Czym jest łuszczyca paznokci? Przyczyny i powstawanie

Dokładne przyczyny łuszczycy nie są znane, ale jest ona zaliczana do chorób o podłożu autoimmunologicznym. Najprawdopodobniej mogą ją również powodować grzyby z rodzaju Candida albicans, stres czy czynniki środowiskowe. Mówi się również o podłożu genetycznym. Połowa chorych na łuszczycę, a nawet 8 na 10 pacjentów cierpiących na łuszczycę stawów, jednocześnie choruje na łuszczycę paznokci. Dotyka ona częściej osób z nadwagą oraz kobiet [1].

Łuszczyca paznokci — objawy. Jak wygląda paznokieć z łuszczycą?

Łuszczyca paznokci może wyglądać w różny sposób, w zależności, w której część paznokcia zaatakuje. Jeżeli dotyczy macierzy paznokcia, to upośledza jego keratynizację i powoduje naparstkowanie paznokcia (powstają małe zagłębienia w jego płytce, paznokieć łatwo się kruszy). W przypadku gdy łuszczyca dotyka łożyska paznokcia, to zachodzi odwarstwienie płytki zwane onycholizą, nadmierne rogowacenie, czyli hiperkeratozą i powstają plamy o żółtej barwie.

Jest ona więc nie tylko problemem natury estetycznej (brzydko wyglądające paznokcie bardzo ograniczają poczucie wartości chorego), ale i medycznym, ponieważ zdeformowane paznokcie nie stanowią funkcji ochronnej dla palców. Może dochodzić do wrastania paznokci w skórę, co często jest bolesne. W przebiegu łuszczycy paznokci może nawet dojść do dystrofii, czyli zniszczenia paznokci. Płytka paznokcia staje się zgrubiała, matowa, przebarwiona i wykrusza się w czasie.

Łuszczyca może dotknąć wszystkich płytek paznokciowych chorego, ale czas zmian może być różny. Dodatkowo, u niektórych pacjentów, obserwuje się również zwiększona tendencja do rozdwajania paznokci, leukonychię, czyli obecność białych przebarwień w obrębie paznokci, jak również mogą wystąpić poprzeczne lub podłużne bruzdy czy pomarszczenia wraz ze zwiększoną łamliwością paznokci.

Dystroficzne paznokcie łuszczycowe można na pierwszy rzut oka pomylić z grzybicą paznokci. Z tego względu bardzo ważna jest odpowiednia diagnostyka. Jest to również o tyle ważne, że nawet co 2 chory cierpiący na łuszczycę paznokci, może mieć współistniejącą grzybicę paznokci. Jest to związane z tym, że zmiany łuszczycowe w obrębie paznokci znacznie zwiększają ryzyko zakażenia grzybiczego paznokci [1,2].

Łuszczyca paznokci — czy jest zaraźliwa?

Łuszczyca paznokci nie jest zaraźliwa, nie jest chorobą zakaźną. Nie ma możliwości, aby się nią zarazić, np. podając rękę choremu czy przebywając w jego towarzystwie. Z tego względu nie należy obawiać się cierpiących na nią osób, wręcz przeciwnie, warto okazać im wsparcie. Choroba jest już dla nich wystarczającym dyskomfortem, nie warto dokładać im kolejnych [3].

Jak się leczy łuszczycę paznokci?

Niestety proces leczenia łuszczycy paznokci jest bardzo długotrwały, trudny i nie zawsze daje oczekiwane rezultaty. Obecny stan wiedzy medycznej nie pozwala na całkowite wyleczenie łuszczycy paznokci, a jedynie na zwiększenie komfortu życia pacjenta. Proces leczenia z reguły zaczyna się od wykluczenia jednoczesnego występowania grzybicy paznokci. Ważne jest również odpowiednio szybkie wprowadzenie leczenia, im szybciej to nastąpi, tym większe szanse na dobre rezultaty  terapii. Ważny jest również, aby nie leczyć łuszczycy paznokci na własną rękę, tylko udać się do lekarza i następnie stosować się do zaordynowanej terapii [1,3].

Leki na łuszczycę paznokci — co kupisz w aptece?

