Rotawirus u dzieci – co to jest?

Rotawirus to wirus należący do rodziny Reoviridae (Reowirusy). Rotawirus to częsta przypadłość wśród dzieci. Najwięcej zakażeń pojawia się między 3. a 5. rokiem życia. Na rotawirusa chorują także mniejsze dzieci, ale u nich objawy bywają słabsze. Dzieje się tak zwykle dzięki obecności przeciwciał matczynych [1,2].

Rotawirus — objawy u dzieci. Po czym poznać chorobę?

Objawy zakażenia rotawirusem mogą przypominać normalne zaburzenia żołądkowo-jelitowe, jednak w większości przypadków ich intensywność jest znacznie większa.

Najczęściej początek choroby objawia się wodnistą biegunką, która się nasila. Intensywność i częstotliwość wypróżnień jest częsta. Dodatkowo pojawiają się wymioty. Bardzo często dzieciom towarzyszy gorączka – nawet powyżej 39 °C. Biegunki i wymioty prowadzą do osłabienia i poważnych zaburzeń elektrolitowych [2].

Rotawirus u dzieci – ile trwa?

Rotawirus u dzieci trwa zwykle około tygodnia. Wymioty średnio towarzyszą dziecku najkrócej, bo zwykle od 1 do 2 dni. Inne zaburzenia żołądkowo-jelitowe, tj. głównie biegunka trwają najczęściej od 3 do 7 dni. Natomiast wraz z upływem czasu intensywność i częstotliwość wypróżnień jest mniejsza [1].

Dlaczego moje dziecko złapało rotawirusa?

Główna droga zakażenia się rotawirusem to droga fekalno-oralna, czyli przez „brudne ręce”. Pamiętajmy o tym, że wirusa można złapać nie tylko przez kontakt z drugą osobą, ale także przez zanieczyszczoną powierzchnię lub nawet pokarm czy wodę [1].

Skąd mam wiedzieć, że moje dziecko ma rotawirusa?

W celu określenia przyczyny biegunek i wymiotów można zrobić badanie kału. Wtedy będziemy mieli pewność, co jest przyczyną zaburzeń żołądkowo-jelitowych u dziecka. Jednak nie jest to obligatoryjne działanie, gdyż biegunki i wymioty spowodowane rotawirusem zwykle leczy się tak, jak inne, podobne schorzenia. W takim razie co jest najlepsze na rotawirusa dla dziecka [1]?

Jak leczyć rotawirusa u dzieci?

Najważniejsze w przypadku leczenia rotawirusa u dzieci jest przeciwdziałanie odwodnieniu. W warunkach domowych dobre do tego będą elektrolity. Jednak w przypadku dużych zaburzeń elektrolitowych jedyną opcją może być podanie kroplówki. W celu określenia stopnia odwodnienia możemy posłużyć się kliniczną skalą odwodnienia z Tabeli 1.

Tabela 1. Kliniczna skala odwodnienia [1].

Po zsumowaniu wszystkich cech otrzymujemy odpowiedź na pytanie: „Jak mocno odwodnione jest moje dziecko?:

• 0 – brak odwodnienia.
• 1 do 4 – lekkie odwodnienie.
• 5 do 8 – znaczne odwodnienie [1].

Jak leczyć odwodnienie w domu?

Podstawą jest niedopuszczenie do odwodnienia. Jeśli dziecko ma biegunkę, to po każdym luźnym stolcu należy mu podać odpowiednią ilość elektrolitu, tak jak przedstawiają to zalecenia poniżej:

• Dziecko poniżej 2. roku życia: 50 do 100 ml.
• Dziecko powyżej 2. roku życia: 100 – 200 ml.

Warto pamiętać, aby dziecko nie wypiło tego „na jeden raz”, a piło taki płyn powoli i łyczkami [1].

Jeśli dziecko jest już lekko odwodnione, to niektóre zalecenia wskazują na konieczność napojenia dziecka w ciągu 4. godzin w ilości 75 ml na kilogram masy ciała. Jednak w takim przypadku warto skonsultować się z lekarzem [1].

Jakie elektrolity podać?

W aptekach znajdziemy wiele różnych elektrolitów. Większość z nich ma odpowiedni skład, dlatego warto dobierać je pod względem smaku i wieku dziecka. Wybrane elektrolity prezentuje Tabela 2.

