Jakie są przyczyny wzdętego brzucha?

W warunkach fizjologicznych w naszych jelitach jest około 200 ml gazów, przy czym aż 90% stanowi azot (jego głównym źródłem jest wdychane powietrze), zaś pozostałe 10% przypada na dwutlenek węgla, tlen, metan oraz wodór. Dziennie usuwamy około 700 ml gazów jelitowych, jednak ich całkowita objętość jest uzależniona od ilości resztek pokarmowych, które nie uległy strawieniu, a także intensywności procesu fermentacji bakteryjnej.

Wzdęcia brzucha to dolegliwość, która jest najczęściej opisywana jako powiększenie obwodu brzucha, a także odczuwanie nadmiernej ilości gazów w jelitach. U źródeł tego problemu może leżeć wiele zaburzeń związanych m.in. z motoryką przewodu pokarmowego. I tak, wzdęcia mogą towarzyszyć zespołowi jelita drażliwego, nietolerancji składników pokarmowych (np. laktozy), niedrożności jelita grubego, celiakii, zaparciom, zespołowi przerostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO). Co więcej, do rozwoju wzdęć może dochodzić w wyniku przyjmowania niektórych leków, m.in. antydepresantów oraz blokerów kanału wapniowego [1].

Co na wzdęcia można kupić bez recepty?

Espumisan, kapsułki

Espumisan – preparat zawierający symetykon (dimetykon poddany aktywacji dwutlenkiem krzemu), substancję która “rozbija” pęcherzyki gazów zawartych w trawionym pokarmie poprzez zmniejszanie ich napięcia powierzchniowego. Dzięki takiemu mechanizmowi uwolnione gazy mogą być usunięte ze światła jelit lub wchłonięte przez ich ścianę. Co ważne, symetykon nie działa ogólnoustrojowo, a jedynie powierzchniowo, a to oznacza, że nie wpływa na funkcje fizjologiczne człowieka. 

Espumisan jest dostępny w postaci kapsułek (40 mg), kropli doustnych (40 mg/ml oraz 100 mg/ml). Kapsułki można przyjmować już od 6. roku życia (dawkowanie: 2 kapsułki 3-4 razy na dobę), krople zaś od 1. miesiąca życia (dawkowanie jest uzależnione od stężenia preparatu oraz wieku pacjenta). Preparat może być stosowany pomocniczo we wzdęciach, a także jako lek ułatwiający usuwanie gazów przed badaniami diagnostycznymi (np. gastroskopią, ultrasonografią, RTG) [2] (Czytaj także: Szybki sposób na wzdęcia – Ulgix czy Espumisan?).

Esputicon, kapsułki

Esputicon – lek zawiera dimetykon (jedną ze składowych symetykonu), który podobnie jak wspomniany symetykon posiada właściwości zmniejszające napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu znajdujących się w przewodzie pokarmowym. Dzięki temu zmniejsza ich średnicę i ułatwia wchłanianie przez ścianę jelit. Dimetykon jest bezpieczny – nie wchłania się z przewodu pokarmowego. Może być stosowany w przypadku uporczywych wzdęć u dzieci (także w przypadku kolek) oraz osób dorosłych, a także w trakcie przygotowywania pacjenta do badań diagnostycznych. Esputicon jest dostępny w postaci kapsułek (50 mg) oraz kropli doustnych (20 mg). Formę stałą mogą przyjmować osoby od 14. roku życia, płynna zaś może być podawana dzieciom od 1. miesiąca życia [3].

Duspatalin Gastro, tabletki

Duspatalin Gastro – lek zawierający mebewerynę, substancję zaliczaną do spazmolityków muskulotropowych. Substancja lecznicza działa rozkurczowo na mięśniówkę przewodu pokarmowego. Mechanizm działania mebeweryny jest złożony. Uważa się, że jej właściwości rozkurczowe są powiązane m.in. z blokadą wychwytu katecholamin (np. noradrenaliny), a także zmianami dotyczącymi wchłaniania wody przez ścianę jelit. Substancja lecznicza reguluje motorykę przewodu pokarmowego, nie doprowadzając jednak do “rozleniwienia” jelit. Dzięki temu można ją stosować u osób borykających się m.in. ze wzdęciami, a także zaburzeniami prawidłowego rytmu wypróżnień.

Mebeweryna jest na ogół dobrze tolerowana i nie wywołuje ogólnoustrojowych skutków ubocznych. Duspatalin Gastro występuje w postaci tabletek (135 mg), które można przyjmować od 10. roku życia. Zalecane dawkowanie to 3 tabletki na dobę w dawkach podzielonych [4] (Czytaj także: Najsilniejszy lek rozkurczowy bez recepty – który wybrać?).

Tribux Bio, tabletki

Tribux Bio – preparat leczniczy zawierający maleinian trimebutyny – substancję leczniczą oddziałującą na obwodowe receptory opioidowe. Ze względu na to, że trimebutyna nie jest selektywna względem konkretnych receptorów opioidowych (w przeciwieństwie do np. kodeiny), działa zarówno hamująco, jak i pobudzająco na perystaltykę jelit. Dzięki temu reguluje czynność przewodu pokarmowego, a jej działanie jest zauważalne już po ok. 30 minutach od przyjęcia preparatu. Wśród wskazań do stosowania trimebutyny można wymienić wzdęcia, nudności, bóle brzucha, a także zaburzenia przewodu pokarmowego wywołane sytuacją stresową.

Trimebutyna bardzo dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, przez co może wywoływać działanie ogólnoustrojowe charakteryzujące się sennością i znużeniem, bólami i zawrotami głowy, a także uczuciem zimna lub ciepła. 

Tribux Bio występuje w postaci tabletek (100 mg) i może być stosowany od 12. roku życia. Co ważne, preparat należy przyjmować maksymalnie 3 dni – jeśli objawy nie ustępują, warto skontaktować się z lekarzem [5].

Oleomint, kapsułki

Oleomint – roślinny produkt leczniczy zawierający miętowy olejek eteryczny (Mentha x piperita L., aetheroleum) zamknięty w kapsułkach dojelitowych. Preparat jest skuteczny w objawowym leczeniu stanów skurczowych przewodu pokarmowego, które objawia się wzdęciami i bólami brzucha (także wywołanymi zespołem jelita drażliwego). 

Dawkowanie leku Oleomint opiera się na przyjmowaniu 1 kapsułki maksymalnie 3 razy na dobę (dzieci powyżej 8. roku życia) lub 1 do 2 kapsułek 3 razy w ciągu doby (powyżej 12. roku życia). Całkowity czas trwania kuracji nie powinien przekroczyć 3 miesięcy [6].