Co to są leki immunostymulujące?

To leki, które wpływają na odporność organizmu, pobudzają komórki odpornościowe do walki z drobnoustrojami, które wywołują infekcje.  Wzmacniają także odpowiedź immunologiczną organizmu. Stosuje się je nie tylko, by wzmocnić organizm, ale też zapobiec rozwinięciu się infekcji czy skrócić czas jej trwania.

Lekami o wysokiej skuteczności, chroniącymi przed infekcjami wirusowymi są szczepionki sezonowe na grypę oraz przeciw wirusowi Sars-Cov-2, a także szczepionki chroniące przed zakażeniami pneumokokowymi, które wywołują ciężkie zapalenia płuc.

Jakie leki na receptę wpływają na naszą odporność?

Do leków immunostymulujących, dostępnych na naszym rynku aptecznym należą:

Ribomunyl, Luivac, Ismigen, Broncho-Vaxom i Polyvaccinum mite.

Leki te występują w różnych postaciach i przeznaczone są zarówno dla dzieci jak i dorosłych. Należy jednak pamiętać, że dzieci i niektóre osoby starsze często zapadają na sezonowe infekcje (normą bywa 7-9 razy w roku) i nie jest to związane z niedoborem czy brakiem odporności, a z narażeniem na drobnoustroje, które te infekcje wywołują. Jak wiadomo żłobek, przedszkole czy szkoła, a także inne obiekty, w których przebywa wiele osób, są miejscem przekazywania sobie nawzajem drobnoustrojów (zarówno wirusów jak i bakterii).

Jak działa Ribomunyl?

Zawiera on rybosomy wyodrębnione ze szczepów bakterii (Klebsiella pneumoniae, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes i Haemophilus influenzae).

Lek pobudza wydzielanie immunoglobuliny A. Zmniejszają one przyleganie bakterii do komórek wydzielniczych.  Ponadto wytwarzają specyficzne komórki, które produkują przeciwciała w migdałkach podniebiennych i we krwi.  Lek może być stosowany u dzieci powyżej trzeciego roku życia i u dorosłych.  Lek dostępny jest w formie granulatu. Po rozpuszczeniu w niewielkiej ilości letniej wody należy wypić przygotowaną mieszankę. Najlepiej zastosować preparat na czczo, tzn. dwie godziny po lub półtorej godziny przed jedzeniem. Bezpośrednio po zastosowaniu leku nie wolno pić kawy, herbaty i innych napojów.

Jak stosować Ribomunyl?

W pierwszym miesiącu leczenia  lek stosuje się przez pierwsze 4 dni tygodnia przez okres 3 tygodni, w drugim i kolejnych miesiącach lek stosuje się przez pierwsze cztery dni każdego miesiąca.

Kto nie może stosować Ribomunylu?

Przeciwwskazaniem do stosowania leku są choroby autoimmunologiczne i stosowanie leków immunosupresyjnych. Mogłoby to zaostrzyć lub wywołać ciężką infekcję.  Ponadto osoby wrażliwe na składniki czynne, a także uczulone na mannitol nie powinny używać leku.

Jakie działania niepożądane mogą wystąpić?

Mogą pojawić się reakcje alergiczne, objawiające się zaczerwienieniem, świądem skóry, a także objawy z przewodu pokarmowego (nudności, bóle brzucha, wymioty). Mannitol obecny w leku może wywołać działanie przeczyszczające.

W kilku przypadkach zaobserwowano, że lek może wywołać stan astmatyczny, a także może pojawić się nagle, wyizolowana wysoka gorączka (powyżej 39 C). W takich przypadkach należy zaprzestać podawania leku i skontaktować się z lekarzem.

Luivac

To kolejny preparat będący szczepionką doustną. Zawiera lizat bakterii ze szczepów: Streptococcus mitis, pneumoniae i pyogenes, Staphylococcus aureus, oraz Klebsiella i Moraxella.

Dla kogo jest lek? Jak go przyjmować?

Wskazaniem do stosowania jest profilaktyka nawracających zakażeń górnych dróg oddechowych.  Preparat można stosować u dzieci od czwartego roku życia. Tabletkę można rozgnieść i podać zawieszoną w niewielkiej ilości wody.  Lek stosuje się przez kolejnych 28 dni, w dwóch cyklach poprzedzonych przerwą również 28-dniową.  Lek podaje się w okresie zdrowia, nie w infekcji. Jednakże możliwe jest jego podanie wraz z antybiotykiem.

Jak działa Luivac?

Lek wpływa na odpowiedź immunologiczną poprzez:

• zwiększenie liczby komórek produkujących przeciwciała IgA w kępkach Peyera (s to grudki limfatyczne w błonie śluzowej jelit);
• zwiększenie uwalniania IgA w błonie śluzowej przewodu pokarmowego oraz w płucach i surowicy;
• zwiększenie aktywności fagocytarnej;
• stymulowanie aktywności i proliferacji limfocytów T;
• stymulowanie produkcji cytokin;
• zmniejszenie reakcji zapalnych w płucach.

Jakie są przeciwwskazania i ostrzeżenia?

Nie należy stosować leku w chorobach z autoagresji oraz podczas stosowania leków immunosupresyjnych. Preparat nie powinien być stosowany przez kobiety ciężarne, ale mamy karmiące mogą go stosować.

