Ostropest plamisty to roślina wywodząca się z rejonów śródziemnomorskich i obszarów Północnej Afryki. Ostropest osiąga do 150 cm wysokości. Ma charakterystyczne liście z białymi plamami. Jego kwiat ma mocno fioletową, a nawet różową barwę. Owoce ostropestu plamistego mają ciemnobrązowy kolor – przypominają ziarenka długości kilku milimetrów [1,2].
Na co dobry jest ostropest plamisty?
Owoce ostropestu plamistego bogate są we flawonoidy, fitosterole i dobre kwasy tłuszczowe. Jednym z najważniejszych związków jest sylimaryna, którą głównie kojarzy się z ostropestem plamistym [2].
Sylimaryna ma hepatoprotekcyjne działanie. Chroni wątrobę poprzez przeciwwirusową, przeciwzapalną i immunomodulującą aktywność wobec jej komórek. Sylimaryna to także silny antyoksydant [1].
Niektóre badania in-vitro wykazały także silną aktywność przeciwnowotworową sylimaryny wobec komórek nowotworu prostaty [1].
Najczęściej ostropest plamisty stosuje się jako środek wspomagający do regeneracji wątroby, której uszkodzenia spowodowane są nadużywaniem alkoholu, przyjmowaniem leków czy innymi chorobami, np. cukrzycą. Wyciągi z ostropestu plamistego znajdują zastosowanie przy leczeniu wspomagającym przewlekłego zapalenia lub nawet marskości wątroby [2].
Ostropest plamisty można wykorzystywać także w formie oleju i stosować zewnętrznie. Świetnie sprawdzi się jako substancja natłuszczająca i odżywiająca skórę.
Jak dawkować ostropest plamisty?
W aptekach znajduje się sporo preparatów z tym ziołem, dlatego pojawia się pytanie, jak najlepiej dawkować ostropest plamisty?
Dawkowanie ostropestu plamistego powinno być uzależnione od zawartości składnika aktywnego, czyli sylimaryny. Zawsze najlepiej wybierać preparaty ze standaryzacją na ten składnik.
Najczęściej stosuje 140 mg sylimaryny 3 razy na dobę. W celu najlepszego efektu terapię należy kontynuować przez 6 do 8 tygodni. Są to dawki maksymalne, których zwykle nie powinno się przekraczać [2,3].
Jeśli pacjent zamierza kontynuować przyjmowanie preparatów z ostropestu plamistego to nie powinien zażywać go więcej niż 140 mg sylimaryny 2 razy na dobę [2,3].
Preparaty z ostropestem plamistym nie powinny być stosowane u dzieci poniżej 12. roku życia [2].
Ostropest – przed czy po posiłku?
Wszystkie preparaty z ostropestem plamistym najlepiej przyjmować podczas posiłku i popijać szklanką wody. Osiąga się wtedy najkorzystniejsze przyswajanie składników [2].
Jak stosować ostropest plamisty?
Jak można stosować ostropest plamisty? W aptekach znajdziemy ostropest w tabletkach i kapsułkach. Występują też formy płynne, a także całe owoce ostropestu lub sproszkowane nasiona. Co jest lepsze?
Ostropest w tabletkach, kapsułkach albo złożonych formach płynnych jest najprostszy do spożycia. Nie trzeba specjalnie przygotowywać preparatów. Wystarczy je połknąć podczas posiłku i popić szklanką wody.
Jak jeść ostropest plamisty?
Jeśli korzystamy z nieprzetworzonych form owoców ostropestu, to pojawia się pytanie: “Jak jeść ostropest plamisty”?
Owoce ostropestu plamistego można jeść surowe. W aptekach znajdziemy całe nasiona, jak i zmielone. Najlepiej kupować całe owoce ostropestu plamistego i zmielić je bezpośrednio przed spożyciem. Dzięki temu nie dopuścimy do degradacji cennych związków.
Sproszkowane nasiona możemy dodawać wszędzie: na kanapki, do sałatek, stosować jako różnego rodzaju posypki itd.
