Czym są odleżyny?
Odleżyny są uszkodzeniem skóry, które powstaje w miejscu zbyt długiego ucisku, lub rozciągania. Mogą znajdować się w obrębie samej skóry lub obejmować głębsze warstwy naszego ciała. Często dotykają one osób chorych, które nie mogą się poruszać, przez co leżą w łóżku w tej samej pozycji. Odleżyna powstaje w wyniku ucisku ciała na skórę najczęściej w miejscach, gdzie znajdują się wypukłości kości, czyli na przykład przy kości ogonowej.
W zależności od skali wyróżniamy 4 lub 5 stadiów odleżyn, z czego 1 stadium obejmuje zaczerwienienie skóry, a w ostatnim skóra całkowicie traci grubość, pojawiają się zmiany martwicze, a odsłonięte zostają kości, ścięgna i mięśnie [1].
Jakie plastry na odleżyny warto stosować?
Opatrunki specjalistyczne na odleżyny dobiera się do konkretnego przypadku. Obecnie na rynku farmaceutycznym posiadamy sporą ilość rodzajów opatrunków.
Opatrunki poliuretanowe
Opatrunki poliuretanowe są nieprzepuszczalne dla wody i bakterii. W związku z tym stanowią świetną ochronę przed zakażeniem. Stosujemy je w profilaktyce odleżyn oraz w przypadku już występujących zmian skórnych bez wysięku. Opatrunek przepuszcza parę z powierzchni odleżyny, ale nie pozwala na jej nadkażenie ze środowiska zewnętrznego. Można je trzymać na ranie do 14 dni, jednak zaleca się częstsze kontrolowanie stanu skóry. Opatrunki poliuretanowe znajdziesz pod nazwą Suprasorb P [2].
Opatrunki hydrokoloidowe
Ten rodzaj opatrunku stosujemy na odleżyny, które posiadają wysięk. Warstwa hydrokoloidowa zapewnia nawilżenie rany, absorbuje wysięk oraz zapewnia ulgę w bólu pacjentowi. Jednocześnie zapobiega wysuszeniu rany, co przyspiesza jej gojenie. Hydrokoloid znajdziemy w postaci plastrów, które można trzymać do 7 dni na powierzchni rany. Na rynku dostępna jest również postać w tubce do wyciskania, która sprawdza się na rany głębokie, wtedy zawartość tubki wyciska się do środka rany, wypełniając ją. Opatrunek hydrokoloidowy znajdziesz pod nazwą Granuflex [2].
Opatrunki hydrożelowe
Najczęściej wykorzystujemy je do ran ze zmianami martwiczymi. Hydrożel oczyści ranę, dzięki czemu możliwe będzie rozpoczęcie procesu prawidłowego gojenia rany. Opatrunki są przepuszczalne dla wody i powietrza, więc warto je dodatkowo zabezpieczać. Znajdziesz je pod nazwą Aquagel [2].
Plastry na odleżyny ze srebrem — jak stosować?
Srebro oddziałuje na peptydoglikan, który jest zawarty w ścianach komórkowych drobnoustrojów. W związku z tym wykazuje działanie odkażające i zapobiegające rozwojowi zakażeń. Ponadto działa w niskich dawkach, więc można je stosować bez szkody dla organizmu. W kontekście odleżyn srebro zapobiega rozwojowi bakterii i nadkażania już uszkodzonej skóry.
W zależności od tego, jaki opatrunek wybierzemy, to w taki sposób będziemy go aplikować. Przykładowo opatrunki ze srebrem Atrauman Aq mają postać siateczki, którą nakładamy bezpośrednio na ranę i zabezpieczamy od zewnętrznej strony dodatkowym opatrunkiem. Niektóre opatrunki posiadają już warstwę przylepną. Jeśli miejsce aplikacji jest niedostępne lub trudne do naklejenia opatrunki można przyciąć w dowolny kształt. Przykładowo, aplikując plastry na odleżyny na kości ogonowej, możemy wyciąć dokładne paski, które będą przylegać idealnie do odleżyny [3].
Jakie są refundowane plastry na odleżyny?
Większość plastrów może podlegać refundacji, najczęstszym wskazaniem do zniżki są przewlekłe owrzodzenia, do których odleżyny jak najbardziej się zaliczają. Warto pamiętać, że do refundacji pacjent musi być ubezpieczony oraz że to zawsze lekarz decyduje o tym, czy refundacja w danym przypadku przysługuje.