Czym są odciski?

Odciski to zgrubienia skóry, a dokładnie warstwy kolczystej i rogowej, które powstają w wyniku długotrwałego ucisku. Mogą mieć różny kształt, w zależności od miejsca i powierzchni uciskanej. W pewnym momencie podczas tworzenia się zgrubień powstaje korzeń odcisku i to właśnie za jego sprawą pojawiają się dolegliwości bólowe. Tworzenie się odcisków jest reakcją obronną organizmu na ucisk. Najczęściej występowanie odcisków dotyczy okolic stóp. Są zlokalizowane z okolicy pięt, śródstopia w przypadku osób noszących zbyt mały rozmiar obuwia. Odciski mogą też powstawać między palcami w wyniku nacisku palców na siebie [1,2].

Odciski — przyczyny. Skąd się biorą?

Odciski na stopach mogą mieć kilka przyczyn. Jedną z najczęstszych przyczyn jest niewygodne lub zbyt ciasne obuwie, które wywiera długotrwały ucisk na tkanki stopy. Niewłaściwie dopasowane buty mogą drażnić skórę i uciskać stopy, co prowadzi do powstawania odcisków. Odciski mogą także powstawać między palcami stóp w wyniku ich wzajemnego pocierania się o siebie podczas chodzenia. Wady postawy, deformacje stóp, płaskostopie oraz otyłość są również czynnikami ryzyka powstawania odcisków. Nieprawidłowy chód może również przyczyniać się do powstawania odcisków [6].

Jak wyglądają odciski? Czym się różnią od modzeli lub brodawek?

Najważniejsze w diagnostyce jest rozróżnienie odcisków od modzeli i brodawek wywołanych wirusem HPV. Odciski najczęściej przybierają żółty kolor, a po ich środku widać korzeń. W niektórych przypadkach dookoła zmiany skórnej można zaobserwować rumień.  Widoczne zgrubienie, czyli rdzeń może sięgać do głębokich warstw skory, a nawet do okostnej, powodując coraz większy ból [3].

Czym usuwać bolące odciski na stopach?

Jak usunąć odciski samodzielnie w domu? Odciski, zwłaszcza w początkowym stadium, jak najbardziej można leczyć za pomocą preparatów dostępnych bez recepty w aptece. Istnieje szereg form leków, które można zastosować poniższe preparsty.

Maści na odciski

Zawierają najczęściej kwas salicylowy oraz kwas mlekowy. Stosując maść na odciski, należy pamiętać o wymoczeniu stóp przed aplikacją preparatu. Wstępnie zmiękczona skóra lepiej przyjmuje preparat i szanse na osiągnięcie działania keratolitycznego. Najlepiej posmaruj odcisk po wymoczeniu tuż przed snem, zwłaszcza jeśli posiadasz odciski na stopach. Dzięki temu maść może działać całą noc i nie jest mechanicznie usuwana przez ocieranie się stopy o skarpetkę, jak to się dzieje kiedy chodzimy w trakcie dnia. Przykładem maści dostępnej w aptece bez recepty jest: Maść na odciski Hasco [4].

Płyn na odciski

Tak jak w przypadku maści zawierają mieszankę kwasu mlekowego i salicylowego. Kiedy stosujemy płyn na odciski, warto pamiętać o zabezpieczeniu zdrowej skóry wokół odcisku. Płyn jest silnie działający, więc kiedy podczas aplikacji rozleje się na skórę wokół odcisku, lub na dłonie, może dojść do silnych poparzeń. Zasada stosowania jest taka sama jak w przypadku maści, więc należy wymoczyć stopy i za pomocą pędzelka nałożyć punktowo preparat na odcisk. Czynność można powtórzyć parę dni z rzędu. Przykłady płynów na odciski dostępnych bez recepty to: Acerin, ABE [5].

Plastry na odciski

Kolejnym przykładem postaci preparatów plastry na odciski. Ich zaletą jest możliwość dopasowania do rodzaju odcisku. Część z nich posiada kwas salicylowy, który powoduje usuwanie odcisku. Przykładami takich plastrów są plastry śląskie lub Salvequick Corn. W przypadku świeżych odcisków bez korzenia można zastosować plastry z hydrokoloidem, który spowoduje nawilżenie odcisku i zmiękczenie skóry. Takimi plastrami są plastry na odciski Compeed. Przez nawilżenie powodują łagodzenie bólu wywołanego przez odcisk.

Zarówno maści jak i płyny na odciski mają podobne składy. Dlatego to od preferencji użytkownika zależy czy maść na odciski będzie dla niego najlepsza, czy jednak płyn.

