Jakie są przyczyny ran na napletku?

Rany na napletku mogą mieć następujące przyczyny:

• nieodpowiednia higiena miejsc intymnych często może doprowadzić do zapalenia napletka oraz żołędzi. To właśnie pod napletkiem gromadzi się mastka (wydzielina gruczołów śluzowych, złuszczony nabłonek, mocz oraz bakterie), która jeżeli nie jest regularnie usuwana, może prowadzić właśnie do zapalenia żołędzi i napletka;
• do problemów z utrzymaniem odpowiedniej higieny napletka przyczynia się również stulejka (zwężenie napletka) lub otyłość;
• podrażnienie żołędzi pod wpływem środków higieny, plemnikobójczych, piorących czy niektórych leków np. antybiotyków;
• zakażenia przenoszone drogą płciową, takie jak chlamydia, rzeżączka czy opryszczka narządów płciowych;
• pacjenci cierpiący na cukrzycę, przez obecność glukozy w moczu, są oni bardziej podatni na zakażenia bakteryjne żołędzi i napletka;
• grzyby, najczęściej z rodzaju Candida, szczególnie u mężczyzn z osłabieniem odporności lub po urazie nabłonka żołędzi (nawet zwykłe otarcie) [1].

Jakie są objawy zapalenia napletka?

• zaczerwienienie i obrzęk napletka, sklejanie się napletka lub ból utrudniający jego zsunięcie, co utrudnia oddawanie moczu;
• nadżerki, owrzodzenia, zaczerwienienie i ból żołędzi;
• ropna, nieprawidłowa wydzielina pod napletkiem o brzydkim zapachu;
• może wystąpić ból krocza, pęcherza, moszny lub członka, w szczególności podczas oddawania moczu [1,2].

Jak uniknąć ran na napletku?

Po pierwsze trzeba koniecznie dbać o codzienną higienę miejsc intymnych (po całkowitym zsunięciu napletka dokładnie wymyć wodą lub wodą z mydłem żołądź) i każdorazowo dokładnie je osuszać. Nie wolno dotykać żołędzi brudnymi rękami, przed dokładnym umyciem rąk. Kolejnym ważnym elementem jest używanie prezerwatywy podczas stosunków płciowych, szczególnie tych z przygodnymi partnerami [1].

Rany na napletku — jak należy postępować?

Jeżeli rany na napletku są niewielkie, łagodne, a ich przyczyna jest znana (np. otarcie czy podrażnienie), to w wielu przypadkach nie ma konieczności udawania się do lekarza. W większości takich przypadków drobne ranki powinny ustąpić samoczynnie po tym, jak zostanie usunięta ich przyczyna.

Warto jednocześnie zadbać o odpowiednią higienę napletka. Po pełnym jego zsunięciu powinno się regularne obmywać żołądź ciepłą wodą, a następnie dokładnie ją osuszyć np. przy pomocy chusteczki higienicznej. Pomocne może okazać się stosowanie kremów nawilżających do higieny intymnej. Jeżeli nie doszło do zakażenia, to tego typu ranki powinny się zagoić samoistnie w ciągu kilku dni.

Jeżeli jednak ranki są poważniejsze, widać objawy zakażenia, oddawanie moczu jest utrudnione, to należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Po wykonaniu odpowiednich badań może on zdecydować o konieczności antybiotykoterapii lub, w skrajnych przypadkach, zabiegu chirurgicznego [1,2].

Zaczerwienienie napletka — czym leczyć?

Jeśli pojawia się zaczerwienienie, ból skóry prącia i jego okolic wraz z występującymi trudnościami w oddawaniu moczu i zaciśnięciem napletka, to z reguły jest to równoważne z zapaleniem napletka. Nie powinno się zaniedbywać tej dolegliwości, a jak najszybciej powinno udać się do lekarza, który zleci odpowiednią terapię. Trzeba pamiętać, że nieleczone zapalenie napletka może zakończyć się nawet różą moszny i prącia. Czy są jakieś leki bez recepty, które mogą być pomocne podczas oczekiwania na wizytę u lekarza [1,2]?

Jakie są leki bez recepty na zapalenie napletka?

Oprócz wymienionej powyżej higieny miejsc intymnych pomocne mogą okazać się płyny antyseptyczne zawierające rywanol np. Rivanolum lub oktenidynę np. Oktaseptal.

Rivanol (Rivanolum), roztwór 0,1%, lek bez recepty

Skład

• 1 g roztworu zawiera 1 mg mleczanu etakrydyny.

Stosowanie

• Roztwór jest stosowany miejscowo na skórę, najczęściej kilka razy na dobę jako okłady lub płukanie.

Wskazania

• Odkażania skóry i powierzchownych uszkodzeń skóry, takich jak np. otarcia naskórka.

