Dlaczego prawidłowo działająca wątroba jest taka ważna?

Wątroba pełni w organizmie prawie 200 różnych funkcji, ale do najważniejszych należą filtrowanie krwi, usuwanie z organizmu toksyn i zanieczyszczeń. Najczęściej za nieprawidłowe działanie wątroby odpowiada nieprawidłowy tryb życia pacjenta. Z reguły pierwszym etapem uszkodzenia hepatocytów jest stłuszczenie wątroby. Może ono być alkoholowe lub niealkoholowe. Jeżeli w porę nie zostaną podjęte kroki, aby oczyścić wątrobę z toksyn, może dojść do niewydolności, zwłóknienia, a nawet marskości wątroby [1].

Czym jest detoks wątroby?

Detoks oznacza podjęcie wszelkich działań, które pozwolą odciążyć wątrobę i ją zregenerować. Kluczowym elementem detoksu wątroby jest odpowiednia dieta. Taka odtruwająca kuracja może trwać dzień, tydzień lub znacznie dłużej. Detoksy są w szczególności stosowane przez pacjentów ze zdiagnozowanymi chorobami wątroby lub dróg żółciowych [2].

Jakie są objawy źle pracującej wątroby?

Niewydolna lub zbyt obciążona wątroba może dawać następujące objawy:

• w przypadku problemów z prawidłową pracą wątroby rozciągnięciu ulega otaczająca wątrobę błona otrzewnowa, co zwiększa nacisk na jelita i żołądek powodując nieprzyjemne kłucie z boku brzucha;
• częste zmęczenie, apatia;
• zaparcia lub biegunki;
• wzdęcia;
• zwolniona przemiana materii mogąca prowadzić do problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała i nadwagą, co jest jeszcze potęgowane przez zwiększony apetyt na słodycze;
• podwyższone ciśnienie krwi;
• depresyjny nastrój przeplatający się z euforycznym;
• odczuwanie goryczy w ustach oraz zabarwiony na żółto spód języka;
• zaczerwienienie skóry wnętrza dłoni oraz często występujące zimna, wilgotna skóra rąk;
• zwiększenie nasilenia objawów alergicznych;
• skurcze łydek;
• liczne zmiany barwnikowe i brodawki na skórze [1,3].

Jak oczyścić wątrobę przy pomocy diety?

Należy zastosować kilka prostych zmian dotyczących odżywiania:

• zamiana rzadszych, ale bardziej obfitych posiłków, na częstsze (5-6 razy dziennie), ale skromniejsze;
• spożywanie jak największej ilości świeżych produktów, a nie odgrzewanych;
• powinno unikać się smażenia, a częściej potrawy przygotowywać na parze lub dusząc na wodzie;
• świeże pieczywo zastąpić czerstwym lub grzankami;
• należy pamiętać, że nie wszystkie diety znalezione w internecie są zdrowe i dobre dla organizmu, dlatego warto je skonsultować z dietetykiem lub lekarzem [1].

Dieta oczyszczająca wątrobę — co powinna zawierać?

W diecie, która ma na celu detoks wątroby, powinny znaleźć się następujące produkty:

• przede wszystkim dużo warzyw, w szczególności warzywa zielone, buraki, pomidory, papryka czy marchew;
• pomocne mogą być również soki warzywne;
• świeże lub suszone owoce;
• ważne są również siemię lniane, ryż, otręby owsiane, soja, orzechy włoskie czy soczewica;
• ciemne i gruboziarniste pieczywo;
• masło oraz oleje tłoczone na zimno;
• świeże ryby takie jak sardynki czy pstrąg;
• bardzo ograniczone ilości słodkości takich jak miód, chałwa czy melasa [1,2].

Jednocześnie istnieją produkty, które należy usunąć z codziennego jadłospisu:

• używki takie jak alkohol, kawa czy mocna herbata;
• grzyby, w tym również pieczarki;
• produkty zawierające duże ilości cukru, takie jak czekolady, ciastka, lody czy dżemy;
• słodkie lub pszenne pieczywo;
• produkty mleczne, takie jak jogurt, sery czy śmietany;
• czerwone mięso [1,2].

Jakie produkty z apteki działają oczyszczająco na wątrobę?

Ze wspomaganiem pracy wątroby kojarzą się przede wszystkim zioła. Najlepsze właściwości oczyszczające i odtruwające mają następujące preparaty ziołowe:

Sylimarol 70 mg drażetki, lek dostępny bez recepty

Skład

• 1 drażetka zawiera 100 mg wyciągu suchego z łuski ostropestu plamistego.

Stosowanie

• Osoby dorosłe i młodzież powyżej 12 roku życia stosuje 1 tabletkę 3 razy dziennie po jedzeniu (należy stosować systematycznie przez co najmniej 2-4 tygodnie).