Jak działa kwas salicylowy i kwas mlekowy na odciski?

Kwas mlekowy i kwas salicylowy są stosowane w maściach na odciski ze względu na ich właściwości keratolityczne i keratoplastyczne. Działanie keratolityczne polega na rozpuszczaniu warstw skóry martwej, co ułatwia zmiękczenie twardych obszarów skóry takich jak odciski. Działanie keratoplastyczne polega na regeneracji i wzroście zdrowej skóry, która zastąpi zmiękczone w wyniku działania kwasów warstwy skóry martwej. Kwas salicylowy działa również przeciwzapalnie, a także jest stosowany w leczeniu trądziku, łuszczycy, kurzajek i brodawek. Natomiast kwas mlekowy może być używany również w pielęgnacji skóry, ponieważ pomaga utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia skóry i pozbyć się martwych komórek skóry.

Pamiętaj o zabezpieczeniu zdrowej skóry!

Podczas stosowania maści i płynów na odciski ważne jest chronienie zdrowej skóry wokół odcisku, ponieważ powyższe substancje są przeznaczone do działania na obszarze odcisków i warstwy zrogowaciałej skóry, a nie na zdrowej skórze wokół nich. Mają one działanie keratolityczne, które na zdrowej skórze może wywołać podrażnienie. W związku z tym, przed zastosowaniem płynów lub maści na odcisk, należy zabezpieczyć skórę wokół nich za pomocą plastra albo wazeliny.

Jakie są domowe sposoby na odciski? Poznaj babcine sposoby

Odciski można często złagodzić za pomocą domowych sposobów. Oto kilka popularnych metod:

1. Moczenie stóp w ciepłej wodzie z dodatkiem soli specjalnie do tego przeznaczonych;
2. Soda oczyszczona może być używana jako naturalny środek złuszczający do usuwania martwych komórek naskórka w okolicy odcisków. Można przygotować pastę z sody oczyszczonej i wody, a następnie delikatnie masować ją na odciski;
3. Kompresy z wilgotnego bandaża mogą pomóc w złagodzeniu bólu i zmniejszeniu odcisków. Należy zamoczyć bandaż w ciepłej wodzie, dobrze go odcisnąć i nałożyć na odcisk. Można również dodać kilka kropli olejku eterycznego zmniejszającego ból, takiego jak olejek z lawendy lub mięty pieprzowej;
4. Regularne stosowanie kremów nawilżających na skórę stóp może pomóc w zapobieganiu powstawaniu odcisków, utrzymując skórę miękką i elastyczną.

Dlaczego nie należy samemu wycinać bolących odcisków na stopach?

Nie należy samodzielnie usuwać odcisków ze względu na możliwość wystąpienia powikłań oraz ryzyko zakażenia. Odciski są wynikiem nadmiernego ucisku i tarcia na skórę, które może prowadzić do utworzenia warstwy zrogowaciałej. Usuwanie odcisków w domu, na przykład przez cięcie lub usuwanie tej zrogowaciałej warstwy, może prowadzić do uszkodzenia zdrowej skóry i zwiększenia ryzyka zakażenia.

Odciski — kiedy skonsultować się z lekarzem?

Zwykle odciski nie wymagają specjalistycznej opieki medycznej i można je leczyć w domu, stosując odpowiednie maści i opatrunki. Jednak zaleca się zasięgnięcie porady lekarza, gdy odcisk powoduje znaczny dyskomfort, jest bardzo bolesny, a także gdy pojawiają się objawy zakażenia takie jak zaczerwienienie, obrzęk, gorączka lub ropień. Wtedy konieczna może być interwencja lekarska, a lekarz może zalecić odpowiednią terapię.

Co więcej, jeśli odcisk pojawia się u osoby z cukrzycą lub zaburzeniami krążenia, zaleca się konsultację z lekarzem w celu uniknięcia powikłań.

Jak zapobiegać odciskom?

Aby zapobiec tworzeniu się odcisków, warto stosować się do poniższych zasad.

1. Zawsze dobieraj obuwie w odpowiednim rozmiarze. Zbyt ciasne buty są bezpośrednią przyczyną powstawania odcisków.
2. Jeśli Twoje stopy mają deformacje, udaj się do podologa. Specjalista doradzi, jakie zabiegi można zastosować, aby zniwelować wadę.
3. Obserwuj swoje stopy. Jeśli zauważysz jakąś zmianę, zacznij działać. Nie zawsze wiadomo, co ją spowodowało. Zgłoś się do podologa, który dobierze odpowiednie leczenie.