Trening fizyczny, w tym ćwiczenia aerobowe, to niezwykle skuteczna forma profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych, schorzeń metabolicznych i innych chorób przewlekłych. U podstaw tych prozdrowotnych efektów aktywności fizycznej leży szereg różnorakich mechanizmów. Nie ma jednak wątpliwości, że ruch posiada zbawienny wpływ na funkcjonowanie mięśni szkieletowych oraz układu krążenia. Aktywność fizyczna w przypadku alergików to temat nieco bardziej złożony niż u reszty społeczeństwa. W zależności od rodzaju alergii muszą oni dobrać odpowiedni dla siebie rodzaj ruchu. Wszelkie aktywności na świeżym powietrzu w okresie pylenia mogą znacząco utrudniać swobodne oddychanie. Jazda rowerem po kwiecistych łąkach dla osoby uczulonej na jad owadów to też nie najlepsze rozwiązanie. Z kolei alergia na chlor może być przeszkodą do uprawiania pływania. Niemniej, nie ma sytuacji bez wyjścia. Odpowiednio dobrane leki na alergię i stosowanie określonych zasad, pozwala w zdrowiu i komforcie cieszyć się ruchem [1].
Jak sport wpływa na zdrowie?
Uprawianie aktywności fizycznej ma olbrzymi wpływ na zdrowie człowieka. Regularne ćwiczenia dają efekty, które będziemy odczuwać całe życie. Dotyczą nie tylko sfery fizycznej, ale także psychicznej. Sport powoduje:
- poprawę gospodarki węglowodanowej organizmu, w tym polepszenie regulacji insuliny. W związku z tym spada ryzyko wystąpienia cukrzycy typu II;
- poprawę poziomu lipidów w organizmie. Spada ryzyko miażdżycy;
- poprawę krążenia i wydolności. Zmniejsza się ryzyko chorób serca, oraz wzrasta energia i możliwości codziennych aktywności;
- poprawę regulacji ciśnienia tętniczego. Dzięki temu spada ryzyko nadciśnienia tętniczego;
- poprawę koordynacji i możliwości ruchowej w wieku starszym.
Ponadto sport daje wyzwania w sferze psychicznej, które przenoszą się na pracę i życie codzienne. Dzięki niemu jesteśmy bardziej odporni na stres i zmniejsza się ryzyko depresji [4].
Jaką rolę odgrywa histamina?
Objawy alergii pojawiają się w wyniku działania histaminy — hormonu produkowanego przez nasz organizm po kontakcie z alergenem. W ludzkim ciele istnieją cztery typy receptorów dla histaminy: H1, H2, H3 i H4. Te dwa pierwsze są ulokowane głównie w mięśniach szkieletowych, dlatego ich aktywność może być skorelowania z pracą mięśni w trakcie wysiłku fizycznego. Chociaż do tej pory wszelkie badania naukowe dotyczące histaminy skupiały się głównie na jej wpływie na reakcje alergiczne i stany zapalne, to ostatnie doniesienia coraz częściej zwracają również uwagę na rolę tego hormonu w treningu fizycznym [2].
Leki na alergię kontra aktywność fizyczna
Obecnie nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy histamina i jej receptory mają wpływ na jakość treningu wysiłkowego. Niemniej, naukowcy z Danii i Belgii w 2021 roku opublikowali wyniki swoich badań, w których sprawdzali wpływ leków przeciwhistaminowych na efekty aktywności fizycznej. Potwierdzili oni tezę, jakoby funkcjonowanie mięśni szkieletowych było osłabione po zastosowaniu leków blokujących receptory H1 i H2 (Loratan Pro, Zyrtec, Claritine, Allegra). Taka blokada przekłada się na wydolność wysiłkową, kontrolę glikemii oraz funkcjonowanie naczyń krwionośnych [3].
Jak wyglądały testy?
Na wstępie warto zaznaczyć, że grupa badanych osób była niewielka. Oznacza to, że obecnie nie ma wystarczających argumentów, aby wyniki mogłyby zostać przełożone na ogół społeczeństwa. Naukowcy obserwowali 6 mężczyzn i 2 kobiety, jeżdżących na rowerze przez 40 minut. Eksperyment wykonano bez leków blokujących receptory histaminowe oraz po przyjęciu leków. Okazało się, że zablokowanie H1 i H2 skutkowało mniejszym przepływem krwi w mięśniach podczas wysiłku [2,3].
Kolejnym celem grupy badaczy było określenie wpływu leków przeciwhistaminowych u 18 mężczyzn, biorących udział w 6-tygodniowym eksperymencie. Ochotnicy ćwiczyli na rowerze treningowym trzy razy w tygodniu. 9 z nich nie przyjmowała żadnych leków, a 9 podano leki blokujące recepty H1 i H2. Wśród tej drugiej grupy mężczyzn zaobserwowano obniżoną wytrzymałość, zmniejszony przepływ krwi oraz mniejszy przyrost tkanki mięśniowej w odniesieniu do grupy kontrolnej [2,3].
Histamina produkowana po wysiłku fizycznym pozwala mięśniom się odbudować i zwiększyć swoją masę. Wyniki powyższych badań sugerują, że zablokowanie receptorów histaminowych może negatywnie oddziaływać na jakość treningu fizycznego i na regenerację zmęczonych mięśni.
Działania niepożądane leków przeciwalergicznych, które mogą wpłynąć na kondycję
Przede wszystkim leki przeciwalergiczne do stosowania doustnego mogą powodować uczucie senności. Wynika to bezpośrednio z mechanizmu ich działania. Są to leki hamujące receptory histaminowe, które w naszym ciele znajdują się zarówno w ciele, jak i ośrodkowym układzie nerwowym. Nowa generacja leków przeciwhistaminowych ma ograniczone przenikanie przez barierę krew-mózg, aczkolwiek w niewielkim stopniu mogą przenikać. Hamowanie receptorów histaminowych w mózgu powoduje senność, znużenie i zawroty głowy. Ponadto dochodzą doniesienia o wpływie blokady histaminy na pracę i regenerację mięśni.
Powyższe objawy są znaczną przeszkodą w wykonywaniu aktywności fizycznych. Przez to zawsze zaleca się stosowanie leków doustnych przed snem. W ten sposób ograniczamy ryzyko występowania senności. Niestety nie mamy możliwości wpływu na działanie leków przeciwhistaminowych na mięśnie [2,3,5].