Nadciśnienie tętnicze (NT) diagnozuje się, gdy ciśnienie skurczowe przekracza 139 mg Hg i/lub ciśnienie rozkurczowe wynosi więcej niż 89 mm Hg. NT jest czynnikiem ryzyka chorób układu krążenia oraz jedną z głównych przyczyn przedwczesnych zgonów na świecie. Według danych, w Polsce dochodzi wciąż do wzrostu rozpowszechnienia nadciśnienia tętniczego. Obecnie dotyczy ono niemal co trzeciego Polaka. Co więcej, utrzymywanie się obserwowanych tendencji może spowodować, że do roku 2035 liczba osób cierpiących na NT wzrośnie jeszcze o połowę! [1]

Jakie są rodzaje nadciśnienia tętniczego?

NT można podzielić na nadciśnienie pierwotne i wtórne. Nadciśnienie pierwotne, inaczej samoistne, to najczęściej występująca postać nadciśnienia. Nie ma jasnej etiologii, niemniej znane są czynniki, które sprzyjają jego rozwojowi. Są to: czynniki dziedziczne, wpływ środowiskowy, stres, labilność czynnościowa układu współczulnego. Nadwaga i otyłość również sprzyjają powstawaniu NT. Z kolei nadciśnienie wtórne, inaczej objawowe, jest zazwyczaj wywołane różnymi chorobami nerek lub nadczynnością tarczycy [2] (Czytaj także: Nadciśnienie tętnicze – charakterystyka i diagnoza).

Nadciśnienie tętnicze — charakterystyka i diagnoza

Jak zapobiegać rozwojowi choroby?

Wszyscy znamy powiedzenie, że lepiej zapobiegać, niż leczyć. Nie inaczej jest w przypadku nadciśnienia tętniczego. W wielu przypadkach zastosowanie się do zasad profilaktycznych nadciśnienia tętniczego pozwala na całkowite uniknięcie jego rozwoju, lub chociaż na jego opóźnienie i złagodzenie (Czytaj także: 6 mitów dotyczących nadciśnienia). Aby ograniczyć ryzyko jego wystąpienia, należy:

1. przestać palić wyroby tytoniowe;
2. zmniejszyć masę ciała;
3. wprowadzić do życia regularną aktywność fizyczną;
4. ograniczyć spożycie soli kuchennej do maksymalnie 5 g dziennie;
5. zwiększyć spożycie warzyw i owoców;
6. ograniczyć spożycie alkoholu [3].

Jakie są powikłania nadciśnienia tętniczego?

Nieleczone nadciśnienie tętnicze bądź leczone nieefektywnie może prowadzić do ciężkich powikłań, takich jak:

• choroba wieńcowa — objawia się silnym bólem w klatce piersiowej, zwłaszcza podczas wysiłku fizycznego. Jej przyczyny należy upatrywać w zwężeniu tętnic wieńcowych i niedostatecznym ukrwieniu serca (Czytaj także: Nadciśnienie tętnicze – zasady farmakoterapii);
• zawał mięśnia sercowego — w wyniku zablokowania naczynia wieńcowego, zaopatrującego daną część serca w składniki odżywcze i tlen, dochodzi do obumarcia fragmentu serca;
• udar mózgu — obumarcie fragmentu mózgu w wyniku jego niedokrwienia. Może być spowodowany zwężeniem tętnicy mózgowej przez blaszkę miażdżycową lub skrzep, czy przez pęknięcie naczynia i wylew krwi;
• przerost lewej komory serca — nadciśnienie tętnicze wymusza na sercu mocniejsze skurcze, co z kolei prowadzi do pogrubienia ściany lewej komory. To natomiast jest bezpośrednią przyczyną jej gorszego ukrwienia i wzrostu ryzyka niewydolności serca;
• uszkodzenie siatkówki oka — zbyt wysokie ciśnienie krwi w naczyniach krwionośnych oka powoduje ich uszkodzenie, powstawanie wybroczyn, wysięków w siatkówce oka i w konsekwencji pogorszenie widzenia;
• niewydolność nerek — NT prowadzi do uszkodzenia kłębuszków nerkowych i powoduje ich zwłóknienie. Jest to przyczyną zmniejszonego wydalania nadmiaru wody z organizmu, soli mineralnych i produktów przemiany materii. Dochodzi wówczas do obrzęków i pogorszenia pracy serca [2].

https://leki.pl/poradnik/nadcisnienie-tetnicze-zasady-farmakoterapii/

Powyższych powikłań można uniknąć. Idealnym scenariuszem jest niedopuszczenie do rozwoju nadciśnienia tętniczego, ale bądźmy realistami — nie zawsze jest to takie proste. Regularny pomiar ciśnienia, przyjmowanie odpowiednio dobranych leków i zmiana stylu życia w dużą dozą prawdopodobieństwa mogą zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań.