Wzdęcia u noworodka — przyczyny. Dlaczego występują u takich maluchów?

Gdy niemowlę ma problem ze wzdęciami, ma powiększony i napięty brzuszek. Odgłos opukowy podczas badania przez lekarza może  przypominać dźwięki gry na bębenku. Istnieje kilka przyczyn wystąpienia wzdęcia u noworodków. Często odpowiada za nie zjawisko aerofagii, czyli nadmiernego połykania powietrza. Do przewodu pokarmowego dostają się dodatkowe porcje gazów, które gromadzą się w jelitach, powodując ich rozpychanie i wzdęcia. Właśnie na ten problem działają opisane w tym artykule preparaty [1].

Przyczyny mogą być jednak inne. Wzdęcia mogą być powodowane przez nietolerancje pokarmowe, które sprzyjają procesom nadmiernej fermentacji. Najczęściej są to nietolerancja laktozy, fruktozy i glutenu. Do wzdęć może prowadzić również zachwianie równowagi naturalnej flory bakteryjnej noworodka. Zdarza się również, że wzdęcia u dziecka są wynikiem błędów dietetycznych,  aczkolwiek problem ten dotyczy już troszkę większych dzieci, kiedy ich jedynym posiłkiem nie jest już mleko [1,2].

Co podać na wzdęcia u noworodka? Przegląd kropli na wzdęcia

Dedykowanym preparatem na wzdęcia u noworodków są krople doustne. Należy pamiętać, że preparaty zawierające związki powierzchniowo czynne, są skuteczne, tylko gdy są podawane razem z porcją mleka. Ich skuteczność jest znacznie mniejsza, kiedy wzdęcia już wystąpiły. Z tego względu, najlepiej dodawać kilka kropli preparatu do mleka, zgodnie z zaleceniami producenta.

Bobotic forte, krople, wyrób medyczny

• 1 ml zawiera 135 mg symetykonu (3 krople to 20 mg symetykonu);
• może być stosowany u niemowląt od 28 dnia życia w ilości 3 kropel (20 mg symetykonu) przed, w trakcie lub po każdym posiłku;
• nie wolno przekraczać zalecanej dawki 18 kropli na dobę (120 mg symetykonu) [3].

Bobotic, kapsułki twist-off, wyrób medyczny

• 1 kapsułka zawiera 20 mg symetykonu;
• może być stosowany u niemowląt od 28 dnia życia w ilości 1 kapsułki 20 mg symetykonu) przed, w trakcie lub po każdym posiłku;
• nie wolno przekraczać zalecanej dawki 6 kapsułek na dobę (120 mg symetykonu) [3].

BoboGast, emulsja, wyrób medyczny

• 1 naciśnięcie pompki dozującej zawiera 20 mg symetykonu;
• może być stosowany u niemowląt powyżej 1. miesiąca życia w ilości 1 naciśnięcia pompki (20 mg symetykonu) 4 razy dziennie;
• preparat ma postać wygodnej butelki z pompką dozująca [4].

Espumisan 40mg/ml, krople doustne, lek bez recepty

• 1 ml preparatu (25 kropli) zawiera 40 mg symetykonu;
• stosuje się 1-2 ml (25–50 kropli, 40–80 mg symetykonu), na dobę podzielone na 2 do 4 dawek);
• dawka dobowa nie może być więc większa niż 80 mg;
• preparat należy dodać do butelki z mlekiem lub podać na łyżeczce przed lub po karmieniu piersią;
• należy zwrócić uwagę, że jest to produkt leczniczy, a nie wyrób medyczny [5].

Esputicon, krople, lek bez recepty

• 1 kropla zawiera 20 mg dimetykonu (inna substancja czynna niż preparaty powyżej);
• dzieci od 1 miesiąca życia, należy stosować w kolkach i we wzdęciach brzucha 1 do 2 kropli 2 razy dziennie [6].

Co jest lepsze: dimetikon czy simetikon?

Simetikon

Simetikon jest związkiem powierzchniowo czynnym stosowanym w objawowym leczeniu wzdęć. Zmniejsza nadmiar gazu w obrębie jamy brzusznej i miednicy małej. Ma również korzystny wpływ na przygotowanie do badania USG jamy brzusznej, gastroskopii czy kolonoskopii. Jest to bezpieczna substancja, która działa miejscowo i nie wchłania się w przewodzie pokarmowym. Co najważniejsze, nie ma praktycznie działań niepożądanych. Podczas terapii bardzo rzadko odnotowano łagodne biegunki i nudności.

Dimetikon

Podobnie jak symetikon, również  dimetikon zmniejsza napięcie powierzchniowe w przewodzie pokarmowym, co powoduje pękanie pęcherzyków gazu. Po podaniu doustnym łagodzi wzdęcia i usuwa nadmiar gazu z przewodu pokarmowego. Co ważne, nie drażni ściany przewodu pokarmowego i nie wpływa na procesy związane z trawieniem i wchłanianiem pokarmu. Podobnie jak symetykon, jest również stosowany przed badaniami diagnostycznymi przewodu pokarmowego, takimi jak RTG czy USG. Jest bezpiecznym preparatem.

