Co to jest zapalenie uchyłków jelita grubego?

Uchyłkowatość (diverticulosis), potocznie zwana uchyłkami, jest woreczkowatymi wypukłościami w przewodzie pokarmowym, a dokładniej w jelicie cienkim, grubym lub okrężnicy. Znaczna część pacjentów nie wie nawet, że może cierpieć na tę dolegliwość, bo często nie powoduje ona u nich żadnych objawów. Nie wszyscy pacjenci są jednak bezobjawowi. Mogą wystąpić m.in. takie objawy jak ból brzucha, niedrożność jelit, perforacja, krwawienie z przewodu pokarmowego, powstawaniem ropni czy przetok. Schorzenie to częściej dotyczy osób starszych i mieszkańców krajów rozwiniętych [1].

Jak długo trwa zapalenie uchyłków?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Ani operacja, ani leczenie, z reguły nie usuwa całkowicie uchyłków. Nawet wycięcie miejsca, w którym znajdują się uchyłki, nie gwarantuje wyleczenia, mogą one zwyczajnie pojawić się w innych odcinkach jelita. Dlatego u pacjentów, którzy byli leczeni na to schorzenie, bardzo ważne są kontrolne badania lekarskie oraz stałe przyjmowania błonnika i picie dużej ilości płynów. Utrzymanie prawidłowej masy ciała i  regularnej aktywności fizycznej pozwala zapobiec nawrotom choroby [1,2].

Uchyłki jelitowe — jak je leczyć?

Z reguły bezobjawowa postać choroby nie wymaga specjalnego leczenia i podawania leków. Najczęściej wystarczy zmiana trybu życia, więcej aktywności fizycznej i odpowiednia dieta. Ważne jest również ograniczenie używek, takich jak papierosy czy alkohol oraz unikanie stresu. W przypadku objawowej postaci choroby lekarz może zalecić antybiotyk dostępny tylko na receptę — rifaksyminę np. Xifaxan. Stosowane są również probiotyki. Zażywanie preparatów zawierających duże ilości błonnika, jak np. siemię lnianie powinno być zalecone przez lekarza, w zależności od czynników indywidualnych związanych ze stanem zdrowia pacjenta i występującymi objawami. Leczenie najlepiej, jeżeli będzie prowadzone przez lekarza gastroenterologa [1,2].

Jaką dietę stosować na uchyłki jelita?

W leczeniu uchyłków jelita kluczowa jest odpowiednia dieta i aktywny tryb życia. Dąży się do przywrócenia prawidłowej mikrobioty i zapobiegnięciu wystąpienia nawrotów. W przypadku uchyłków jelita grubego dieta zasadniczo różni się w zależności od tego, czy schorzenie ma postać bezobjawową, czy występują już objawy. W bezobjawowej formie kluczowe jest picie dużej ilości płynów (nawet 2-3 litry dziennie) i spożywanie produktów bogatych w błonnik takich jak:

• pieczywo razowe, żytnie oraz otręby i płatki owsiane;
• rośliny strączkowe, takie jak soczewica, soja, fasola, ciecierzyca czy groch;
• gruboziarniste kasze, takie jak  pęczak, kasza gryczana czy jęczmienna oraz ryż brązowy;
• makaron razowy czy orzechy [1].

Z kolei przy objawowej postaci uchyłków jelita grubego dieta powinna być uboga w błonnik i lekkostrawna, czyli przeciwnie do formy bezobjawowej [1].

Siemię lniane a uchyłki jelita grubego — czy warto je stosować?

Siemię lniane, czyli nasiona lnu zwyczajnego, są dobrym źródłem błonnika pokarmowego. Z tego względu może być ono stosowane u pacjenta z nieobjawowymi uchyłkami jelita grubego. Siemię lniane zawiera ok. 2,5 g błonnika w łyżce preparatu. Dodatkowo regularnie stosowane, wpływa na utrzymanie prawidłowej masy ciała, obniża stężenia cholesterolu LDL, cholesterolu całkowitego, trójglicerydów i cukru we krwi. Może być stosowane w postaci samodzielnie przygotowanego kisielu lub galaretki (należy zalać 2 łyżki zmielonych nasion lnu  szklanką wrzącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 15-20 minut lub gotować przez 10-15 minut na wolnym ogniu). Warto zaznaczyć, że w przypadku uchyłków jelita, nie powinno spożywać się ziaren lnu ani innych drobnych pestek [2].

Jakie probiotyk stosować na uchyłki jelita grubego?

Jedną z przyczyn uchyłków w jelicie grubym są zaburzenia flory jelitowej, czyli bakterii, które naturalnie zasiedlają przewód pokarmowy człowieka. Dlatego w przypadku tego schorzenia zalecane jest przyjmowanie probiotyków. Kwalifikują się tutaj nie tylko preparaty dostępne w aptece, ale również naturalne kefiry i inne produkty spożywcze z naturalnymi probiotykami [1].