Podczas terapii mogą pojawić się skórne reakcje alergiczne, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, bóle głowy oraz bóle mięśniowo-stawowe. Nie są to jednak nasilone objawy. W przypadku nadmiernej aktywności motorycznej przewodu pokarmowego, podawanie leku należy odłożyć, gdyż może się nie wchłonąć i nie wywoła działania farmakologicznego.

Ismigen

To lek immunostymulujący, zawierający lizaty bakterii wywołującej najczęściej infekcje dróg oddechowych. Stosuje się go u dzieci od 3 roku życia i u dorosłych. Podobnie jak Luivac i Broncho-vaxom nie chroni przed zapaleniem płuc.

Jak stosować Ismigen?

Lek stosuje się podjęzykowo, przez 10 kolejnych dni każdego miesiąca (najczęściej przez 3 miesiące). Dzieciom podaje się rozgniecioną tabletkę, zawieszoną w niewielkiej ilości wody.

Jakie działania niepożądane mogą wystąpić? Czy lek jest bezpieczny?

Może pojawić się zaczerwienienie skóry, pokrzywka, świąd, a także ból głowy i brzucha, biegunka. Działanie te mają charakter przemijający i nie stanowią zagrożenia.  Jednak gdy wystąpi wysoka gorączka, opuchnięcie twarzy, duszność, kłopoty z oddychaniem należy niezwłocznie zasięgnąć porady lekarza.

Broncho — Vaxom

Lek występuje zarówno w granulacie jak i kapsułkach. Dostępny jest w dwóch dawkach (3,5 mg dawka pediatryczna dla dzieci od 6. miesiąca życia do lat 12 oraz 7 mg dawka powyżej 12. roku życia i dla dorosłych).

Co zawiera lek?

Zawiera lizaty bakterii, które wywołują najczęstsze infekcje dróg oddechowych (Haemophilus, Streptococcus, Klebsiella, Staphylococcus, Moraxella).

Jak działa Broncho-Vaxom?

Lek stymuluje komórki odpornościowe do walki z drobnoustrojami. Jednakże, tak jak w przypadku Luivac i Ismigen, nie chroni przed zapaleniem płuc.

Stymuluje makrofagi i limfocyty B oraz zwiększa ilość krążących limfocytów T we krwi,  a także zwiększa wydzielanie immunoglobulin przez komórki nabłonka układu oddechowego.  Lek stosuje się przez pierwszych dziesięć dni, każdego z trzech miesięcy.  Granulat tuż przed podaniem należy rozpuścić w niewielkiej ilości wody lub mleka i wypić w krótkim czasie.

Jakie działania niepożądane mogą wystąpić?

Lek jest na ogół dobrze tolerowany, jednakże sporadycznie mogą wystąpić reakcje alergiczne, zaczerwienienie i świąd skóry, rzadko ból głowy i bóle mięśniowe. Niekiedy pojawia się ból brzucha i biegunka, rzadziej nudności i wymioty.

Polyvaccinum mite

Jest to jedyna szczepionka, dostępna na receptę, na rynku w formie aerozolu do nosa, za wyjątkiem szczepionki przeciwko grypie w formie donosowej dla dzieci (Fluenz Tetra). Przeznaczona jest dla dzieci od 2. roku życia oraz dla dorosłych z nawracającymi zakażeniami dróg oddechowych.

Zawiera inaktywowane bakterie, najczęściej wywołujące sezonowe infekcje (Streptococcus, Staphylococcus, Klebsiella, Escherichia coli, Haemophilus). Podanie donosowe przeprowadza się co 3-5 dni, przez okres 2-3 miesięcy, powtarzając schemat dwa razy w roku (wiosną i jesienią). Przed każdym podaniem należy wstrząsnąć buteleczkę. Szczepionka powinna być bezbarwną, opalizującą zawiesiną.  Należy przechowywać ją w lodówce (w temperaturze od 2-8 C).

Jak działa lek?

Powoduje stymulację układu odpornościowego, wywołując swoistą odporność na bakterie.

Jakie działania niepożądane mogą wystąpić?

Działania niepożądane pojawiają się niezbyt często. Należą do nich: gorączka, ból głowy, bóle mięśni, ból brzucha, biegunka. Pojawienie się wysokiej temperatury (39 C), osłabienia, opuchlizny i duszności jest wskazaniem do przerwania podawania leku i zasięgnięcia porady lekarza.  Podawanie leku można kontynuować podczas infekcji, ale tylko wtedy, gdy rozpoczęto terapię przed wystąpieniem objawów zakażenia.

Podsumowanie

Leki immunostymulujące są od lat dostępne na rynku aptecznym. Są skuteczną i bezpieczną alternatywą dla powracających infekcji dróg oddechowych.  Oprócz leków należy pamiętać o profilaktyce infekcyjnej w okresach jesienno-zimowych i wiosennych.  Zapewnić właściwą, zdrową dietę, odpowiednią dawkę snu i aktywności fizycznej. Wspomóc mogą nas także leki i suplementy diety (witamina D, wyciąg z pelargonii afrykańskiej, bzu czarnego, tran). Jednakże podczas terapii immunostymulującej należy upewnić się, czy można je razem stosować. Należy stosować leki zgodnie z zaleceniami lekarza, właściwie przechowywać, aby zapewnić sobie skuteczność i bezpieczeństwo terapii.