Zarówno kaszel mokry, jak i suchy, pełnią konkretną rolę w naszym organizmie. To fizjologiczny mechanizm obronny organizmu, służący do oczyszczania dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny i ciał obcych. Odruch kaszlowy może być wywoływany przez bodźce o charakterze mechanicznym lub fizykochemicznym, poprzez drażnienie receptorów umiejscowionych w obrębie błony śluzowej m.in. nosa, zatok obocznych nosa, oskrzeli, przełyku.

Co wywołuje kaszel?

Najpowszechniejszymi czynnikami wywołującymi kaszel są:

• zakażenia, najczęściej wirusowe;
• zapalenie oskrzeli;
• alergia;
• podrażnienie gardła i dróg oddechowych zimnym lub suchym powietrzem;
• narażenie na dym nikotynowy;
• ekspozycja na różnorodne zapachy;
• szkodliwe opary związków chemicznych;
• hiperwentylacja związana z wysiłkiem fizycznym, gwałtownym śmiechem lub płaczem [1,2].

Jakie są rodzaje kaszlu?

Pod względem czasu trwania, kaszel można podzielić na:

• ostry — trwający do 3 tygodni;
• podostry — trwający 3-8 tygodni;
• przewlekły — trwający ponad 8 tygodni.

Z kolei ze względu na charakter, wyróżnia się kaszel:

• produktywny, tzw. mokry — występuje m.in. w POChP, mukowiscydozie;
• nieproduktywny, tzw. suchy — występuje m.in. w astmie, refluksie żołądkowo-przełykowym [1,3].

Jak wygląda kaszel mokry?

Kaszel mokry, inaczej produktywny, to ten, w którym odkrztuszana jest zalegająca wydzielina. Jest on naszym sprzymierzeńcem w walce z infekcją, gdyż dzięki niemu z dróg oddechowych wraz z nadmiarem śluzu usuwane są chorobotwórcze drobnoustroje. Kaszel mokry jest „głęboki”, a odkrztuszana wydzielina jest gęsta i lepka. Jej barwa może wahać się od przezroczystej do nawet zielonkawo-żółtej. Pacjent często odczuwa jej obecność w okolicach gardła bądź tchawicy. Kaszel mokry często nasila się w nocy, zwłaszcza po przyjęciu pozycji leżącej, ze względu na gromadzenie się wydzieliny w oskrzelach [4,5].

Jak wygląda kaszel suchy?

Kaszel suchy, inaczej nieproduktywny, charakteryzuje się brakiem zalegającej i odkrztuszanej wydzieliny. Choć pacjentowi nie towarzyszy ciągłe poczucie zalegającego śluzu w gardle, to nie obce jest mu drażnienie, łaskotanie i drapanie w okolicach tchawicy. Kaszel suchy często rozpoczyna się od chrząkania i pokasływania, które są odruchem mającym na celu zniwelowanie odczuwanego dyskomfortu. Napady nieproduktywnego kaszlu są ciężkie do opanowania. Doskwiera on pacjentom zarówno w dzień, jak i w nocy. Często kaszel suchy po upływie 2-3 dni przechodzi samoistnie w mokry. Nieproduktywny kaszel zazwyczaj występuje na początku infekcji, niemniej może być też objawem alergii lub astmy. Co więcej, może być także działaniem niepożądanym niektórych leków [1,4].

Czy istnieje syrop na kaszel mokry i suchy?

Podstawową różnicą między kaszlem suchym i mokrym jest obecność (lub jej brak) zalegającej wydzieliny. Ustalenie rodzaju kaszlu jest kluczem do wdrożenia efektywnej terapii, bowiem nie ma leków uniwersalnych na oba rodzaje kaszlu. Kaszel suchy wymaga działania przeciwkaszlowego, polegającego najczęściej na hamowaniu ośrodka kaszlu, a tym samym redukcji odruchu kaszlowego. Z kolei kaszel mokry wymaga przeciwstawnego działania — w tym przypadku odruch kaszlowy jest pożądany, gdyż ułatwia usunięcie zalegającej wydzieliny. Do leczenia kaszlu produktywnego stosuje się m.in. leki sekretolityczne (rozrzedzające wydzielinę) oraz sekretomotoryczne (ułatwiające odkrztuszanie) [4,5].