Wskazania

• wspomagająco w stanach rekonwalescencji po toksyczno-metabolicznych uszkodzeniach wątroby;
• w niestrawności, wzdęciach oraz po spożyciu ciężkostrawnych pokarmów;
• wspomagająco w dolegliwościach po przebyciu ostrych i przewlekłych chorób wątroby.

O produkcie

• nie wolno stosować preparatu, jeżeli pacjent jest uczulony na którykolwiek ze składników lub na rośliny Comositae/Asteraceae;
• lek może powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym łagodne działanie przeczyszczające [4].

Raphacholin C tabletki, lek dostępny bez recepty

Skład

• 1 tabletka drażowana zawiera 150 mg wyciągu suchego z Raphanus sativus L., radix (korzenia rzodkwi czarnej),  47 mg wyciągu gęstego z Cynarae scolymus L., herba (ziela karczocha) i 15 mg olejku eterycznego z Mentha piperita L., aetheroleum (olejek eteryczny miętowy).

Stosowanie

• Osoby dorosłe w przypadku niestrawności stosują jednorazowo od 1 do 3 tabletek, w innych dolegliwościach przeciętnie 3 razy na dobę po 1 lub 2 tabletki 30 minut po posiłku (w zaparciach 2 tabletki rano i wieczorem 30 minut przed posiłkiem).

Wskazania

• niestrawność;
• dolegliwości  trawienne związane z dysfunkcją wątroby;
• wzdęcia, bóle brzucha, odbijanie;
• nudności czy zaparcia;
• zaburzenia aktywności skurczowej pęcherzyka żółciowego.

O produkcie

• Pobudza wydzielanie żółci, przez co działa ochronnie na miąższ wątroby, co przyspiesza eliminację z żółcią szkodliwych substancji i wzmaga ruchy perystaltyczne jelit;
• Może być stosowane przez dzieci powyżej 10 lat i młodzież po konsultacji z lekarzem;
• Nie wolno stosować preparatu w przypadku uczulenia na którykolwiek jego składnik, jeśli występują ciężkie choroby wątroby, niedrożność dróg żółciowych czy przewodu pokarmowego, ostre i przewlekłe stany zapalne żołądka lub jelit;
• Kobiety w ciąży lub karmiące piersią powinny poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego preparatu [5].

W regeneracji wątroby, szczególnie w przypadku jej stłuszczeniu czy marskości, sprawdzą się preparaty zawierające fosfolipidy takie jak np. Essentiale forte.

Essentiale forte 300 mg kapsułki, lek dostępny bez recepty

Skład

• 1 kapsułka zawiera 300 mg fosfolipidów z nasion soi zawierających (3- sn-fosfatydylo)cholinę (Phospholipidum essentiale).

Stosowanie

• Dzieci powyżej 12 lat i dorośli stosują 3 razy po 2 kapsułki na dobę, przyjmowane w czasie posiłków.

Wskazania

• choroby wątroby;
• uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu lub brak apetytu w przebiegu zapalenia wątroby lub działania substancji toksycznych.

O produkcie

• Nie stosować w przypadku nadwrażliwości na substancję czynną, soję, orzeszki ziemne lub na którąkolwiek inny składnik preparatu;
• Stosowanie leku w ciąży i podczas karmienia piersią nie jest zalecane;
• Lek wspomaga regenerację komórek wątroby i chroni przed działaniem toksyn [6].

Po czym poznać, że wątroba się oczyszcza?

Prawidłowe przeprowadzenie oczyszczania wątroby daje często pierwsze efekty już po kilku dniach stosowania. Pacjent czuje się lepiej, jest mniej zmęczony i bardziej chętny do podejmowania aktywności. Co więcej, jeżeli miał problemy ze zbyt wysokim ciśnieniem tętniczym krwi, to zaczyna się ono stopniowo poprawiać. Można także zauważyć poprawę kondycji skóry [2,3].

Podsumowanie

Detoks wątroby jest coraz popularniejszy. Związane jest to z faktem, że coraz więcej osób chce zmienić swój tryb życia na zdrowszy. Nie należy jednak ufać wyszukanym w internecie frazom, gdzie podane są sposoby na szybkie oczyszczenie wątroby za pomocą restrykcyjnej diety, np. spożywając tylko owoce. W ten sposób można tylko zrobić sobie krzywdę. Zdecydowanie lepiej oczyszczanie wątroby potraktować jako proces zmiany nawyków żywieniowych i ewentualnie pomocniczo stosować preparaty z apteki. W jaki sposób to zrobić opisano szczegółowo w tym artykule.