Najczęściej stosowane leki w przebiegu łuszczycy paznokci są silnymi preparatami dostępnymi tylko i wyłącznie na receptę. Można również stosować fototerapię UVA, chociaż jej skuteczność jest dyskusyjna. Ważne, żeby stosować się dokładnie do zaproponowanej przez lekarza terapii. Najczęściej lekarze przypisują:

Leki na łuszczycę na receptę

• glikokortykosteroidy stosowane miejscowo w postaci maści lub kremów np. Beloderm krem czy Daivobet A (zawiera również retinoid);
• zastrzyki z kortykosteroidów aplikowane bezpośrednio w płytkę chorego paznokcia;
• doustnie metotrexat np. Ebetrexat, czy cyklosporynę A np. Cyclaid;
• maści z kwasem salicylowym np. Belosalic maść [1,2].

Leki na łuszczycę bez recepty

• lakier na łuszczycę paznokci np. Onypso, lakier do paznokci przeciw zmianom łuszczycowym (nasila mechaniczne działanie keratolityczne, co osłabia objawy hiperkeratozy i hamuje grubienie paznokci dotkniętych łuszczycą);
• produkty dziegciowe, które uzyskuje się z kory drzew, mają działanie złuszczające np. Paraderm szampon;
• witamina D3, która wspomaga regenerację paznokcia np. Vigantoletten 1000;
• preparaty z mocznikiem np. Cerko Cerkoderm 15% krem mocznikowy z AHA [2,3].

Jaką dietę stosować na łuszczycę paznokci?

Tak jak i w przypadku wielu innych chorób, tak i tutaj pomóc może zmiana nawyków żywieniowych. Po pierwsze nadwaga jest jednym z czynników ryzyka wystąpienia łuszczycy paznokci, dlatego warto zadbać o odpowiednią masę ciała. Dodatkowo pomóc może wprowadzenie produktów bogatych w witaminę A i D. Warto również zrezygnować ze spożywania alkoholu i palenia papierosów, a mięso zastąpić bogatymi w kwasy omega-3 rybami [2].

Czy łuszczycę paznokci da się wyleczyć?

Łuszczyca paznokci  jest trudna do wyleczenia. Niemniej jednak istnieją skuteczne metody leczenia łuszczycy paznokci, chociaż nie każdy pacjent na nie reaguje w taki sam sposób.

Ważne jest jednak zrozumienie, że leczenie łuszczycy paznokci jest długotrwałe i wymaga regularnego stosowania odpowiednich leków oraz pielęgnacji paznokci.

Czy można malować paznokcie z łuszczycą?

Ogólnie rzecz biorąc, nie ma przeciwwskazań do wykonania manicure’u i pedicure’u u osób z łuszczycą paznokci. Malowanie paznokci nie wpływa negatywnie na płytkę paznokciową. Niemniej jednak należy pamiętać, że paznokcie dotknięte łuszczycą są osłabione, kruche i matowe. Dlatego ważne jest, aby stosować delikatne produkty do malowania paznokci i unikać agresywnych zabiegów, które mogą dodatkowo osłabić płytkę paznokciową.

Jak ukryć łuszczycę paznokci?

Aby zmniejszyć szansę nawrotów oraz intensywność zmian łuszczycowych paznokci, oprócz opisanych wyżej sposobów leczenia i odpowiedniej diety, warto wprowadzić jeszcze kilka prostych zasad:

• aby zapobiec łamaniu się paznokci, należy je regularnie obcinać;
• przy wykonywaniu pracy, które mogą podrażnić ręce, należy zakładać rękawiczki;
• warto dbać o ciągle nawilżenie dłoni (łuszczyca bardzo wysusza dłonie i paznokcie);
• pod żadnym pozorem nie wolno obgryzać paznokci, a należy dbać o ich higienę [1].

Podsumowanie

Łuszczyca paznokci często występuje obok łuszczycy skóry, ale czasami może poprzedzać ją o wiele lat lub wręcz występować samodzielnie. Niestety, póki co jest to choroba nieuleczalna, co często znacznie zmniejsza zapał chorego do leczenia. Jest to duży błąd, ponieważ leczona może znacznie zmniejszyć dokuczliwe dolegliwości oraz częstotliwość nawrotów. Dbając o prawidłową masę ciała, stosując odpowiednią dietę, ograniczając używki i stosując odpowiednie leki, można znacznie zwiększyć komfort życia. Im szybciej podejmie się leczenie,  tym lepsze będą jego efekty. Dlatego nie warto odkładać wizyty u lekarza.