Stany zapalne jamy ustnej mogą występować punktowo lub zajmować duży obszar jamy ustnej. W przypadku zmian punktowych z powodzeniem sprawdzają się żele i maści do jamy ustnej. Natomiast jeśli stan zapalny objął niemal całą jamę ustną lub występuje w miejscu trudno dostępnym lepiej zastosować płyny do płukania gardła.

Apteczne półki są pełne płynów do gardła o działaniu antybakteryjnym oraz przeciwzapalnym. Dla osób preferujących naturalne metody leczenia znajdą się również płyny oparte na ziołowych wyciągach. Jak się połapać w tak dużym wyborze i wybrać najlepszy płyn do płukania jamy ustnej? Zapraszam do przeczytania przeglądu produktów, który ułatwi wybór odpowiedniego płynu do płukania jamy ustnej.

Kiedy stosuje się płyny do płukania jamy ustnej?

Płyny do płukania jamy ustnej i gardła są stosowane w różnych sytuacjach. Przykładowo, mogą być używane jako część codziennej rutyny higieny jamy ustnej, aby utrzymać czystość i świeży oddech. Mogą również być stosowane w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej i gardła, takich jak zapalenie dziąseł czy zapalenie gardła, ponieważ mogą pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego, złagodzeniu bólu i przyspieszeniu gojenia. Niektóre płyny do płukania jamy ustnej zawierają składniki antybakteryjne, które mogą pomagać w redukcji ryzyka chorób przyzębia, takich jak zapalenie przyzębia czy próchnica. Ważne jest jednak, aby skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, aby wybrać odpowiedni płyn do płukania jamy ustnej i gardła odpowiedni do naszych indywidualnych potrzeb.

Który płyn do płukania jamy ustnej wybrać?

Active Soft Mint, płyn do płukania jamy ustnej z fluorem, bez alkoholu

• płyn zawiera fluorek sodu 0,05% w/w, mentol i glicerynę;
• preparat stosuje się 2 razy dziennie, rano i wieczorem;
• płyn chroni zęby i zapobiega chorobom zarówno przyzębia jak  i dziąseł, a dzięki zawartości fluoru chroni zęby przed próchnicą [1].

Alfa Med, płyn do płukania jamy ustnej

• płyn zawiera ekstrakt z siemienia lnianego, dwuglukonian chlorheksydyny, pantenol, arnikę i alantoinę;
• preparat nie zawiera alkoholu i barwników;
• stosuje się kilka razy dziennie, według zaleceń lekarza;
• jest to specjalistyczny płyn do płukania jamy ustnej dla pacjentów przed, w trakcie i po terapii przeciwnowotworowej;
• może być wykorzystywany również w leczeniu aft, infekcji jamy ustnej czy stanach zapalnych gardła [2].

Anaftin, płyn do stosowania w jamie ustnej

• zawiera poliwinylopirolidon i kwas hialuronowy;
• płyn nie zawiera alkoholu;
• stosuje się 3-4 razy dziennie, płucząc przez co najmniej minutę;
• łagodzi dolegliwości bólowe wywołane niewielkimi zmianami w jamie ustnej, takimi jak np. zmiany zapalne i owrzodzenia spowodowane aftami;
• może być również stosowany na zmiany w jamie ustnej powstałe podczas noszenia aparatów ortodontycznych i protez zębowych [3].

Corsodyl płyn do płukania jamy ustnej

• płyn zawiera diglukonian chlorheksydyny i etanol;
• preparat stosuje się go 2 razy dziennie rano i wieczorem, po umyciu zębów;
• ze względu na obecny w preparacie etanol, może on być używany przez osoby  powyżej 12 roku życia;
• preparat jest stosowany w leczeniu i profilaktyce zapalenia dziąseł, przyspiesza gojenie dziąseł oraz wspomaga leczenie aft oraz zakażeń jamy ustnej wywołanych przez drożdżaki [4].

Dentosept A, płyn do stosowania w jamie ustnej

• preparat zawiera wyciąg płynny złożony z koszyczka rumianku, kory dębu, ziela arniki, ziela tymianku, ziela ziela pieprzowej, kłącza tataraku, liścia szałwi, etanolu, i benzokainy;
• aftę należy smarować patyczkiem 3 razy dziennie;
• ze względu na obecny w preparacie etanol, może on być używany przez osoby powyżej 12 roku życia [5].