Tabela 2. Wybrane elektrolity dla dzieci.

Kiedy udać się z dzieckiem do szpitala przy rotawirusie?

Oto wskazówki dotyczące kiedy skontaktować się z lekarzem lub udać się do szpitala w przypadku rotawirusa u dziecka:

1. Odwodnienie: Jeśli dziecko wykazuje objawy odwodnienia, takie jak bardzo rzadka mocz, suchość w jamie ustnej, brak łez podczas płaczu, senność lub apatia, natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub udaj się do szpitala. Odwodnienie jest głównym zagrożeniem związanym z rotawirusem i wymaga natychmiastowej opieki medycznej.
2. Wysoka gorączka: Jeśli temperatura ciała dziecka jest bardzo wysoka (powyżej 39°C) i trwa dłużej niż kilka dni, skonsultuj się z lekarzem.
3. Ciężkie wymioty lub biegunka: Jeśli dziecko wykazuje ciężkie wymioty lub biegunkę, które nie ustępują w ciągu 24 godzin lub są bardzo nasilone, zwróć się o pomoc medyczną.
4. Krew w stolcu: Jeśli zauważysz krew w stolcu dziecka, natychmiast skonsultuj się z lekarzem.
5. Inne objawy: Jeśli dziecko ma inne niepokojące objawy, takie jak silny ból brzucha, duszności, zawroty głowy lub trudności w oddychaniu, niezwłocznie udaj się do szpitala.

W większości przypadków rotawirusa leczenie polega na utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia dziecka, co można zrobić w domu poprzez podawanie płynów doustnych, takich jak elektrolity. Jednak w przypadku poważnych objawów lub obaw dotyczących odwodnienia lub innych powikłań, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się do szpitala. Warto również skonsultować się z lekarzem, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stanu zdrowia dziecka.

Co na rotawirusa dla dziecka? Jak się ochronić?

Rotawirus to niestety nie jest zwykły wirus, który powoduje biegunki i wymioty. Może być niebezpieczny dla zdrowia i życia dziecka. Co w takim razie najlepiej stosować na rotawirusa dla dziecka? Czy możemy skutecznie ochronić się przed chorobą?

Najlepszą ochroną przed rotawirusem są szczepienia ochronne. Szczepienie przeciw rotawirusom nie zapewni 100% ochrony przed chorobą, jednak znacznie zmniejszy ryzyko hospitalizacji u dziecka [3]!

Jaką szczepionkę wybrać?

Warto pamiętać, że od 2021 roku szczepionki przeciw rotawirusom są bezpłatne! Darmowa szczepionka przysługuje dzieciom urodzonym po 31 grudnia 2020 roku. W tym przypadku darmowa szczepionka to RotaTeq [4].

Istnieje jeszcze szczepionka Rotarix. Jest ona dwudawkowa, jednak nie jest refundowana.

Schemat szczepień RotaTeq

Szczepionka RotaTeq jest trójdawkową szczepionką doustną. Tabela 3. prezentuje zalecenia dotyczące schematu szczepień.

Tabela 3. Schemat szczepień szczepionką RotaTeq [5].

Schemat szczepień Rotarix

Szczepionka Rotarix to dwudawkowa szczepionka doustna. Nie jest ona refundowana w ramach Programu Szczepień Ochronnych.

Pierwszą dawkę szczepionki można podać od 6. tygodnia życia. Kolejną dawkę podaje się 4 tygodnie po 1. dawce. Druga dawka musi być podana przed ukończeniem 24. tygodnia życia, a najlepiej przed 16. tygodniem życia [6].

Szczepionek Rotarix i RotaTeq nie można stosować zamiennie [5,6].

Podsumowanie

Leczenie rotawirusa u dzieci skupia się głównie na utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia i złagodzeniu objawów. W większości przypadków można leczyć rotawirusa w domu, podając płyny doustne, takie jak elektrolity, aby zapobiec odwodnieniu. Jednak w przypadku ciężkiego odwodnienia, wysokiej gorączki, ciężkich wymiotów, obecności krwi w kale lub innych poważnych objawów, konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem lub udanie się do szpitala. Warto monitorować stan dziecka i skonsultować się z lekarzem w przypadku wszelkich obaw dotyczących jego zdrowia.