Regularne krwawienia miesiączkowe są zewnętrzną manifestacją cyklicznej funkcji jajników. W okresie prokreacyjnym w krajach rozwiniętych kobieta ma przeszło 400 cykli miesiączkowych. Prawidłowy cykl miesiączkowy trwa 21-35 dni, a krwawienie miesiączkowe nie przekracza 7 dni. Objętość krwi utraconej w czasie cyklu nie powinna przekraczać 80 ml. Mianem obfitych krwawień miesiączkowych określa się krwawienia przekraczające przyjęte granice czasu i objętości utraconej krwi. Problem obfitych miesiączek jawi się jako bardzo istotny czynnik pogarszający jakość życia kobiety, wpływa na rodzinne relacje, na wydajność pracy, może obniżać poczucie własnej wartości. Dostępnych jest wiele możliwości leczenia, a wybór zależy od przyczyny krwawień. Leczenie należy dobierać indywidualnie do potrzeb kobiety, jej wymagań co do antykoncepcji, preferencji oraz istniejących przeciwwskazań.
Leczenie obfitych miesiączek
Preparaty witaminowe i żelazo (zapobieganie niedokrwistości)
Leki antyfibrynolityczne
Kwas traneksamowy 1-1,5 g doustnie 3-4 razy na dobę do 5 dni w czasie miesiączki. Kwas traneksamowy jest inhibitorem aktywatora plazminogenu, którego większe stężenie stwierdza się w endometrium kobiet z obfitą miesiączką w porównaniu do endometrium przy prawidłowej miesiączce. Zmniejsza ilość traconej krwi miesiączkowej przy praktycznie braku działań niepożądanych, poprawiając jakość życia, kobietom zmagającym się z przedłużającym się krwawieniem. (W Polsce Exacyl jest sprzedawany na receptę).
Niesteroidowe leki przeciwzapalne
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) to grupa leków bardzo częstych przepisywanych i bezpiecznych, które można z powodzeniem stosować w leczeniu obfitych miesiączek. Leki te modelują działanie prostaglandyn na mechanizmy homeostazy naczyń błony śluzowej macicy, a tym samym zmniejszają miesiączkową utratę krwi o około 20-40%.
Zalecane:
- kwas mefenamowy 250 mg 2-4 razy/d
- naproksen 250- 500 mg 2-4 razy/d
- ibuprofen 600-1200 mg/d
- flurbiprofen
- diclofenac
- indometacyna
Estrogeny
Powodują szybką proliferację nabłonka, zwiększając produkcję czynników krzepnięcia, stabilizując endometrium i zmniejszając krwawienie. Terapia estrogenowa powinna trwać 3-4 tygodnie z 10-dniową wstawką progestagenową. (np. Estradiol p.o. 3×4 mg, 4 mg, 4x8mg).
Gestageny
Progesteron lub syntetyczne gestageny znajdują zastosowanie w leczeniu ostrych i przedłużających się krwawień miesiączkowych. Leczenie gestagenem ma na celu zatrzymanie krwawienia i stabilizację endometrium prowadzać do występującego 2-7 dni po zakończeniu leczenia krwawienia z odstawienia.
Doustna tabletka antykoncepcyjna
Stosowanie dwuskładnikowej tabletki antykoncepcyjnej u kobiet z obfitą miesiączką pozwala zmniejszyć utratę krwi w trakcie miesiączki oraz zapobiega plamieniom między miesiączkowym w środkowej fazie cyklu. Lek stosuje się cyklicznie 1 tabletkę dziennie.
Wkładka wewnątrzmaciczna z lewonorgestrelem
Zastosowanie wewnątrzmacicznego systemu uwalniającego lewonorgestrel redukuje ilość utraconej krwi miesiączkowej o 75-95%. Jest to wynikiem przemiany pseudodoczesnowej endometrium.
Mieszanki ziołowe stosowane w zbyt obfitych menstruacjach
Mieszanka I
- 2 łyżki ziela tasznika, 2 łyżki rdestu ptasiego, 2 łyżki jemioły
Składniki starannie wymieszać. Łyżkę ziół zalać szklanką wrzątku, odstawić pod przykryciem na 15 minut; przecedzić. Należy wypijać rano i wieczorem po filiżance naparu.
Mieszanka II
- 1 płaska łyżka kory dębowej, 2 czubate łyżki ziela tasznika, 2 czubate łyżki krwawnika, 2 czubate łyżki pięciornika gęsiego.
Składniki starannie wymieszać. Łyżkę ziół zalać szklanką wrzątku, odstawić pod przykryciem na 15 minut; przecedzić. Należy wypijać rano i wieczorem po filiżance naparu.
Mieszanka III
- 2 łyżki kory dębowej, 2 łyżki liści poziomki leśnej, 2 łyżki maliny, 2 łyżki ziela pięciornika gęsiego i krwawnika.
Wszystkie składniki dokładnie wymieszać, łyżkę ziół zalać szklanką wody, odstawić na 6 godzin, a następnie zagotować. Pić po filiżance dziennie, małymi porcjami, przez osiem dni przed początkiem menstruacji.
Odwar z kory dębowej
- 2 łyżki kory dębowej
Korę zalać 2 szklankami wrzącej wody, gotować pod przykryciem na małym ogniu 15 minut, odstawić na 15 minut, przecedzić. Odwar pić 3 razy dziennie po połowie szklanki. Jest to skuteczny środek w zbyt obfitych menstruacjach.
Odwar z liści jemioły
- 3 czubate łyżki liści jemioły
Jemiołę zalać litrem wrzącej wody, doprowadzić do wrzenia, gotować pod przykryciem na małym ogniu, odstawić na 15 minut, przecedzić. Przyjmować 4-6 razy dziennie po łyżce odwaru. Środek stosowany w obfitych menstruacjach.
Napar z liści mięty
- 2 płaskie łyżki liści mięty
Miętę zalać 2 szklankami wrzącej wody, odstawić na 2 godziny, przecedzić. Cały napar wypijać małymi porcjami w ciągu dnia. Kurację powinno się prowadzić aż do uzyskania wyraźnej poprawy. Środek stosowany w zbyt obfitych menstruacjach.
Co warto stosować na obfite miesiączki?
Problem obfitych krwawień miesiączkowych, był przez długie lata traktowany przez ginekologów w sposób marginalny, dzięki ogromnemu postępowi nauk podstawowych i klinicznych, a także w związku ze znacznym wzrostem świadomości pacjentek i postępem cywilizacyjnym, stał się nie tylko wyzwaniem dla nowoczesnej medycyny, ale nabrał również socjo-ekonomicznego. Lekarz mający do czynienia z przypadkiem obfitych krwawień miesiączkowych, powinien odpowiedzieć sobie na szereg pytań, wykonać niezbędne badania i wspólnie z pacjentką opracować plan leczenia, biorąc pod uwagę indywidualne czynniki medyczne, rodzinne i socjalne. Udział pacjentki w procesie decyzyjnym, wpływa bardzo pozytywnie na cały proces diagnostyczno-leczniczy.