Leki na uchyłki jelita grubego — co można kupić w aptece?

Multilac, kapsułki, suplement diety

Skład

• 1 kapsułka zawiera  4,5 mld bakterii należących do 9 szczepów: 9 × 108 CFU Lactobacillus helveticus, 9 × 108 CFU Lactococcus lactis, 6,75 × 108 CFU Bifidobacterium longum, 4,5 × 108 CFU Bifidobacterium breve, 4,5 × 108 CFU.

Stosowanie

• Suplement diety może być stosowany u dzieci (które potrafią połknąć kapsułkę) i osób dorosłych w ilości 1 kapsułki na dobę, najlepiej na noc.

Wskazania

• W okresie i po antybiotykoterapii, w przypadku spadku odporności (okres jesienno-zimowy) oraz w momencie zmiany flory bakteryjnej jelit wywołanych czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi.

O produkcie

• szczepy zawarte w preparacie mają większa odporność na niskie pH, sole żółci i enzymy trawienne;
• nie zawiera mleka, kazeiny i laktozy.
• jest suplementem diety, a nie produktem leczniczym;
• brak informacji na temat stosowania przez kobiety w ciąży [3].

Debutir kapsułki, żywność specjalnego przeznaczenia medycznego

Skład

• 1 kapsułka preparatu zawiera 300 mg granulowanego maślanu sodu z całkowicie uwodornionym olejem pochodzenia roślinnego (olejem palmowym),  co odpowiada 150 mg maślanu sodu.

Stosowanie

• dzieci od 7 roku życia stosują 1 kapsułkę dziennie, (najlepiej wieczorem) przez okres co najmniej 6 tygodni;
• osoby dorosłe stosują 1 kapsułkę dwa razy dziennie (rano i wieczorem) przez okres co najmniej 3 miesięcy.

Wskazania

• w chorobach jelita grubego przebiegających ze zmianami zanikowymi w obrębie błony śluzowej
• zespół jelita nadwrażliwego (IBS);
• zaburzenia wchłaniania prowadzące do niedoboru składników odżywczych, utraty masy ciała lub nieprawidłowego wzrastania u dzieci;
• niedobory pokarmowe, niedostateczna podaż błonnika pokarmowego, dieta ubogoresztkowa;
• zaburzeniach ze strony przewodu pokarmowego o charakterze czynnościowym np. przewlekłe zaparcia, bóle brzucha, wzdęcia brzucha, dyspepsja, biegunki;
• zaburzenia flory jelitowej m.in. po długotrwałej antybiotykoterapii, w przebiegu chorób trzustki, wątroby czy nerek.

O produkcie

• produkt jest w taki sposób zaprojektowany, aby proces uwalniania maślanu sodu odbywał się na całej długości jelita cienkiego i grubego;
• brak poważnych skutków ubocznych stosowania preparatu.
• nie jest produktem leczniczym;
• brak informacji na temat stosowania u kobiet w ciąży i karmiących [4].

LenVitol Len mielony odtłuszczony, środek spożywczy

Skład

• Produkt zawiera w swoim składzie 100% mielonych nasion lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) uzyskanych w procesie odtłuszczania.

Stosowanie

• jedną łyżeczkę lnu mielonego zalać 3/4 szklanki gorącej wody, a następnie odczekać kilka minut mieszając do uzyskania kleiku;
• należy spożywać od 2 do 3 razy dziennie (można dodać mleka, soków, owoców, jogurt czy miodu.

Wskazania

• Preparat może być stosowany pomocniczo w leczeniu chorób przewodu pokarmowego, takich jak m.in. zaparcia, nieżyty żołądka czy jelit, jak również w stanach zapalnych pęcherza i dróg moczowych.

O produkcie

• produkt ma wygodną formę do stosowania przez pacjentów;
• korzystnie wpływa na organizm, w szczególności na układ pokarmowy i moczowy;
• ułatwienia utrzymanie prawidłowej masy ciała.
• może powodować nieprzyjemne dolegliwości gastryczne m.in. zaparcia, biegunki, silne bóle brzucha, nudności, czy wzdęcia [5].

Podsumowanie

Uchyłki jelita grubego są dosyć powszechnym schorzeniem, o którego występowaniu duża część pacjentów nie ma nawet pojęcia. W zależności od objawów choroby lub ich braku zależy potencjalne leczenie. Bezobjawowa postać z reguły nie wymaga stosowania specjalnego leczenia, a jedynie zmiany dotychczasowego trybu życia i diety. Przydatne mogą się okazać preparaty bogate w błonnik, takie jak siemię lniane. W objawowej formie schorzenia leczenie jest trochę trudniejsze. Lekarz może przepisać-antybiotyk rifaksyminę, czy probiotyk. Również w tej postaci kluczowa jest zmiana trybu życia, odpowiednia aktywność fizyczna, dieta i ograniczanie używek.