Jakie są różnice pomiędzy simetikonem a dimetikonem?

Obydwie substancje mają bardzo zbliżone działanie i wskazania do stosowania. Należy jednak pamiętać o różnicach osobniczych, dlatego u różnych pacjentów, preparaty te mogą działać z różną skutecznością, dlatego warto do wyboru preparatu podejść indywidualnie.

Ich podobieństwo bierze się z tego, że symetykon jest mieszaniną polidimetylosiloksanu (czyli właśnie dimetykonu) i krzemionki (dimetykon aktywowany dwutlenkiem krzemu) [2].

Który preparat na wzdęcia wybrać?

Który preparat na wzdęcia dla noworodka wybrać? Generalnie wszystkie preparaty są bardzo podobne. Niewątpliwą zaletą Espumisanu i Esputiconu jest to, że są to produkty lecznicze. Zawierają odpowiednio symetykon i dimetykon, dzięki czemu można wybrać preparat, który będzie skuteczniejszy dla konkretnego pacjenta. Czy pozostałe preparaty należy w takim razie skreślić? Oczywiście, że nie. One również mają zalety jak np. BoboGast, który ma wygodną w dozowaniu pompkę, czy Bobotic będący w wygodnych kapsułkach twist-off. Z tego względu wybór preparatu powinien być sprawą indywidualną. Najważniejsze, że te preparaty są bezpieczne i zdecydowanie mogą pomóc. Jeżeli ich stosowanie nie rozwiąże problemu, należy zastanowić się nad przyczyną i zastosować preparaty o innym mechanizmie działania. Zawsze warto skonsultować to z lekarzem lub farmaceutą.

Wzdęcia u noworodka — domowe sposoby. Jak odgazować niemowlaka bez leków?

Oprócz farmakologicznych metod łagodzenia wzdęć istnieje kilka niefarmakologicznych sposobów, które mogą być pomocne:

1. Masaż brzucha: Delikatne masowanie brzucha niemowlęcia w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara może pomóc w rozładowaniu gazu i ułatwić trawienie.
2. Ciepło: Stosowanie ciepła na brzuchu niemowlęcia może pomóc złagodzić ból i rozluźnić mięśnie. Można to zrobić poprzez delikatne umieszczenie ciepłej pieluchy lub termoforu na brzuchu dziecka.
3. Ćwiczenia kolanowe: Delikatne unoszenie i opuszczanie nóżek niemowlęcia w pozycji leżącej może pomóc w uwalnianiu gazu. Trzymając za nóżki, można delikatnie przyciągać je do brzucha, a następnie powoli poruszać w okrężnych ruchach.
4. Prawidłowe karmienie: Jeśli dziecko jest karmione butelką, ważne jest, aby sprawdzić, czy smoczek ma odpowiednią wielkość otworu lub czy nie ma nadmiernego połykania powietrza. Jeśli dziecko jest karmione piersią, warto upewnić się, że prawidłowo przyjmuje pierś i nie połyka powietrza.
5. Unikanie potencjalnych uczulających pokarmów: Jeśli jesteś karmiony piersią, możesz zwrócić uwagę na jakieś potencjalne pokarmy, które mogą powodować wzdęcia u twojego dziecka. Niekiedy można temu zapobiec, unikając pewnych produktów spożywczych [7].

Kiedy zgłosić się do lekarza ze wzdęciami u noworodka?

W większości przypadków, wzdęcia u noworodków nie są powodem do niepokoju i mogą być łagodzone za pomocą niefarmakologicznych metod, o których wspomniano wcześniej. Jednak istnieją sytuacje, w których warto skonsultować się z lekarzem pediatrą. Zgłoszenie się do lekarza powinno być rozważane, jeśli:

1. Wzdęcia nie ustępują: Jeśli wzdęcia utrzymują się pomimo zastosowania niefarmakologicznych metod łagodzenia, warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć możliwość innych problemów zdrowotnych.
2. Inne niepokojące objawy: Jeśli wzdęciom towarzyszą inne objawy, takie jak brak apetytu, wymioty, biegunka, krwawe stolce, nadmierne płaczliwość lub gorączka, należy zgłosić się do lekarza. Mogą to być oznaki poważniejszych problemów zdrowotnych, które wymagają oceny medycznej.
3. Nieprawidłowe wzrastanie: Jeśli niemowlę nie przybiera na wadze prawidłowo lub ma trudności w karmieniu, warto skonsultować się z pediatrą. Wzdęcia mogą być jednym z czynników wpływających na te problemy, a lekarz będzie mógł przeprowadzić ocenę i zaproponować odpowiednie rozwiązania.