Co to jest mgła mózgowa?
Choć mgła mózgowa (ang. brain fog) nie jest odrębną jednostką chorobową, coraz częściej uważa się, że może być jednym z powikłań infekcji wywołanej koronawirusem. Brain fog to tak naprawdę zespół objawów charakteryzujących się zaburzeniami funkcjonowania układu nerwowego: upośledzeniem koncentracji, pogorszeniem procesów myślowych, apatią i ogólnym zmęczeniem.
Mgła mózgowa jest jednocześnie określeniem, które opisuje subiektywne objawy pacjenta zmagającego się z zespołem chronicznego zmęczenia (ang. chronic fatigue syndrome – CFS). Towarzyszy mu m.in. spowolnienie, splątanie, a także trudności w rozwiązywaniu zadań umysłowych i wymagających logicznego myślenia. Uważa się, że CFS może być wywołane zmniejszeniem przepływu krwi w mózgu bądź zaburzeniami rytmu serca, tzw. tachyarytmiami zatokowymi (np. zespołem posturalnej tachykardii ortostatycznej) [1].
Skąd się bierze mgła mózgowa?
Mgła mózgowa może mieć wiele przyczyn. Przebycie infekcji wirusem SARS-CoV-2 jest jedną z nich. Podobne dolegliwości mogą natomiast wynikać z braku równowagi psychicznej (np. depresja, nerwica, zaburzenia snu), niewłaściwego odżywiania (np. stosowanie restrykcyjnej diety) lub alergii pokarmowej, a także hipoglikemii, czyli zbyt niskiej glikemii (do prawidłowej pracy mózgu niezbędne jest “paliwo” w postaci glukozy).
Przyczyną mgły mózgowej może być również niskie ciśnienie tętnicze, schorzenia nerek oraz tarczycy [2].
Mgła mózgowa a koronawirus
Tak jak wspomniałam wcześniej, termin mgły mózgowej jest najczęściej kojarzony z koronawirusem. U części osób, które przebyły infekcję, może dochodzić do zaburzeń kognitywnych (poznawczych). Polegają one m.in. na deficycie uwagi, spadku szybkości przetwarzania i zapamiętywania informacji, a także zaburzeniach funkcji wykonawczych, które umożliwiają nam planowanie, dążenie do celu i jego realizację.
Przeprowadzono badania, na podstawie których ustalono, że infekcja SARS-CoV-2 może prowadzić do zapalenia nerwów i późniejszego uszkodzenia mózgu (eksperyment przeprowadzono na myszach, podając im drobnoustrój donosowo). Zmiany zapalne zaobserwowano m.in. w płynie mózgowo-rdzeniowym. Te niekorzystne modyfikacje doprowadzają do aktywacji mikrogleju występującego zarówno w rdzeniu kręgowym, jak i wszystkich częściach mózgu.
Co ciekawe, komórki mikrogleju w stanie fizjologii biorą udział w utrzymaniu równowagi (homeostazy) ośrodkowego układu nerwowego, a także przyczyniają się do rozwoju i doskonalenia sieci neuronowych. Jednak ich aktywacja przynosi niemal odwrotny skutek. Tak jest np. w przypadku choroby Alzheimera. Długotrwały stan zapalny doprowadza do aktywacji mikrogleju, co powoduje uwalnianie neurotoksycznych cząsteczek, które uszkadzają neurony [3].
Jak sobie radzić z mgłą mózgową?
Po pierwsze, jeśli to możliwe, należy ustalić przyczynę występowania zaburzeń koncentracji i spowolnienia procesów myślowych. Pamiętajmy, że mgła mózgowa jest objawem, który wynika z określonej dolegliwości. Warto więc skorzystać z konsultacji z lekarzem, który (o ile uzna to za zasadne) zleci określone badania lub skieruje nas do innego specjalisty.
Suplementacja witamin z grupy B
Uważa się, że suplementacja preparatami zawierającymi witaminy z grupy B (które m.in. wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego) może być pomocna w przypadku rozwoju mgły mózgowej. Jednak w świetle wielu przeprowadzonych badań nie stwierdzono większego wpływu na poprawę funkcji poznawczych u osób przyjmujących kwas foliowy (np. Folik), witaminę B6 (np. Vitaminum B6 Teva) czy witaminę B12 (np. Witamina B12 Forte Naturell) [4].
Kwas alfa-liponowy a mgła mózgowa
Popularny w ostatnim czasie kwas alfa-liponowy (np. Thionerv 600) sprawdzi się szczególnie wtedy, gdy mamy do czynienia z neuropatią obwodową (drętwienie i cierpnięcie kończyn, nadwrażliwość na ból). Korzystne może być jednak połączenie kwasu alfa-liponowego i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. WNKT zmniejszają ryzyko osłabienia pamięci i funkcji poznawczych, natomiast kwas alfa-liponowy jest silnym przeciwutleniaczem, który “chroni” kwasy tłuszczowe przed degradacją [5].
Co więcej, starajmy się wspomóc pracę mózgu wysypiając się, podejmując umiarkowaną aktywność fizyczną, nawadniając się, a także dostarczając pożywienie o wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych. Jeśli nie jesteśmy w stanie zapewnić sobie odpowiedniej podaży WNKT, sięgnijmy po preparaty zawierające te składniki.