EludrilCARE płyn do płukania jamy ustnej

• płyn zawiera chlorek cetylopirydyny;
• dzieci w wieku od 6 do 12 lat płuczą jamę ustną przez 30 sekund, używając 10 ml nierozcieńczonego płynu, a starsze i osoby dorosłe 15 ml płynu;
• preparat jest stosowany do codziennej higieny jamy ustnej, zapobiega tworzeniu się płytki nazębnej;
• jest również polecany osobom używającym protezy, posiadającym implanty i noszącym aparaty ortodontyczne [6].

Octenisept Oral Mono

• lek zawiera oktenidynę;
• preparat nie zawiera alkoholu ani chlorheksydyny;
• należy płukać jamę ustną 2 razy dziennie;
• płyn wykazuje działanie przeciwbakteryjne.

Jak działają składniki zawarte w płynach do płukania gardła?

W płynach do płukania jamy ustnej znajduje się szeroka gama składników aktywnych. To właśnie one determinują działanie danego płynu. Do najczęściej występujących substancji zaliczymy:

• alantoine — przyspiesza gojenie ran i regenerację skóry oraz pobudza odbudowę naskórka;
• arnike — łagodzi obrzęki pourazowe, uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne;
• cetylpirydyne — działa odkażająco i antybakteryjnie;
• gliceryne — nawilża i ogranicza wzrost drobnoustrojów;
• pantenol — działa łagodząco i przeciwzapalnie;
• chlorheksydyne — ma działanie przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybicze, redukuje tworzenie się płytki nazębnej;
• octenidyne — antyseptyczne i przeciwbakteryjnie;
• rumianek — przeciwalergicznie, zmniejsza stany zapalne dziąseł i zębów, hamuje rozwój drobnoustrojów;
• rozmaryn — odkażająco, pobudza krążenie krwi;
• szałwie — antyseptyczne, bakteriobójcze, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, ułatwia gojenie się ran;
• siemię lniane — łagodząco, powlekająco i nawilżająco [8].

Można także samodzielnie przygotować ziołowe płukanki, wykorzystując wymienone powyżej zioła.

Czym kierować się wybierając płyn do płukana gardła?

Ze względu na bardzo dużą różnorodność dostępnych preparatów ciężko wskazać, które preparaty są lepsze, a które gorsze. W zależności od celu ich użycia zawsze warto dokładnie przeanalizować skład. Najważniejsze są znajdujące się w preparacie substancje czynne, to one odpowiadają za jego działanie. Warto również sprawdzić, czy preparat nie zawiera substancji, które mogą powodować podrażnienia np. etanolu, konserwantów czy sztucznych barwników. Kierując się tymi wytycznymi, łatwo można znaleźć preparat odpowiedni dla siebie.

Jak stosować płyny do płukania jamy ustnej i gardła?

Aby bezpiecznie i skutecznie stosować płyny do płukania jamy ustnej i gardła, postępuj zgodnie z poniższymi wytycznymi:

1. Wybierz odpowiedni produkt: Dokładnie przeczytaj etykietę, aby upewnić się, że produkt spełnia twoje potrzeby i jest bezpieczny w użyciu.
2. Przestrzegaj instrukcji: Zawsze postępuj zgodnie z zalecaną dawką i częstotliwością stosowania podaną na opakowaniu lub zgodnie z zaleceniem stomatologa. Przekroczenie zalecanej ilości może spowodować podrażnienie.
3. Rozcieńcz, jeśli konieczne: Niektóre płyny do płukania jamy ustnej i gardła mogą wymagać rozcieńczenia wodą przed użyciem. Postępuj zgodnie z instrukcjami na etykiecie w celu prawidłowego rozcieńczenia, jeśli jest to wymagane.
4. Wybierz odpowiedni moment: Ogólnie zaleca się stosowanie płynu do płukania jamy ustnej lub gardła po myciu zębów i języka, najlepiej w innym czasie niż szczotkowanie. Dzięki temu zapewniasz większą skuteczność i maksymalne korzyści.
5. Płucz: Weź zalecaną ilość płynu do płukania jamy ustnej lub gardła do ust i płucz nim przez określony czas. Upewnij się, że nie połykasz płynu.
6. Wypluj płyn: Po płukaniu wypluj płyn do płukania jamy ustnej lub gardła do zlewu. Nie płucz ust wodą bezpośrednio po użyciu płynu, aby składniki aktywne mogły dłużej działać i zapewnić pożądane korzyści.
7. Unikaj jedzenia i picia natychmiast po użyciu: Aby zapewnić optymalne działanie składników aktywnych płynu do płukania jamy ustnej lub gardła, unikaj jedzenia i picia przez co najmniej 30 minut po użyciu.
8. Prawidłowe przechowywanie: Przechowuj płyn do płukania jamy ustnej lub gardła zgodnie z instrukcjami na opakowaniu. Przechowuj go w miejscu niedostępnym dla dzieci i z dala od bezpośredniego światła słonecznego lub skrajnych temperatur.

