Jak wygląda polip w nosie?

Polipy nosa są niezłośliwym (zmiany łagodne, nie ulegają zezłośliwieniu), miękkim, groniastym uwypukleniem błony śluzowej, które powstały w wyniku przewlekłego stanu zapalnego błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Z reguły znajdują się w przewodzie nosowym  środkowym, a wyglądem przypominają kroplę wody lub uszypułowane winogrona. Mogą być jednostronne lub obustronne. Polipy nosa najczęściej dotykają osób dorosłych, bardzo rzadko pojawiają się u dzieci. Dotykają ok. 5% populacji, z czego zdecydowanie częściej są to mężczyźni [1].

Dlaczego powstają polipy nosa?

Główne przyczyny powstawania polipów w nosie są następujące:

• tworzą się w wyniku zaburzenia funkcji komórek nabłonka lub eozynofilowego zapalenie błony śluzowej jamy nosowej i zatok przynosowych;
• może to być spowodowane m.in. przez alergeny, toksyny, bakterie, wirusy;
• występują polipy nosa bez towarzyszących schorzeń, z astmą i nietolerancją niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub w przypadku miejscowych, lub ogólnych niedoborów odporności;
• polipy nosa często współistnieją z innymi chorobami, w których dochodzi do zaburzeń ruchomości rzęsek, zastoju śluzu lub zwiększenia jego lepkości;
• do takich chorób należą m.in. niealergiczny nieżyt nosa z eozynofilią, zespół Kartagenera, mukowiscydoza, zespół Churga-Strauss czy astma oskrzelowa [1,2].

Jakie objawy powodują polipy nosa?

Polip w nosie może wywoływać następujące objawy:

• niewielkie polipy z reguły nie dają żadnych objawów (pacjent może nawet nie być świadomy ich obecności);
• może wystąpić uczucie zatkania nosa i przewlekły katar;
• krwawienie z nosa;
• utrata lub upośledzenie węchu i smaku;
• spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła;
• ból głowy, zębów i zatok;
• chrapanie [1,3].

Czy można zapobiec powstawaniu polipów?

• obecnie nie są znane skuteczne metody, które zapobiegają tworzeniu się polipów nosa;
• nawroty i nieskuteczne leczenie polipów związane jest w szczególności z niesystematycznym stosowaniem leczenia przez pacjentów lub wręcz samodzielnym przerywaniem terapii [1].

Do jakich powikłań może dojść w przypadku polipów nosa?

Głównymi powikłaniami polipów w nosie są:

• nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, w tym zapalenie zatok;
• obturacyjny bezdech senny;
• zaostrzenie astmy oddechowej;
• bardzo rzadko może dochodzić do stanów zapalnych oczodołu, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz zakrzepicy żył w obrębie zatok [1].

Jak wygląda leczenie polipów w nosie?

Leki na receptę

Leczenie polipów nosa jest skoncentrowane na ograniczeniu procesu zapalnego toczącego się w śluzówce nosa. W przypadku procesów zapalnych nie ma skuteczniejszych leków niż sterydy, dlatego najskuteczniejszymi lekami w tym przypadku są, dostępne na receptę, glikokortykosteroidy (GKS) podawane miejscowo (donosowo jako krople lub aerozol) np. Nasonex, Tafen Nasal czy Pronasal. Ich zastosowanie w wielu przypadkach pozwala na zmniejszenie rozmiaru polipa i zredukowanie stanu zapalnego. Dzięki temu u wielu pacjentów udaje się uniknąć operacji [1,3].

Leki bez recepty

Jedynymi skutecznymi metodami radzenia sobie z polipami nosa są wymienione powyżej zabieg chirurgiczny oraz glikokortykosteroidy wziewne. Pomocniczo można kupić preparaty dostępne bez recepty, takie jak Rhinoargent czy Srebro Koloidalne AG10 Zatoki. Wspomagają one oczyszczanie nosa i pozwolą udrożnić nos, jednakże nie są wstanie wyleczyć polipów. Od pewnego czasu  w Polsce bez recepty dostępne są sterydy takie jak Nasometin Control, które nie są jednakże zarejestrowane w leczeniu polipów nosa, a jedynie kataru siennego. Z tego względu najlepiej skonsultować się z lekarzem, a nie leczyć polipy na własną rękę [1,4].

Nasomentin Control aerozol do nosa, lek dostępny bez recepty

Skład

• 1 rozpylona dawka leku zawiera 50 µg mometazonu furoinianu w postaci mometazonu furoinianu jednowodnego.

Stosowanie

• Dorośli powinni stosować 2 dawki do każdego otworu nosowego na dobę, a po uzyskaniu poprawy dawkowanie można zmniejszyć do 1 rozpylenia do każdego otworu nosowego dziennie (nie stosować dłużej niż 2 tygodnie bez konsultacji z lekarzem).

Wskazania

• Leczenie objawów zdiagnozowanego sezonowego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa (kataru siennego). Do jego objawów należą m.in. obrzęk, podrażnienie błony śluzowej nosa, kichanie i wyciek z nosa.

O produkcie

• nie stosować u pacjentów z infekcją nosa lub z niezagojonymi ranami w nosie;
• chlorek benzalkoniowy będący składnikiem preparatu może powodować podrażnienie lub obrzęk błony śluzowej nosa (zwłaszcza stosowany przez długi czas);
• po pierwszym otwarciu butelki używać preparat przez maksymalnie 2 miesiące;
• aerozol może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami stosowanymi w leczeniu zakażenia wirusa HIV, takimi jak rytonawir czy kobicystat;
• kobiety karmiące piersią lub będące w ciąży powinny poradzić się lekarza przed zastosowaniem leku [4].

Usuwanie polipów z nosa

Jeżeli leczenie farmakologiczne nieodniesienie zamierzonego skutku może być konieczne wykonanie zabiegu chirurgicznego. Polega on na mechanicznym usunięciu polipowatych zmian z nosa i zatok przynosowych metodą endoskopową. Nawet po udanych zabiegach lekarze najczęściej zalecają stosowanie kropli do nosa ze sterydami, aby zapobiec nawrotom polipów [1].

Domowe sposoby na polipy w nosie

Nie ma dostępnych żadnych badań na temat skuteczności wymienianych w internecie domowych sposobów na leczenie polipów nosa. Można znaleźć doniesienia na temat stosowania aloesu czy skrzypu polnego, jednakże nie ma żadnych danych naukowych świadczących, że powyższe metody mogą być skuteczne przy tym schorzeniu.

Podsumowanie

Polipy nosa są na szczęście niezłośliwymi masami błony śluzowej nosa lub zatok, nie mogą więc ulec zezłośliwieniu. Jednak nie są tylko problemem natury kosmetycznej, a faktycznie mogą powodować dyskomfort lub groźne powikłania infekcji górnych dróg oddechowych.

Obecnie jedynymi skutecznymi metodami ich leczenia są sterydy stosowane donosowo przez dłuższy czas. Ze względu na możliwe działania niepożądane przewlekłego stosowania sterydów nie należy ich stosować bez kontroli lekarza. Jeżeli takie leczenie okazuje się nieskuteczne, konieczny może być zabieg chirurgicznym. Nawet po chirurgicznym usunięciu polipów może potrzebne być dalsze stosowanie sterydów, aby uniknąć ich nawrotowi.