Jakie są przyczyny wymiotów u dzieci?

• stany nieistotne (regurgitacja mylona z wymiotami);
• refluks żołądkowo-przełykowy;
• infekcje;
• niedrożność jelit;
• alergia pokarmowa;
• wzrost ciśnienia śródczaszkowego;
• leki i trucizny;
• choroby lokomocyjne.

Stany nieistotne

Nieprawidłowa technika żywienia, niewłaściwe obchodzenie się z dzieckiem i przekarmianie są najczęstszymi przyczynami ulewania. Ulewanie bezpośrednio po posiłkach występuje u większości niemowląt bez względu na to czy są karmione piersią, czy też sztucznie. Wymioty w najmłodszych grupach wiekowych należy odróżniać od ulewań (regurgitacji), kiedy to połknięty pokarm cofa się do jamy ustnej i wypływa biernie bez udziału siły mięśniowej i w małych ilościach. W 90% przypadków regurgitacje ustępują do ukończenia 12. m.ż. Wymioty niemowląt są objawem pogranicza fizjologii i większości nie wymaga żadnego leczenia.

Refluks żołądkowo-przełykowy

Szczególnie wnikliwej obserwacji wymagają wymioty związane z refluksem żołądkowo-przełykowym (gastro-oesophageal reflux, GER). Definiuje się jako przemieszczenie treści żołądka do przełyku z towarzyszącymi lub nie regurgitacjami i wymiotami. Około 50-70% dzieci ulewa i wymiotuje między 2. a 8. miesiącem życia, zaś pod koniec 1. roku życia już tylko 5%. Zjawisko to jest konsekwencją anatomicznej i czynnościowej niedojrzałości przewodu pokarmowego młodszych niemowląt oraz relatywnie dużych objętości przyjmowanego pokarmu w stosunku do pojemności żołądka, a także pozycji leżącej, w jakiej stale przebywa dziecko.

Leczenie niemowląt i dzieci do 2. roku życia w przypadku nasilonych dolegliwości polega na włączenie leczenia antyrefluksowego, czyli zastosowanie mieszanki mleczne z dodatkiem środków zagęszczających, oznaczonej jako „AR”. (Bebilon AR, Enfamil AR, Nan AR). Mieszanki AR są szczególnie zalecane u dzieci, które na skutek nasilonych ulewań/ wymiotów tracą dużą cześć podawanego im mleka i z tego powodu gorzej przybierają na wadze. Gęsty pokarm trudniej cofa się z żołądka i w ten sposób zmniejsza się nasilenie ulewań.

Jeśli powyższe postępowanie nie wystarcza, niemowlęta wymagają farmakoterapii, należy:

• włączyć leczenie prokinetyczne. Podstawowym prokinetykiem jest cisapride, metoklopramid.
• odpowiednie układanie dziecka.
• środki zobojętniające (Gaviscon).
• H2-blokery.

Infekcje

U dzieci, szczególnie w wieku przedszkolnym jak również też szkolnym prawie każde układowe zakażenie powoduje wymioty. Najczęstszą infekcją połączoną z wymiotami jest zapalenia żołądka i jelit, które może być wywołane przez wirusy (np. Rotawirusy, Adenowirusy), bakterie (np. Shigella, Salmonella, Yersinia enterocolitica lub Escherichia coli), czy też pasożyty (np. Giardia lamblia). Diagnoza może być potwierdzona przez badanie mikrobiologiczne kału.

Jak zatrzymać wymiotowanie u dzieci?

Przed rozpoczęciem odpowiedniego leczenia każde dziecko czy też pacjenta należy zakwalifikować do adekwatnej grupy ciężkości odwodnienia. W świetle aktualnych zaleceń European Society of Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPHAN) i European Society for Pediatric Infectious Disease (ESPID) najlepszym wskaźnikiem oceny odwodnienia jest procentowy ubytek masy ciała.

Dziecko uporczywie wymiotujące należy ułożyć na boku i dodatkowo zabezpieczyć drożność dróg oddechowych.

W przypadku niepowściągliwych i masywnych wymiotów u dzieci obligatoryjna jest szybka diagnostyka i leczenie choroby podstawowej. Jeżeli współistnieją zaburzenia wodno-elektrolitowe i metaboliczne, należy je bezwzględnie wyrównać.

Stosowanie leków przeciwwymiotnych jest przeciwwskazane oprócz przypadków klinicznych, w których następstwem chemioterapii i radioterapii lub kiedy niemożliwe jest niemożliwe jest usunięcie przyczyny wymiotów (np. zaawansowana choroba nowotworowa). W tym przypadku rekomendowane leki to: antagoniści receptora serotoninowego 5-HT3 (np. ondansetron) i glikokortykosteroidy (np. deksametazon). Terapia płynowa powinna być stosowana u pacjentów z klinicznymi cechami odwodnienia, a sposób podawania płynów uzależniony od stopnia odwodnienia dziecka.

Jakie są domowe sposoby na wymiotowanie u dzieci?

Nie wiesz, co podać dziecku gdy wymiotuję? Podpowiemy jakie płyny i pokarmy będą wskazane a czego lepiej unikać podczas wymiotów.

