Czym jest zapalenie ucha?

Zapalenie ucha możemy podzielić na zapalenie ucha środkowego lub zewnętrznego – te dwa rodzaje przypadków diagnozuje się najczęściej podczas bólu ucha. Jakie są objawy tych jednostek chorobowych i czy da się je prosto zróżnicować?

Zapalenie ucha zewnętrznego

Zapalenie ucha zewnętrznego objawia się zapaleniem przewodu słuchowego, a czasami małżowiny usznej czy nawet błony bębenkowej [1].

Do najczęstszych objawów należy pojawienie się bólu ucha oraz uczucie swędzenia lub pełności albo rozpierania w okolicy ucha i skroni. Ból może być mocniejszy podczas uciskania i dotykania uszu oraz skóry wokół nich. Może pojawić się także ból szczęki (co często może być mylone z bólem zębów) oraz pogorszenie słuchu (np. głuchość na jedno ucho) [1].

Zapalenie ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego jest nieco poważniejszą dolegliwością. Objawy bólowe są podobne jak w przypadku zapalenie ucha zewnętrznego. Do diagnostyki niezbędne jest badanie, np. otoskopem. Podstawowym kryterium różnicującym oba schorzenia jest obecność uwypuklenia błony bębenkowej. Zapaleniu ucha środkowego towarzyszy widoczny wysięk [2].

Zapalenie ucha – przyczyny. Skąd się bierze ten problem?

Zapalenie ucha może być spowodowane różnymi czynnikami. Najczęstsze przyczyny to infekcje bakteryjne i wirusowe, ale także alergie oraz podrażnienia chemiczne. Zapaleniem ucha może się też zająć grzybica, choć jest to rzadkość. Ucho zewnętrzne jest najczęściej dotknięte przez infekcje, które często mają podłoże bakteryjne. Za powstawanie zapalenia ucha odpowiadają również nieprawidłowości związane z anatomią ucha, takie jak wady zgryzu czy powiększone migdałki, które utrudniają odpływ wydzieliny.

Jak diagnozuje się zapalenie ucha?

Zapalenie ucha można zdiagnozować na podstawie charakterystycznych objawów, takich jak ból ucha, obrzęk, zaczerwienienie, wysięk z ucha oraz utrata słuchu. Lekarz zazwyczaj przeprowadza wywiad, badanie fizykalne oraz wykonuje otoskopię, czyli badanie ucha przez specjalne narzędzie, które pozwala na obejrzenie ucha i zdiagnozowanie stanu zapalnego. W razie potrzeby, lekarz może wykonać badania dodatkowe, takie jak badanie audiometryczne, aby określić stopień utraty słuchu.

Jak wygląda leczenie zapalenia ucha?

Najczęściej, jeśli boli nas ucho, chcemy sięgnąć po krople do uszu z antybiotykiem. Czy zawsze antybiotyk na zapalenie ucha jest dobrym rozwiązaniem?

Jak już zostało wspomniane, zapalenie ucha środkowego jest poważną dolegliwością i co ciekawe, krople do uszu z antybiotykiem lub maści do uszu z antybiotykiem będą tu niewystarczające. Podstawową jest stosowanie leków przeciwbólowych i antybiotyków, ale doustnych [2].

Do leczenia zapalenia ucha środkowego preferuje się leki przeciwbólowe, takie jak:

• paracetamol (np. Apap, Panadol, Pedicetamol, Apap dla dzieci Forte),
• ibuprofen (np. Ibum, Ibuprom, Nurofen Express Forte, Ibufen).

Lekiem pierwszego wyboru jest ibuprom, gdyż jego działanie jest dłuższe [2].

Zapalenie ucha środkowego nie zawsze wywoływane jest przez bakterie, bo często przyczyną są wirusy. Wtedy antybiotyk będzie nieskuteczny. Jednak jeśli mocny ból towarzyszy przez 2 doby, a dodatkowo pacjent ma wysoką temperaturę (powyżej 39°C), to zaleca się włączenie doustnego antybiotyku [2].

Najczęściej stosowane antybiotyki to:

• amoksycylina (np. Amotaks, Duomox, Hiconcil, Ospamox),
• amoksycylina z kwasem klawulanowym (Amoksiklav, Augmentin, Taromentin, Ramoclav, Hiconcil Combi),
• cefuroksym (np. Ceroxim, Zinnat, Bioracef, Xorimax) [2].

Jaki antybiotyk na zapalenie ucha zewnętrznego?

Stosowanie antybiotyków na zapalenie ucha w podaniu miejscowym jest zalecane w przypadku zapalenia ucha zewnętrznego [1].

