Lato i wakacji w pełni. Niestety odwieczny problem, który w znacznym stopniu może popsuć wyjazd na działkę czy nad jezioro, czyli komary również. Czy naprawdę jesteśmy skazani na ich niezbyt przyjemne towarzystwo, czy są jakieś skuteczne sposoby, aby się przed nimi uchronić?

Komary — informacje podstawowe

Komary (Culicidae) występują powszechnie na całym świecie. Jest znane ok. 3500 gatunków tych owadów. W Polsce najbardziej rozpowszechniony jest komar brzęczący (Culex pipiens), który w zależności od rasy atakuje zwierzęta lub ludzi. Co istotne, tylko samice ssą krew ludzi i zwierząt stałocieplnych. Samce nie są groźne dla otoczenia i żywią się nektarem kwiatów [1].

https://leki.pl/poradnik/ukaszenia-owadow-5-faktow-i-mitow/

W jaki sposób komary zdobywają pożywienie?

Samice komarów, które odżywiają się krwią, są wabione przez zwiększone stężenie dwutlenku w wydychanym powietrzu oraz składniki potu np. oktanol. Komary wykorzystują również termodetekcję (ciemne ubrania najgorzej odbijają promienie słoneczne,  szybciej się nagrzewają, co zwiększa ryzyko ugryzienia). Najbardziej narażeni na atak komarów są dzieci, młodzi mężczyźni oraz kobiety podczas owulacji. Jak samica znajdzie już swoją ofiarę, to przykłada kłujkę do jej ciała, za pomocą szczęk przecina skórę, wstrzykuje kroplę śliny (zapobiega krzepnięciu krwi, podrażnia skórę, dlatego skóra czerwienieje, swędzi i puchnie), pobiera krew i gdy jest już odżywiona, odlatuje [1].

Czy komary przenoszą choroby?

Ze względu na klimat i bytujące tutaj gatunki komarów, obecnie w Polsce nie ma ryzyka zakażenia się żadną groźną chorobą przenoszona przez komary. Gatunki występujące w innych szerokościach geograficznych (szczególnie Afryka, Azja, Ameryka) są nosicielami groźnych dla człowieka chorób, m.in. malarii, dengi, żółtej febry, gorączki doliny Rift, czy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych [2] (czytaj także: Malaria — co musisz wiedzieć przed egzotyczną podróżą?).

Jak się uchronić przed komarami?

Domowe sposoby

• bardzo skutecznym sposobem pozbycia się komarów i innych owadów z mieszkania są moskitiery na drzwi i okna;
• komary nie lubią zapachu terpentyny, świeżych plasterków cebuli, mięty, bazylii, geranium, lawendy oraz kocimiętki, jednakże najskuteczniejsze są elektrofumigatory (elektryczne urządzenia zawierające płytkę owadobójczą lub buteleczki z płynem owadobójczym);
• na zewnątrz można wykorzystać lampy owadobójcze, których specjalne światło zwabia owady, a następnie zabija dzięki siatce rażącej;
• w przypadku domów wolnostojących warto posprzątać piwnicę (samice lubią składać jaja przy suficie) oraz zakrywać zbiorniki wodne w ogrodzie takie jak oczka wodne [3].

Preparaty odstraszające komary

Skuteczność repelentów odstraszających komary związana jest z substancjami wydzielanymi indywidualnie przez każdego z nas. Dlatego warto przetestować różne środki i znaleźć ten, który jest dla nas najskuteczniejszy. Najczęściej dostępne są one w postaci sprayów, kremów, żelów czy opasek. Nie należy zapomnieć, żeby po powrocie do domu spłukać te środki ze skóry (w szczególności syntetyczne) [2].

Naturalne produkty odstraszające komary zawierają m.in.:

• olejek z melisy np. Chicco spray;
• olejek eukaliptusowy np. Mosbito plastry;
• trawę cytrynową np. Bransoletka odstraszająca komary Trix TR 249;
• olejek miętowy np. 100P aerozol;
• olej andiroba np. KomarOff spray;
• olejek cytronelowy np. Lortan bransoletka [3].

Syntetyczne substancji chemiczne odstraszające komary to m.in.:

• ikarydyna np. Off! Max aerozol, Off! Family Care Junior żel czy Moskito Guard balsam;
• DEET (N,N-dietylo-m-toluamid) np. Mugga, Ultrathon Off! Regular, Mustico spray;
• IR 3535 (Insect Repellent 3535) np. Bross IR 3535 płyn [3].

Sposoby na ukąszenia komarów

Jak sobie radzić z zaczerwienioną, opuchniętą i swędzącą skórą po ukąszeniu komara? Pod żadnym pozorem nie należy drapać tego miejsca, gdyż przedłuża to tylko swędzenie, a rozdrapanie może doprowadzić do powstania zakażenia.

https://leki.pl/poradnik/uzadlenia-owadow-jak-sobie-z-nimi-radzic/

Domowe sposoby

• wymieszać łyżeczkę soli kuchennej ze szklanką wody i przebywać miejsce ukąszenia;
• zgnieciony liść kapusty lub plaster cebuli i przyłożyć do miejsca ukąszenia — złagodzi to świąd;
• miejsce ukąszenia można również przemywać sokiem z aloesu, octem lub spirytusem salicylowym;
• chłodne okłady z lodu lub nasączonej zimną wodą tkaniny zmniejszają świąd [3].

Preparaty dostępne w aptekach

• żele zawierające maleinian dimetindenu np. Fenistil czy Foxill;
• maści z hydrokortyzonem np. Hydrocortisonum Aflofarm czy Hydrocortisonum Oceanic;
• spraye zawierające substancje łagodzące świąd np. Bros żel łagodzący, Antybzzz czy Entil ukąszenia;
• plastry są stosowane głównie u dzieci np. Moskinto czy Xarasan Kids;
• jeżeli wystąpi bardziej intensywna reakcja taka jak silna opuchlizna, obrzęk lub wysypka warto zastosować leki przeciwhistaminowe (patrz artykuł leki przeciwalergiczne);
• w bardzo skrajnych przypadkach, gdy widać objawy wstrząsu anafilaktycznego należy zadzwonić po pogotowie [3].