Pelargonia afrykańska — co to za roślina?

Pelargonia afrykańska (łac. Pelargonium sidoides) jest rośliną pochodzącą z Afryki Południowej. Plemię Zulu nazywa ją „umckaloabo”, co znaczy ostry kaszel. Jest również znana jako afrykańskie geranium. W medycynie ludowej stosowana jest jako lek przeciwkaszlowy, w leczeniu gruźlicy, biegunek, kolek jelitowych, zaburzeń wątroby, zapalenia błony śluzowej żołądka, w bólach menstruacyjnych czy na trądzik [1].

Jakie składniki czynne zawiera pelargonia afrykańska?

Korzeń pelargonii afrykańskiej, który jest wykorzystywany jako surowiec farmaceutyczny, zawiera ponad 65 substancji aktywnych.

Najważniejsze z nich to m.in.:

• kumaryny, takie jak umckalina, skopoletyna, fraksetyna i artelina;
• fenolokwasy, takie jak kwas galusowy czy ester metylowy kwasu galusowego;
• proantocyjanidyny, takie jak katechina i epikatechina [1].

Kiedy można stosować pelargonię afrykańską? Właściwości lecznicze

Pelargonia afrykańska może być pomocna w następujących sytuacjach:

• infekcje górnych dróg oddechowych m.in. gruźlica, zapalenie oskrzeli, przeziębienie, zapalenie płuc, stany zapalne gardła czy zapalenie krtani;
• katar i kaszel;
• stany zapalne zatok i dolegliwości związane z migdałkami;
• wirus opryszczki: HSV 1 (wargowej) i HSV 2 (genitalnej);
• wzmocnienie odporności [1].

Generalnie wymienione wskazania do stosowania pelargonii afrykańskiej są związane z jej trzema głównymi działaniami:

• przeciwbakteryjnym – hamuje przyleganie bakterii do komórek błony śluzowej w układzie oddechowym;
• przeciwwirusowym — hamuje replikację części wirusów układu oddechowego i hemaglutynację, która umożliwia przyłączanie się wirusa do komórki;
• immunomodulującym – stymuluje układ odpornościowy do walki z patogenami [1].

Jakie skutki uboczne ma pelargonia afrykańska?

Skutki uboczne występują stosunkowo rzadko, dotyczą przede wszystkim układu pokarmowego.

Są to m.in.:

• nudności;
• wymioty;
• biegunka;
• niestrawność;
• nietolerancje układu pokarmowego.

Badania potwierdzające działanie pelargonii afrykańskiej

Przeprowadzono liczne badania, w których potwierdzano jej skuteczność i właściwości lecznicze. Wśród nich warto wspomnieć o kilku:

• u 111 pacjentów leczonych wyciągiem z pelargonii stwierdzono istotne statystycznie zmniejszenie objawów kaszlu w badaniu osłuchowym, w porównaniu z grupą placebo, nie odnotowując jednocześnie znaczących działań niepożądanych [2];
• w grupie 124 chorych leczonych wyciągiem z pelargonii afrykańskiej odnotowano istotny statystycznie wzrost skuteczności w leczeniu zapalenia oskrzeli, w porównaniu z grupą otrzymującą placebo, ale w grupie badanej działania niepożądane pojawiły się u 15 z 64 pacjentów, jednak nie były poważne [3];
• również w kolejnym badaniu na 51 pacjentach odnotowano istotną statystycznie, zwiększoną skuteczność w leczeniu ostrego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok w grupie przyjmującej wyciąg z pelargonii afrykańskiej względem grupy placebo, a działania niepożądane odnotowano u 6 pacjentów, nie były one jednak poważne [4].

Pelargonia afrykańska — lek. Co można kupić w aptece?

Pelavo Med 20 mg/4 ml, roztwór doustny 100 ml, lek bez recepty

• 4 ml roztworu zawiera 20 mg suchego wyciągu z Pelargonium sidoides DC i/lub Pelargonium reniforme Curt., radix (korzenia pelargonii);
• dzieci w wieku 6-12 lat stosują do 4 ml roztworu 2 razy na dobę (rano i wieczorem), a młodzież w wieku powyżej 12 lat i osoby dorosłe stosują 4 ml leku 3 razy na dobę (rano, w południe, wieczorem);
• lek jest stosowany w łagodzeniu objawów przeziębienia [5].

Pelargonia afrykańska — środki spożywcze i suplementy diety

Pelavo Kids, syrop, dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego

• w 7,5 ml syropu znajduje się 30 mg standaryzowanego ekstraktu z korzenia pelargonii afrykańskiej i 26,7 ml witaminy C;
• dzieci 3-6 lat 3×2,5 ml, a 6-12 lat 3x5ml, przez maksymalnie 2 tygodnie;
• wzmacnia odporność, pomocniczo w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych [5].

Pelavo Multi 3+ /6+ syropy, suplement diety

• dwa preparaty: jeden, jak nazwa wskazuje, może być stosowany od 3 roku życia, a drugi od 6 roku życia;
• pierwszy stosuje się 3×2,5 ml, drugi 3×3,5 ml;
• odpowiednio ich dzienne dawki 7,5/10,5 ml zawierają standaryzowany ekstrakt z korzenia pelargonii afrykańskiej 30/84 mg, witaminę C 26,7/38,2 mg i ekstrakt z kwiatostanu lipy 90/252 mg [5].

