Jak odróżnić zapalenie pochwy od zapalenia pęcherza?

Dolegliwości ze strony dróg moczowych i rodnych są jednymi z częstszych powodów zgłaszania się kobiet po poradę w aptece. Obie przypadłości bywają mylone. Infekcje układu moczowego objawiają się zwykle bólem, uczuciem “parcia na mocz” oraz pieczeniem w trakcie mikcji (oddawania moczu).

Z kolei stany zapalne w obrębie pochwy charakteryzują się najczęściej podrażnieniem, świądem, bólem (ból może występować także podczas oddawania moczu oraz w trakcie stosunku) i występowaniem upławów. Brak lub obecność wydzieliny jest w tym przypadku czynnikiem odróżniającym zapalenie dróg moczowych od zapalenia pochwy [1].

Czy można mieć jednocześnie zapalenie pęcherza i pochwy?

Zapalenie pęcherza moczowego i zapalenie pochwy mogą występować równocześnie. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów należy zgłosić się do lekarza ginekologa. Specjalista podejmie decyzję co do dalszej diagnostyki (może w tym pomóc np. pobranie wymazu z pochwy) oraz zaproponuje leczenie z wykorzystaniem preparatów działających miejscowo lub ogólnie [1].

Jakie są przyczyny zapalenia pochwy?

Wśród możliwych przyczyn zapalenia pochwy wymienia się infekcje bakteryjne (wywoływane przez beztlenowce, np. Gardnerella vaginalis, Chlamydia), grzybicze (najczęściej grzyby z rodzaju Candida) oraz pierwotniakowe (np. Trichomonas vaginalis, czyli rzęsistek pochwowy).

Specjalista opiera swoją diagnozę na podstawie badania fizykalnego, cech wydzieliny pochwowej (odczyn, barwa i zapach) lub badania mikroskopowego [1].

Jakie są rodzaje zapalenia pochwy?

Objawy zapalenia pochwy różnią się nieznacznie w zależności od tego, czy mamy do czynienia z infekcją bakteryjną, grzybiczą lub pierwotniakową. Jak nietrudno się domyśleć, różnić się będzie również farmakoterapia.

Bakteryjne zapalenie pochwy

Bakteryjne zapalenie pochwy charakteryzuje się występowaniem białawo-szarych, wodnistych upławów o specyficznym zapachu określanym jako “rybi”, a także obecnością komórek jeżowych (w wydzielinie pobranej od pacjentki) obserwowanych pod mikroskopem. Infekcji bakteryjnej może towarzyszyć niewielki świąd miejsc intymnych (świąd nie występuje jednak podczas zakażenia bakterią Chlamydia trachomatis), a w niektórych przypadkach nawet gorączka [1, 2].

Leki na receptę

Specjalista może zalecić stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych, np. metronidazolu (tabletki doustne i dopochwowe: Metronidazol Polpharma, globulki: Arilin Rapid), nifuratelu (globulki dopochwowe, tabletki doustne: Macmiror Complex) lub klindamycyny (krem dopochwowy: Dalacin, tabletki doustne: Clindamycin-MIP).

W przypadku chlamydiozy (zakażenie wywołane przez bakterię Chlamydia trachomatis) najczęściej stosuje się doustnie doksycyklinę (Doxycyclinum TZF, Unidox Solutab), azytromycynę (Macromax, Sumamed, Azitrox) lub ofloksacynę (Tarivid) [1, 2].

Preparaty bez recepty

Wśród środków stosowanych pomocniczo w bakteryjnym zapaleniu pochwy można wymienić chlorowodorek benzydaminy (proszek w saszetkach, gotowy płyn: Tantum Rosa – działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i odkażająco), polikrezulen (globulki dopochwowe: Albothyl – zapobiega rozwojowi bakterii), a także bakterie kwasu mlekowego (kapsułki dopochwowe: InVag, Lactovaginal, Lakcid Intima – przywracają prawidłowy odczyn pochwy) [1, 2].

Grzybicze zapalenie pochwy

W przypadku grzybiczego zapalenia pochwy obserwuje się natomiast białe, bezwonne upławy o gęstej, “serowatej” konsystencji. Infekcja manifestuje się świądem i pieczeniem miejsc intymnych, a także bolesnym oddawaniem moczu [1, 3].

Leki na receptę

Farmakoterapia infekcji o podłożu grzybiczym opiera się na stosowaniu leków działających miejscowo i/lub ogólnie, które zawierają:

• itrakonazol (Orungal, Trioxal) lub flukonazol (Fluconazole Aurobindo, Flumycon, Flucofast) zażywane doustnie,
• klotrimazol (Clotrimazolum), nystatynę (Nystatyna VP) bądź mikonazol (Gyno-Femidazol) w postaci tabletek dopochwowych,
• natamycynę (globulki dopochwowe/krem: Pimafucin),
• butokonazol (żel dopochwowy: Gynazol) [1, 3].

Preparaty bez recepty

Lekiem pierwszego wyboru w leczeniu grzybiczego zapalenia pochwy jest klotrimazol. Substancja występuje w postaci kremu stosowanego zewnętrznie na okolice intymne (Clotrimazolum Hasco, Clotrimazolum Aflofarm), kremu dopochwowego (Clotidal) bądź kapsułki dopochwowej (Canesten).

Na polskim rynku aptecznym obecne są również preparaty z fentikonazolem, które są dostępne w postaci kremu dopochwowego (Gynoxin krem) oraz globulek dopochwowych (Gynoxin Optima: 200 mg – stosowany przez 3 dni z rzędu przed snem, Gynoxin Uno: 600 mg – stosowany jednorazowo przed snem) [1, 3].

Pierwotniakowe zapalenie pochwy

Jedną z przyczyn zapalenia pochwy może być również zarażenie Trichomonas vaginalis, czyli rzęsistkiem pochwowym. Cechą charakterystyczną jest wówczas obecność pienistej, szarej wydzieliny o mdłym zapachu, a także pieczenie oraz ból w okolicy cewki moczowej. Dolegliwości może towarzyszyć gorączka [1].

Leczenie opiera się na stosowaniu doustnych leków przeciwpierwotniakowych, najczęściej metronidazolu. Terapia miejscowa może natomiast nie przynieść oczekiwanych rezultatów [1].