Lutezan Premium) wyraźnie redukuje przemęczenie oczu wywołane wielogodzinną ekspozycją na promieniowanie niebieskie [8].