W dalszej części artykułu przeanalizujemy najczęściej stosowane krople i maści do uszu z antybiotykiem.

Krople do uszu z antybiotykiem

Krople do ucha z antybiotykiem są dostępne wyłącznie na receptę. Nie ma preparatów w formie kropli do uszu z antybiotykiem bez recepty. Do najczęstszych antybiotyków na zapalenie ucha zalicza się:

• cyprofloksacynę (samą lub z fluocynolonem),
• neomycynę,
• gramicydynę,
• polimyksynę B [1].

Cetraxal, krople do uszu, roztwór, lek na receptę

Cetraxal, krople do uszu, 2 mg/ml

Cetraxal Plus, krople do uszu, roztwór, lek na receptę

Cetraxal Plus, krople do uszu

Dicortineff, krople do oczu i uszu, zawiesina, lek na receptę

Dicortineff, krople do oczu i uszu, zawiesina, (2500 j.m.+25 j.m.+1 mg)/ml

Atecortin, krople do oczu i uszu, zawiesina, lek  na receptę

Atecortin, krople do oczu i uszu

Jaka jest maść do ucha z antybiotykiem?

Czy istnieją maści do ucha z antybiotykiem? Typowe preparaty w formie maści do ucha z antybiotykiem nie są dostępne ani na receptę, ani bez recepty. W leczeniu zapalenia ucha zewnętrznego preferuje się krople.

Kiedy zaczyna działać antybiotyk na zapalenie ucha?

Antybiotyk po zażyciu, lub aplikacji do ucha zaczyna działać niemal natychmiast. Jednak na efekty jego pracy będziemy musieli poczekać, ponieważ to nie sama obecność bakterii powoduje występowanie dolegliwości, a spowodowany ich oddziaływaniem na ucho stan zapalny. W związku z tym, w zależności od tego jak zaawansowane jest zapalenie ucha, po podaniu antybiotyku odczujemy ulgę tak szybko, jak szybko uda się zwalczyć stan zapalny. Najczęściej jest to kilka dni. Oczywiście warunkiem tego, że antybiotyk zadziała, jest bakteryjne podłoże zapalenia ucha. Wirusowe zapalenie nie zostanie ograniczone przez działanie antybiotyku.

Jakie są domowe sposoby na zapalenie ucha?

Nie zaleca się stosowania domowych metod leczenia zapalenia ucha. Jest to narząd o bardzo delikatnym charakterze, w związku z tym w przypadku zapalenia powinniśmy polegać na wiedzy i doświadczeniu specjalistów. Jedyne, na co możemy sobie pozwolić, aby zachować bezpieczeństwo to nacieranie olejkiem kamforowym okolic uszu.

Jak zapobiegać zapaleniu ucha?

Aby zapobiegać zapaleniu ucha, można podjąć kilka środków ostrożności. Oto kilka porad, które mogą pomóc w minimalizowaniu ryzyka wystąpienia zapalenia ucha:

1. Unikaj częstego narażania uszu na wodę, zwłaszcza w przypadku zewnętrznego zapalenia ucha. Podczas kąpieli stosuj ochronę uszu, np. silikonowe nakładki lub zatyczki do uszu.
2. Po kąpieli lub pływaniu, dobrze wysuszaj uszy przy użyciu miękkiego ręcznika lub suszarki do suszenia włosów na niskim ustawieniu. Unikaj wkładania przedmiotów do uszu w celu wysuszania, takich jak patyczki do uszu, ponieważ mogą one uszkodzić błonę bębenkową.
3. Konieczne jest unikanie długotrwałego przebywania w wodzie, zwłaszcza w basenach lub zbiornikach wodnych, które mogą zawierać bakterie lub zanieczyszczenia.
4. Jeśli masz skłonność do nawracających infekcji, warto unikać działania czynników drażniących, takich jak dym tytoniowy, zanieczyszczenia powietrza lub alergeny, które mogą prowadzić do zapalenia ucha.
5. W przypadku infekcji dróg oddechowych, takich jak przeziębienie czy infekcja gardła, zalecane jest leczenie infekcji w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się infekcji na ucho środkowe.
6. Jeśli masz tendencję do powtarzających się zapaleń ucha, skonsultuj się ze swoim lekarzem, który może zlecić regularne badania kontrolne, przepisać profilaktyczne antybiotyki lub zalecić inne strategie dla Twojego przypadku.

Pamiętaj, że te środki ostrożności mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka zapalenia ucha, ale nie gwarantują pełnej ochrony. W przypadku jakichkolwiek objawów zapalenia ucha, takich jak ból, utrata słuchu lub wysięk, zalecane jest jak najszybsze skonsultowanie się z lekarzem [7].