Czym jest zakrzepica żył głębokich?
Zakrzepica żył głębokich jest chorobą, która może spotkać każdego człowieka. Polega ona na tworzeniu się zakrzepów krwi w naczyniach krwionośnych. W przypadku zakrzepicy może dojść do oderwania się wcześniej powstałej skrzepliny, która wraz z krwiobiegiem dostać się może do płuc, co w konsekwencji może spowodować zatorowość płucną i nawet śmierć pacjenta [1].
Jakie są przyczyny powstawania zakrzepicy?
Zakrzepy mogą powstawać z następujących powodów:
- choroby takie jak nowotwory, choroby serca, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy choroby płuc;
- zmniejszony przepływ krwi spowodowany siedzącym trybem życia, paraliżem czy długim bezruchem;
- poważne uszkodzenia żył spowodowane urazami lub operacjami;
- przyjmowanie środków antykoncepcyjnych, ciąża czy inne stany podnoszące poziom estrogenów we krwi;
- otyłość;
- genetyka (występowanie choroby u innych członków rodziny);
- podeszły wiek. [1]
Jak rozrzedzić krew?
W przypadku podejrzenia występowania zakrzepicy lub w przypadku pacjenta, będącego w grupie ryzyka jej wystąpienia, bardzo ważne są działania profilaktyczne ograniczające narastanie skrzepliny i zmniejszające ryzyko oderwania się skrzepu. W leczeniu stosuje się m.in. dostępne na receptę leki przeciwzakrzepowe w zastrzykach, zawierające np. heparynę — preparaty takie jak Clexane.
Alternatywą jest chirurgiczne usunięcie powstałej skrzepliny. Z kolei w profilaktyce zawałów serca oraz udarów niedokrwiennych mózgu stosuje się preparaty zawierające kwas acetylosalicylowy takie jak Acard czy Polocard [1-3].
Zioła na rozrzedzenie krwi — czy warto po nie sięgać?
Syntetyczne preparaty wykorzystywane na rozrzedzenie krwi czy w leczeniu zakrzepicy żył głębokich mają ograniczenia i potencjalne działania niepożądane. Z tego względu warto zainteresować się naturalnymi ziołami, które mają działania przeciwzakrzepowe, przeciwpłytkowe czy fibrynolityczne [1].
Jakie zioła mają działanie przeciwzakrzepowe?
- Żeń-szeń (Panax Ginseng) – zawiera ginsenozydy, dzięki czemu posiada wiele działań terapeutycznych, a jego działanie przeciwpłytkowe to zmniejszenie agregacji płytek krwi i hamowanie czynników krzepnięcia, co zapobiega tworzeniu skrzepliny (preparaty to np. Naturell Żeń-szeń Forte czy Ginseng 500 Żeńszeń & Miód);
- miłorząb japoński (Ginkgo biloba) – działa przeciwzakrzepowo i poprawia przepływ krwi (preparaty to np. Bilobil Forte czy Ginkofar Forte);
- tymianek (Thymus vulgaris L.) – znany przede wszystkim ze swoich właściwości wykrztuśnych, dzięki tymolowi posiada również właściwości antyagregacyjne, poprzez hamowanie agregacji płytek krwi (preparaty to np. Flos Tymianek Ziele czy Belin Tymianek Fix);
- kurkuma (Curcuma) – jest szeroko stosowaną przyprawą, w szczególności w kuchni azjatyckiej, jej główny składnik kurkumina hamuje agregację płytek krwi (preparaty to np. Humavit Kurkumina kapsułki);
- imbir (Zingiber officinale) – kolejna szeroko stosowana przyprawa, podobnie jak kurkuma hamuje agregację płytek (preparat np. Herbapol Imbir kapsułki);
- cynamon (Cinnamomum cassia) – ma korzystny wpływ na wiele chorób układu sercowo-naczyniowego, poprawia krążenie oraz działa przeciwzakrzepowo i przeciwagregacyjnie (preparat to np. Zioła w tabletkach Cynamon);
- rozmaryn (Rosmarinus officinalis L.) – ma działanie bardzo zbliżone do tymianku (preparaty to np. Flos liść rozmarynu czy Swanson Rosemary Rozmaryn kapsułki);
- piwonia chińska (Paeonia lactiflora) – wykazuje korzystny wpływ na krążenie krwi, hamuje agregację płytek krwi oraz działa fibrynolitycznie (preparat to np. MedicHerbs Piwonia kapsułki) [1-9].
Czy rozrzedzenie krwi naturalnymi sposobami jest bezpieczne?
W tradycyjnej medycynie zioła odgrywały kluczową rolę w zachowaniu zdrowia. Należy jednak pamiętać, że zioła, podobnie jak leki syntetyczne, mogą powodować szereg działań niepożądanych i nie zawsze mogą być stosowane, dlatego nie powinno samemu rezygnować z przypisanych przez lekarza preparatów na korzyść preparatów pochodzenia naturalnego.
Chociażby podczas ciąży zioła mogą mieć poważny wpływ na jej przebieg i nie zawsze są wskazane. Mogą powodować również interakcje z innymi lekami. Wymieniony powyżej żeń-szeń wchodzi w interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi np. warfaryną (np. Warfarin) czy acenokumarolem (np. Acenocumarol WZF), powoduje zwiększone zagrożenie krwawień.
Dlatego odpowiedź na pytanie: co naturalnego zamiast Acardu, nie jest taka oczywista. Jeżeli chodzi o działanie profilaktyczne, to warto dodać wymienione powyżej zioła, takie jak kurkuma czy cynamon, do codziennej diety. Oprócz doskonałego smaku będą one dodatkowo działały przeciwzakrzepowo. Suplementację ziół warto skonsultować się z lekarzem, aby osiągnąć jak najlepszy efekt [1-9].
Podsumowanie
Aby zapobiegać zakrzepicy, warto wiedzieć, jakie są jej przyczyny. Do jednej z najczęstszych należy otyłość i siedzący tryb życia. Z tego względu warto zadbać o prawidłową masę ciała i aktywność fizyczną. Jako dodatek można do diety dodać wymienione wyżej produkty naturalne, które będą działały profilaktycznie. Przed zastosowanie preparatów roślinnych jako alternatywy dla preparatów z kwasem acetylosalicylowym należy pamiętać, że substancje roślinne nie niosą jedynie korzyści, ale mogą również powodować szereg skutków ubocznych, dlatego warto przed ich zastosowaniem skonsultować się z lekarzem i na tej podstawie podjąć decyzję o ich potencjalnej suplementacji.