1. Nie zażywanie żadnych leków przeciwwymiotnych ani środków na poprawę trawienia. Zwykle środki te już nie pomogą i nie zdołają zatrzymać wymiotów. Pomogą jedynie w przypadku owrzodzenia i nadkwaśności żołądka; neutralizując nadmiar kwasu, łagodzą podrażnienie. W innych sytuacjach są nieskuteczne.
2. Uzupełnianie płynów. W przypadku nasilonych wymiotów trzeba zadbać o wyrównanie płynów w organizmie. Powinno podawać się czyste płyny, takie jak woda, słaba herbata czy soki. Nie należy zmuszać się do jedzenia. Zaleca się kilkunastogodzinną „przerwę wodną”, w czasie której podaje się tylko płyny.
3. Przyjmowanie płynów elektrolitowych. Podczas wymiotów dochodzi do wypłukiwania soli mineralnych, dlatego zaleca się przyjmowanie płynów elektrolitowych (można podawać gotowe preparaty, ale też i osoloną wodę.
4. Nie należy pić duszkiem. Popijanie płynów powoli i w małych porcjach nie przeciąża żołądka, przeciwnie- ułatwia ich przyjęcie. Naraz trzeba wypić nie więcej niż 30-60 g.
5. Jak często pić. Częstość podawanie płynów zależy od tego, jak reaguje żołądek chorego, wymiotującego dziecka, jednakże trzeba pić możliwie jak najwięcej.
6. Znaczenie barwy moczu. Jeśli mocz jest intensywnie żółty, świadczy to o tym, że doszło do odwodnienia organizmu. Im odcień jaśniejszy, tym lepiej przebiega nawadnianie.
7. Ciepłe płyny. Zalecane przez ekspertów są ciepłe lub letnie płyny (bardzo zimne działają niekorzystnie na osłabiony żołądek). Najlepsze płyny to takie, które zostały ogrzane do temperatury pokojowej.
8. Odstawić bąbelki. Napoje gazowane wywołują lub pogłębiają odruch wymiotny.
9. Syropy. Dopuszczalne są syropy, które działają uspokajająco. Szczególnie popularny w Polsce syrop to Lokomotiv.
10. Zacząć od węglowodanów. Prędzej czy później wymioty ustąpią i należy przystąpić do odbudowania strat, jakie poniósł organizm. Odżywianie trzeba rozpocząć od różnego rodzaju galaretek owocowych. Galaretki stanowią tradycyjną dietę dzieci, które przeszły nasilone wymioty. Składają się głównie z płynów, nie drażnią żołądka, są bogate w węglowodany i jednocześnie smaczne. Dietę można poszerzyć także łagodnymi dodatkami w postaci tostów bez masła lub krakersów.
11. Białko w lekkich postaciach. Gdy dolegliwości zupełnie ustąpią, można przejść do lekkich postaci białka (takich jak np. pierś z kurczaka lub ryba).
12. Tłuszcze. Na samym końcu włącza się do diety tłuszcze. Tłuszcz zalega w żołądku, i dlatego szybko syci oraz daje uczucie pełności. Lepiej więc zrezygnować na początek z tłustych potraw oraz zup zaprawianych śmietaną.

NIE CZEKAJ ZBYT DŁUGO!

Wymioty mogą być objawem poważniejszej choroby. Jeśli są obfite, przedłużają się lub zawierają krew, konieczna jest szybka pomoc. Konsultacja lekarska jest niezbędna, gdy wymioty uniemożliwiają jedzenie czegokolwiek dłużej niż przez dobę i żadne domowe sposoby nie przynoszą poprawy.

Jaka dieta przy wymiotach u dzieci?

Wymioty u dzieci mogą prowadzić do odwodnienia i niedoboru składników odżywczych, dlatego ważne jest, aby zadbać o odpowiednie żywienie podczas tego stanu. Oto kilka porad, jak postępować w przypadku wymiotów u dzieci:

1. W przypadku silnych wymiotów należy unikać jedzenia przez pierwsze kilka godzin. Dziecko powinno skupić się na nawadnianiu organizmu, pijąc małymi porcjami co jakiś czas.
2. W miarę poprawy stanu dziecka można stopniowo wprowadzać lekkie posiłki. Najlepiej zacząć od małych ilości pokarmów łatwo strawnych, takich jak sucharki lub chleb tostowy.
3. W trakcie stanu wymiotnego powinno się unikać potraw ciężkostrawnych, tłustych i ostrych. Zaleca się również zachowanie ostrożności w przypadku produktów mlecznych, ciężkich mięs i innych pokarmów, które mogą obciążać układ trawienny.
4. W trakcie stanu wymiotnego zaleca się również unikanie napojów gazowanych, słodyczy i innych produktów bogatych w cukier.
5. Zaleca się częste podawanie małych porcji wody, aby zapobiec odwodnieniu. W przypadku wysokiej gorączki lub silnych wymiotów warto zastanowić się nad podaniem specjalnych roztworów nawadniających dostępnych w aptekach.
6. Po ustąpieniu wymiotów warto stopniowo wprowadzać wartościowe produkty spożywcze, takie jak warzywa, owoce, białka i węglowodany, w małych porcjach i w zależności od indywidualnego stanu dziecka.

Dlaczego w trakcie wymiotów tak ważne jest nawadnianie?

Każdy organizm potrzebuje odpowiedniej ilości wody, aby prawidłowo funkcjonować. W przypadku wymiotów organizm traci znaczące ilości płynów, co może prowadzić do zaburzeń równowagi elektrolitowej i wystąpienia odwodnienia. Objawy odwodnienia mogą obejmować suchość w jamie ustnej, uczucie pragnienia,  osłabienie i zmęczenie. W skrajnych przypadkach brak odpowiedniej ilości płynów może być niebezpieczny dla życia.

Podczas wymiotów, zaleca się picie małymi porcjami wody lub innych płynów zwiększających nawodnienie, takich jak soczki wodniste, herbaty ziołowe lub wywary warzywne, aby nawodnić organizm i uniknąć poważniejszych powikłań. W przypadku ciężkiego odwodnienia lub niezdolności do utrzymania przyjmowania płynów doustnych może być konieczna pomoc medyczna lub podanie odpowiednich roztworów nawadniających przez kroplówkę.