Czym są niesteroidowe leki przeciwzapalne?

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) stanowią niejednorodną grupę leków. Oznacza to, że pod względem chemicznym różnią się od siebie. To, co je łączy to właściwości lecznicze. NLPZ powodują hamowanie enzymu COX typu 1 oraz 2. Efektem tego jest działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i redukujące gorączkę. Miejsce działania COX-1 jest zlokalizowane między innymi w żołądku oraz płytkach krwi, przez co większość działań niepożądanych oraz interakcji będzie dotyczyła uszkodzeń śluzówki żołądka i zaburzeń krzepnięcia [1].

NLPZ interakcje

Stosowanie NLPZ samo w sobie wiąże się z ryzykiem występowania licznych działań niepożądanych. Należą do nich:

• Uszkodzenie śluzówki żołądka: Enzym COX ma wpływ na syntezę prostaglandyn, które mają ochronny wpływ na śluzówkę żołądka. Hamowanie enzymu pozbawia żołądek ochrony.
• Zaburzenia krzepnięcia krwi: NLPZ mają wpływ na kaskadę krzepnięcia, hamując ten proces. Przez to krew jest rozrzedzona, co powoduje występowanie ryzyka krwawień.

Ze względu na działania niepożądane niezalecane jest łączenie dwóch preparatów należących do grupy NLPZ.. Wskutek takich połączeń może dojść do znacznego zwiększenia prawdopodobieństwa wystąpienia działań niepożądanych [1].

Żołądek

Nie wszystkie NLPZ działają na oba typy COX. Te, które nie oddziałują na typ 1, nie stanowią zagrożenia dla działania na śluzówkę żołądka. Grupę NLPZ oddziałująca tylko na typ 2 COX nazywamy kosybami (Aclexa, Celebrex, Elecoxel, Doloxib, Kostarox, Roticox). Jednak łączenie leków przeciwbólowych (koksybów) z aspiryną znosi ochronę śluzówki żołądka. W związku. Z tym takie połączenie jest ryzykowne.

W długotrwałych terapiach NLPZ stosujemy leki, które chronią śluzówkę żołądka takie jak inhibitory pompy protonowej: omeprazol (Bioprazol, Gasec, Helicid), pantoprazol (Anesteloc, Contix, Controloc). Oprócz tej grupy istnieją inhibitory receptora H2, które hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku, łagodząc dolegliwości żołądkowe. Jednak nie chronią śluzówki, więc łączenie ich z NLPZ to błąd. Do tej grupy należy ranitydyna oraz famotydyna [1,2].

Krzepnięcie krwi

Leki z grupy NLPZ mają wpływ na układ krzepnięcia krwi. Powodują hamowanie tak zwanej kaskady krzepnięcia, co prowadzi do rozrzedzenia krwi. W praktyce wykorzystujemy tę funkcję stosując niskie dawki kwasu acetylosalicylowego w chorobie niedokrwiennej serca. Jednak istnieją leki, które również mają wpływ na układ krzepnięcia i łączenie ich z NLPZ może skutkować wysokim ryzykiem krwawień. Są to:

• antykoagulanty, czyli leki wpływające bezpośrednio na układ krzepnięcia: warfaryna, acenokumarol, klopidogrel
• leki przeciwdepresyjne, a zwłaszcza inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny: sertralina, fluwoksamina, paroksetyna, fluoksetyna, escitalopram, citalopram
• glikokortykosteroidy: encorton, prednizon, prednizolon, encortolon
• miłorząb japoński, żeń-szeń [1,3]

Obniżenie aktywności leków obniżających ciśnienie

NLPZ w połączeniu z lekami obniżającymi ciśnienie krwi z grup inhibitorów konwertazy angiotensyny oraz diuretyków pętlowych powoduje zaburzenia czynności nerek. Niestety oznacza to nie tylko problemy z układem moczowym, ale także obniżenie skuteczności leków. Ciśnienie nie będzie obniżane w takim stopniu jak przed podaniem NLPZ. [1].

Jak stosować NLPZ, aby zmniejszyć ryzyko występowania działań niepożądanych ?

Niesteroidowe leki przeciwzapalne stanowią grupę skutecznych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Można zapewnić większe bezpieczeństwo terapii. Aczkolwiek należy pamiętać o następujących warunkach:

1. Unikaj stosowania kilku leków z tej samej grupy na raz. Stosowanie różnych NLPZ jednocześnie nie spowoduje, że efekt będzie mocniejszy. Jedyne, do czego doprowadzi takie połączenie, to większe prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych.
2. Przed przyjęciem leku powiadom lekarza, lub farmaceutę o innych przyjmowanych lekach. Specjaliści pomogą w wyborze odpowiedniego leku, aby uniknąć groźnych interakcji.
3. Przy długotrwałej terapii NLPZ zastosuj osłonę żołądka, dołączając leki należące do grupy inhibitorów pompy protonowej.
4. Stosuj leki przeciwbólowe tylko jeśli jest taka potrzeba.
5. Nigdy nie zażywaj NLPZ na pusty żołądek. Zobacz także: https://leki.pl/poradnik/leki-przeciwbolowe-czy-nasze-menu-ma-na-nie-wplyw/