Można też spożywać je całe – bez mielenia.
Ostropest plamisty – czy zalewać wrzątkiem?
Ostropest plamisty stosuje się także w różnych formach płynnych, takich jak: odwary, napary lub nalewki.
Odwary i napary najczęściej wykorzystuje się do leczenia problemów trawiennych. Zwykle na 150 ml wody używa się od 3 do 3,5 g nasion [2].
Czy ostropest plamisty można zalewać wrzątkiem? Można, gdyż tego wymaga metodyka sporządzenia naparu. Odwar natomiast musi być poddany przez dłuższy czas działaniu wysokiej temperatury.
Preparaty z ostropestem plamistym. Co można kupić w aptece?
Tabela 1 przedstawia najczęściej spotykane preparaty z ostropestem plamistym w różnych formach dostępne w aptekach.
Tabela 1. Wybrane preparaty z ostropestem plamistym.
Nazwa handlowa | Postać farmaceutyczna | Uwagi |
Ostropest plamisty Colfarm | Tabletki | 80 mg wyciągu w tym 35 mg sylimaryny |
Ostropest plamisty forte Colfarm | 137,5 mg wyciągu w tym 110 mg sylimaryny | |
Ostropest plamisty Oleofarm | Kapsułki | 68 mg ekstraktu w tym 34 mg sylimaryny |
Sylimarol 35 / 70 / 150 | Tabletki | Lek bez recepty |
Owoc ostropestu plamistego Flos | Zioła sypkie | Występuje w wersji niemielonej i mielonej |
Olimp Gold Sylimaryna 100 | Kapsułki | 125 mg ekstrakty w tym 100 mg sylimaryny |
Po jakim czasie działa ostropest plamisty?
Czas, po jakim można oczekiwać efektów działania ostropestu plamistego, może różnić się w zależności od osoby oraz od problemu zdrowotnego, który ma być leczony. Oto kilka informacji na ten temat:
- Działanie natychmiastowe: Niektóre osoby mogą odczuć ulgę w trawieniu i ogólnym samopoczuciu w ciągu kilku godzin po spożyciu suplementu zawierającego ostropest plamisty. To może być związane z jego wpływem na procesy trawienne.
- Długotrwałe efekty: Skuteczność ostropestu plamistego w leczeniu chorób wątroby, takich jak marskość wątroby czy stłuszczenie wątroby, może wymagać dłuższego czasu. W przypadku przewlekłych schorzeń wątroby, efekty mogą być widoczne dopiero po kilku tygodniach lub nawet miesiącach regularnego stosowania.
- Dawkowanie i stałość stosowania: Istotnym czynnikiem wpływającym na efektywność ostropestu plamistego jest dawkowanie i stałość stosowania. Zaleca się przestrzeganie zaleceń dotyczących dawkowania podanych na opakowaniu suplementu lub zgodnie z zaleceniami lekarza.
Jakie mogą być skutki uboczne ostropestu plamistego?
Do głównych działań niepożądanych ostropestu plamistego należą:
- wzdęcia,
- nudności,
- bóle brzucha,
- biegunka,
- bóle głowy,
- świąd skóry.
Czy warto stosować ostropest plamisty? Podsumowanie
Ostropest plamistyto zioło o wielu potencjalnych korzyściach zdrowotnych, zwłaszcza dla wątroby. Jest stosowany tradycyjnie w medycynie naturalnej w celu wsparcia funkcji wątroby, a jego działanie jest związane z zawartością substancji aktywnych, takich jak sylimaryna. Jednak przed rozpoczęciem suplementacji ostropestem plamistym lub stosowaniem jego ekstraktów, warto skonsultować się z lekarzem, ponieważ mogą wystąpić skutki uboczne i interakcje z innymi lekami. Ostropest plamisty może być pomocny w leczeniu niektórych schorzeń wątroby. Przed użyciem ostropestu plamistego w celach zdrowotnych, zawsze warto uzyskać profesjonalną poradę medyczną.