Co to jest posocznica?

Posocznica, inaczej sepsa to zespół objawów obejmujący występowanie zakażenia z towarzyszącymi dolegliwościami:

• gorączką lub hipotermią – temperatura ciała powyżej 38°C lub poniżej 36°C
• przyspieszeniem tętna- częstość akcji serca powyżej 90/min
• przyspieszeniem oddechu- częstość oddechu powyżej 20/min lub PaCO2 poniżej 32 mmHg
• zaburzeniem poziomu leukocytów- leukocytoza powyżej 12 000, lub leukopenia poniżej 4000, lub obecność niedojrzałych leukocytów powyżej 10%

Aby stwierdzić obecność sepsy, muszą występować dwa spośród powyższych objawów [1].

Jak objawia się posocznica?

Wśród objawów oprócz dolegliwości wykorzystywanych w klasyfikacji sepsy wymienionych wyżej, podczas występowania posocznicy mogą występować obrzęki związane z zatrzymaniem wody. Rozpoczyna się ogólnosystemowa reakcja zapalna, która ma swoje odzwierciedlenie w badaniach krwi. Obserwujemy podwyższone parametry reakcji zapalnej takie jak interleukiny, CRP czy PCT. Dochodzi także do zaburzenia przepływu krwi, mogą wystąpić z tej przyczyny zmiany skórne. W przebiegu sepsy pojawiają się objawy niewydolności wielonarządowej takie jak zaburzenia krzepnięcia krwi, utrata świadomości, hiperbilirubinemia, czyli nadmiar bilirubiny, co świadczy o niewydolności wątroby, nieprawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego, które objawia się nietolerancją żywienia [1].

Co jest przyczyną sepsy?

Przyczyną sepsy są zakażenia bakteryjne. Najczęściej dochodzi do nich w środowisku szpitalnym. Wśród zakażeń dominują bakterie Gram ujemne: Escherichia coli, Klebsiella, Enterobacter, Proteus, Serratia, Pseudomonas, Acinetobacter. Choroba zanim przerodzi się w posocznicę, ma swoje źródło w zakażeniach poszczególnych układów w organizmie. Najczęściej jest to zapalenie płuc, zapalenie układu moczowego. Źródłem sepsy może być również zakażenie ran [2].

Jak leczyć sepsę?

Posocznicę leczy się wg wytycznych do leczenia stanów septycznych. Pomimo rozwoju medycyny sepsa nadal cechuje się sporym odsetkiem śmiertelności wśród pacjentów. Początkowo trzeba określić jaka bakteria dokładnie spowodowała wystąpienie sepsy, aby dobrać odpowiednia antybiotykoterapię. Jednak nie czeka się na wynik laboratoryjny, tylko od razu pacjent dostaje antybiotyk o szerokim spektrum działania. Czas jest kluczowy, leki najlepiej podać w przeciągu godziny od objawów. Tylko szybka reakcja pozwala na obniżenie wskaźnika śmiertelności.

Najcięższym stadium jest wstrząs septyczny, który rozpoczyna się kiedy organizm nie potrafi poradzić sobie z zakażeniem. Aby zapobiec rozwojowi sepsy, do wystąpienia wstrząsu stosuje się metody wspomagania organizmu w podtrzymywaniu funkcji narządów, jest to przetaczanie płynów, oddychanie za pomocą respiratora, wykonywanie dializ [2].

Sepsa: ile trwa leczenie i co zrobić, aby nie zachorować?

Nie da się określić, ile będzie trwała sepsa. Wszystko zależy od przypadku, rodzaju czynnika wywołującego zakażenie i stanu pacjenta. Istotne jest znalezienie ogniska zakażenia, dobór odpowiedniego antybiotyku i wspomaganie funkcji życiowych. Nie da się uchronić całkowicie przed zakażeniem, jednak istnieją szczepionki przeciwko niektórym bakteriom, które wywołują sepsę, np. szczepionka przeciwko meningokokom. Osoby z grup ryzyka, czyli osoby z obniżoną odpornością, starsze i posiadające choroby towarzyszące, powinny skonsultować chęć szczepienia z lekarzem prowadzącym [2].