O produkcie

• nie należy stosować leku w przypadku nadwrażliwości na którykolwiek z jego składników lub barwniki akrydynowe oraz nie wolno go stosować doustnie lub do oczu;
• stosowanie preparatu przez dłuższy czas może powodować odczyny alergiczne;
• po pierwszym otwarciu jest ważny przez 30 dni;
• ze względu na możliwość inaktywacji nie należy stosować preparatu ze środkami o działaniu utleniającym, takimi jak nadmanganian potasu, nadtlenek wodoru, jak również z garbnikami (tanina), substancjami o charakterze anionowym (np. glikol polietylenowy) czy z roztworami boranu sodu, kwasu salicylowego lub chlorku sodu [3].

Oktaseptal, aerozol na skórę do odkażania, lek bez recepty

Skład

• 100 g aerozolu na skórę zawiera 0,10 g dichlorowodorku oktenidyny i 2 g fenoksyetanolu.

Stosowanie

• Lek należy stosować zgodnie ze wskazaniami lekarza lub z wytycznymi w ulotce w zależności od wskazania.

Wskazania

• niezbyt rozległe rany;
• krótkotrwałe leczenie antyseptyczne przed i po niedużych zabiegach operacyjnych;
• leczenie antyseptyczne niezbyt rozległych ran i dezynfekcja skóry oraz błon śluzowych;
• dezynfekcja jamy ustnej w przebiegu aft, podrażnień spowodowanych noszeniem aparatu ortodontycznego czy protezy dentystycznej;
• leczenie drobnych ran oparzeniowych i owrzodzeniowych;
• pielęgnacja nierozległych ran i szwów pooperacyjnych;
• przed i po badaniach diagnostycznych w obrębie żeńskch i męskich narządów płciowych, w tym pochwy, sromu, żołędzi prącia.

O produkcie

• nie powinno stosować się produktu w przypadku uczulenia na dichlorowodorek oktenidyny, fenoksyetanol lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku oraz do płukania jamy brzusznej, pęcherza moczowego ani błony bębenkowej;
• nie należy stosować go razem ze środkami dezynfekującymi (antyseptycznymi) zawierającymi PVP jod (kompleks jodu z powidonem), bo może to doprowadzić do powstania intensywnych brązowych lub fioletowych przebarwień skóry;
• nie należy dopuścić do styczności preparatu z mydłem i detergentami, ponieważ może to doprowadzić do powstania trudno rozpuszczalnych pozostałości;
• nie powinno się stosować leku podczas karmienia piersią oraz ciąży.

W zależności od objawów lekarz może zalecić dostępne na receptę preparaty zawierające antybiotyki lub sterydy. W przypadku zakażenia grzybiczego można zastosować dostępny bez recepty krem z klotrymazlolem [4].

Clotrimazolum Hasco 10 mg/g krem, lek dostępny bez recepty

Skład

• 1 g kremu zawiera 10 mg klotrymazolu.

Stosowanie

• Krem stosuje się miejscowo, zwykle od 2 do 3 razy na dobę, w postaci cienkiej warstwy leku nałożonej na zmienione chorobowo miejsce. Po ustąpieniu objawów lek powinien być dalej stosowany przez co najmniej miesiąc.

Wskazania

• grzybicze zakażenia skóry wywołane przez dermatofity, drożdżaki, pleśniaki i inne gatunki grzybów powodujące grzybicę stóp, dłoni, skóry tułowia, pachwin lub łupież pstry;
• kandydozy skóry i błon śluzowych zewnętrznych narządów płciowych (Candida vulvitis i balanitis).

O produkcie

• nie stosować preparatu, jeśli pacjent ma uczulenie na klotrymazol lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku;
• nie stosować dopochwowo;
• może powodować miejscową reakcję skórną ze względu na zawartość alkoholu cetostearylowego;
• lek może zmniejszać skuteczność amfoterycyny i innych antybiotyków polienowych, takich jak nystatyna czy natamycyna, a z kolei miejscowo preparaty zawierające silnie działające steroidy osłabiają działanie klotrymazolu;
• nie należy stosować leku podczas karmienia piersią oraz ciąży bez wyraźnego zalecenia lekarza [5].

Podsumowanie

Drobne ranki na napletku mogą się zdarzyć bardzo często. Szczególnie w upalne dni, łatwo o otarcia, które potem mogą powodować ból, szczególnie podczas oddawania moczu. W przypadku takich niegroźnych ran wystarczy zadbać o odpowiednią higienę oraz ewentualnie nawilżenie, a same znikną po maksymalnie kilku dniach. Niektóre jednak, szczególnie jeżeli dojdzie do ich nadkażenia i pojawienia się stanu zapalnego, mogą być trudniejsze w leczeniu. Pomocne są preparaty bez recepty o działaniu antyseptycznym, jak rywanol czy przeciwgrzybiczym, jak klotrymazol, ale nie zawsze są one skuteczne. W wielu przypadkach, konieczna może okazać się wizyta u lekarza oraz zastosowanie dostępnych na receptę sterydów lub antybiotyków o działaniu miejscowym. Nie warto zaniedbywać tego problemu, bo może się on skończyć na przykrych i bolesnych powikłaniach.