Zatogrip Baby 1+ syrop 120 ml, suplement diety

• 1 ml syropu zawiera 400 mg owoców czarnego bzu standaryzowanego na 2 mg polifenoli, 9,6 mg ekstraktu z owoców aceroli standaryzowanego na 2,4 mg witaminy C, 3 mg ekstraktu z korzenia pelargonii afrykańskiej, 0,3 mg cynku, 1 μg witaminy D;
• dzieci powyżej 1 roku życia stosują łyżeczkę dwa razy dziennie;
• preparat stosuje się w przypadku grypy, przeziębienia, nieżytu nosa i zatok lub infekcji ucha środkowego [6].

Zatogrip Kids 3+ syrop 120 ml, suplement diety

• 1 ml syropu zawiera 400 mg owoców czarnego bzu standaryzowanego na 2 mg polifenoli, 9,6 mg ekstraktu z owoców aceroli standaryzowanego na 2,4 mg witaminy C  5 mg ekstraktu z kwiatu czarnego bzu, 3 mg ekstraktu z korzenia pelargonii afrykańskiej, 3 mg ekstraktu z ziela werbeny, 2 mg ekstraktu z kwiatu dziewanny, 1 mg cynku, 1 μg witaminy D;
• preparat stosuje się w przypadku grypy, przeziębienia, nieżytu nosa i zatok lub infekcji ucha środkowego [6].

Zatogrip Kids 6+ syrop 120 ml, suplement diety

• 1 ml syropu zawiera 400 mg owoców czarnego bzu standaryzowanego na 2 mg polifenoli, 9,6 mg, 20 mg porostu islandzkiego, 5 mg ekstraktu z  korzenia pierwiosnka lekarskiego,  5 mg ekstraktu z kwiatu czarnego bzu, 3 mg ekstraktu z korzenia pelargonii afrykańskiej, 3 mg ekstraktu z ziela werbeny, 2 mg ekstraktu z kwiatu dziewanny, 1 mg cynku, 1 μg witaminy D;
• dzieci powyżej 6 roku życia stosują łyżeczkę dwa razy dziennie,
• preparat stosuje się w przypadku grypy, przeziębienia, nieżytu nosa i zatok lub infekcji ucha środkowego [6].

Umckaloabo krople z Pelargonią afrykańską 100 ml

• 10 g roztworu zawiera 8g wyciągu z korzenia Pelargonium sidoides;
• dzieci w wieku od 1 do 5 lat, po konsultacji z lekarzem, mogą stosować 3 razy dziennie 10 kropli; dzieci w wieku od 6 do 13 lat mogą przyjmować 3 razy dziennie 20 kropli, a starsze i osoby dorosłe 3 razy  dziennie 30 kropli;
• preparat zwiększa odporność organizmu [7].

Pelbez żel 150 g, suplement diety

• 5 g żelu zawiera po 30 mg każdego z wymienionych: wyciągu z korzenia pelargonii, wyciągu z kwiatów bzu czarnego, wyciągu z koszyczków rumianku, wyciągu z kwiatostanu lipy, wyciągu z korzenia prawoślazu, wyciągu z ziela tymianku i 1,5 mg cynku;
• dzieci od 3 roku życia do 6 roku życia stosują 5 g żelu dziennie, a starsze dzieci i osoby dorosłe 10 g żelu dziennie;
• suplement diety wspomaga prawidłową odporność organizmu [8].

Zatogrip Forte 12+ 15 tabletek, suplement diety

• 1 tabletka zawiera 150 mg ekstraktu z korzenia imbiru, 60 mg ekstraktu z ziela werbeny pospolitej, 60 mg ekstrakt z kwiatu dziewanny, 50 mg ekstraktu z korzenia pelargonii, 50 mg ekstraktu z pierwiosnka lekarskiego, 50 mg ekstraktu z kwiatu czarnego bzu, 10 mg cynku oraz 15 µg witaminy D;
• dzieci powyżej 12 roku życia i dorośli stosują 1 tabletkę dziennie;
• preparat stosuje się w przypadku grypy, przeziębienia, nieżytu nosa i zatok lub infekcji ucha środkowego [6].

Czy pelargonia afrykańska uczula?

Pelargonia afrykańska nie jest powszechnie znana jako alergen. Jednak warto zauważyć, że indywidualne wrażliwości i alergie mogą się różnić, a niektóre osoby mogą mieć reakcję alergiczną na konkretne rośliny lub pyłki. Jeśli masz obawy dotyczące potencjalnych alergii lub wrażliwości na pelargonie afrykańską, najlepiej skonsultować się z lekarzem lub alergologiem, który może udzielić spersonalizowanych porad na podstawie Twojej konkretnej sytuacji.

Jak długo można stosować pelargonię afrykańską?

Nie ma konkretnych danych dotyczących okresu, przez jaki można stosować pelargonię afrykańską. Można ją stosować bez ograniczeń w celu wzmocnienia odporności, jednak warto, aby robić to pod kontrolą specjalisty.

Czy warto stosować pelargonię afrykańską?

Wyciąg z pelargonii afrykańskiej ma udowodnione w badaniach działanie w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych. Zmniejsza objawy kaszlu, wpływa na zwiększenie odporności organizmu. W medycynie ludowej była używana w leczeniu wielu innych schorzeń, jednak jej najważniejszym wskazaniem była gruźlica. Jest to stosunkowo bezpieczna roślina, która nie powoduje poważnych działań niepożądanych, jeżeli już wystąpią, to dotyczą układu pokarmowego. W aptekach można znaleźć szereg preparatów, które mogą być stosowane już nawet od 1 roku życia, są zdecydowanie warte uwagi i godne polecenia. Warto pamiętać, że jest jeden preparat, który jest lekiem.