Czy płyn do płukania jamy ustnej jest szkodliwy?

Płyn do płukania jamy ustnej może mieć różne skutki w zależności od składu i sposobu użycia. Niektóre płyny do płukania jamy ustnej zawierają alkohol, który może powodować podrażnienia w jamie ustnej i wysuszać jej tkanki. Oznacza to, że mogą one być szkodliwe dla osób ze skłonnością do suchych ust lub osób mających wrażliwą skórę w jamie ustnej.

Jednak warto zauważyć, że istnieją również płyny do płukania jamy ustnej, które nie zawierają alkoholu lub zawierają go w niższym stężeniu. Takie płyny często są wzbogacone o składniki, które wzmacniają szkliwo. Właściwe stosowanie płynu do płukania jamy ustnej we właściwych dawkach może przynieść korzyści dla zdrowia jamy ustnej, takie jak zapobieganie próchnicy, redukcja płytki nazębnej i odświeżenie oddechu.

Płyny do płukania jamy ustnej — skutki uboczne. Co mogą powodować?

Płyny do płukania jamy ustnej i gardła są powszechnie stosowane jako uzupełnienie codziennej higieny jamy ustnej. Chociaż są one ogólnie uważane za bezpieczne i skuteczne, istnieje kilka potencjalnych skutków ubocznych, o których warto wiedzieć.

1. Podrażnienie błony śluzowej: Niektóre płyny do płukania jamy ustnej i gardła mogą zawierać składniki, które mogą podrażniać delikatną błonę śluzową jamy ustnej i gardła. To może prowadzić do wystąpienia pieczenia, suchości lub uczucia dyskomfortu w ustach i gardle.
2. Reakcje alergiczne: Niektóre osoby mogą być uczulone na składniki obecne w płynach do płukania jamy ustnej i gardła. Może to prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznych, takich jak wysypka, świąd, obrzęk lub trudności w oddychaniu. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów alergicznych należy natychmiast przerwać stosowanie płynu i skonsultować się z lekarzem.
3. Zaburzenia smaku: Niektóre osoby zgłaszają wystąpienie zaburzeń smaku po stosowaniu płynów do płukania jamy ustnej i gardła. Mogą doświadczać zmiany w percepcji smaku, takiej jak metaliczny smak w ustach.
4. Osłabienie naturalnej flory bakteryjnej jamy ustnej: Niektóre płyny do płukania jamy ustnej i gardła mogą zawierać składniki, które zabijają zarówno szkodliwe, jak i korzystne bakterie w jamie ustnej. To może prowadzić do osłabienia naturalnej flory bakteryjnej i zaburzenia równowagi mikroflory w jamie ustnej.

Ważne jest, aby pamiętać, że skutki uboczne mogą się różnić w zależności od konkretnego płynu do płukania jamy ustnej i gardła oraz indywidualnych cech organizmu. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lub obawy dotyczące stosowania konkretnego płynu, zalecamy skonsultowanie się z lekarzem lub farmaceutą.

Kto nie powinien stosować płynów do płukania jamy ustnej i gardła?

Płyny do płukania jamy ustnej i gardła nie powinny być stosowane przez wszystkich bez wyjątku. Istnieją pewne grupy osób, które powinny unikać stosowania tych produktów. Oto kilka przykładów osób, które powinny być ostrożne lub unikać stosowania płynów do płukania jamy ustnej i gardła:

1. Dzieci: Niektóre rodzaje płynów do płukania jamy ustnej i gardła zawierają składniki, które mogą być niebezpieczne dla dzieci. Dzieci poniżej określonego wieku powinny używać odpowiednich produktów przeznaczonych specjalnie dla nich.
2. Osoby uczulone na składniki: Niektóre osoby mogą mieć uczulenie na składniki obecne w płynach do płukania jamy ustnej i gardła, takie jak alkohol czy mentol. Osoby znanymi reakcjami alergicznymi na te składniki powinny unikać stosowania tych produktów.
3. Osoby z problemami zdrowotnymi: Istnieją pewne schorzenia lub problemy zdrowotne, które mogą wymagać unikania płynów do płukania jamy ustnej i gardła. Na przykład, osoby z chorobami nerek, zaburzeniami przyswajania wapnia czy nietolerancją alkoholu powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania tych produktów.