Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the ninja-forms domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /var/www/clients/client0/web9/web/wp-includes/functions.php on line 6114

Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the loos-ssp domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /var/www/clients/client0/web9/web/wp-includes/functions.php on line 6114
Jak dbać o nasz wewnętrzny filtr — nerki? Światowy Dzień Nerek | leki.pl
, , , ,

Jak dbać o nerki?

SPIS TREŚCI

    Jak dbać o nasz wewnętrzny filtr — nerki? Światowy Dzień Nerek

    Nerki to jeden z najważniejszych narządów ludzkiego organizmu, który bierze udział m.in. w usuwaniu z ustroju szkodliwych substancji. Zaburzenie prawidłowych funkcji tego narządu stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka.

    Budowa układu moczowego i funkcje

    Nerki są parzystym narządem, który zlokalizowany jest w dolnej części jamy brzusznej, w przestrzeni zaotrzewnowej. Krew doprowadzana do nerek jest za pomocą tętnic nerkowych, a odprowadzana za pomocą sparowanych żył nerkowych. Każda z nerek połączona jest z moczowodami, które odpowiadają za wyprowadzenie moczu do pęcherza [1].

    W kontekście budowy narządu najczęściej wykorzystuje się z pojęcie nefronu — strukturalnej i funkcjonalnej jednostki nerek. Uważa się, że w nerkach dorosłego człowieka znajduje się ponad milion tego typu komórek. Poszczególne elementy nefronu biorą udział w procesach filtracji, zagęszczania i ponownego rozcieńczania filtratu, które prowadzą do wytworzenia moczu.

    Mocz

    Mocz zdrowego człowieka charakteryzuje słomkowa i jasnożółta barwa. Odchylenia od normy, w zakresie zabarwienia mogą sugerować występowanie nieprawidłowości zdrowotnych. Mocz zdrowej osoby powinien zawierać wodę, jony sodu, jony potasu, jony wodorowe, kwas moczowy, bilirubinę oraz zbędne produkty metabolizmu (w tym metabolity leków) [2].

    Z kolei w moczu zdrowego człowieka nie powinny występować m.in. węglowodany (cukry), białka, erytrocyty (krwinki czerwone), leukocyty (krwinki białe) oraz bakterie. Wykrycie, któregoś ze wspomnianych elementów w badaniu diagnostycznym moczu może sugerować jedną z następujących chorób:

    • cukier w mocz może sugerować problemy z metabolizmem węglowodanów — cukromocz jest jednym z objawów cukrzycy.
    • obecność białka w moczu (białkomocz), może świadczyć o uszkodzeniu m.in. wątroby czy nerek.
    • limfocyty i bakterie w moczu mogą sugerować występowanie infekcji i stanów zapalnych tego narządu.

    O czym świadczy zmiana zabarwienia moczu?

    Zmiana zabarwienia moczu jest ważnym czynnikiem diagnostycznym, który pozwala oszacować ogólny stan ustroju. Znaczne odchylenia od barwy słomkowożółtej powinny budzić niepokój i potrzebę skonsultowania z lekarzem. Poniżej przygotowaliśmy dla Państwa kilka dodatkowych informacji na temat tego, jakie mogą być przyczyny zmiany zabarwienia moczu.

    Czerwone lub różowe zabarwienie moczu

    Może sugerować obecność krwi (erytrocytów) w moczu, będących następstwem uszkodzenia mechanicznego. Nie jest to jedyny powód, prowadzący do takiej nieprawidłowości dlatego warto podkreślić, że przyjmowanie niektórych leków np. rifampicyny (Rifampicin, Rifamazid), może prowadzić do wystąpienia takiego objawu. Ponadto niektóre z powszechnie spożywanych owoców i warzyw – buraki, jagody, rabarbar, mogą w ten sposób zmieniać zabarwienie moczu [4].

    Pomarańczowy kolor moczu

    Można powiązać m.in. z przyjmowaniem określonych grup leków. Do preparatów, które powodują taki objaw, zaliczyć można m.in. przeciwzapalny lek sulfasalazyna (Sulfasalazin EN Krka, Salazopyrin EN). W niektórych przypadkach pomarańczowy mocz może sugerować występowanie zaburzeń w funkcjonowaniu wątroby. Z kolei spożywanie niedostatecznej ilości płynów, prowadzi do odwodnienia i zmniejszenia objętości moczu. Znaczne zagęszczony mocz, może charakteryzować się ciemniejszą barwą [3].

    Zielone lub niebieski kolor moczu

    Może być następstwem badań diagnostycznych, wykorzystujących odpowiednie środki cieniujące. Ponadto niektóre z powszechnie stosowanych leków m.in. amitryptylina (Amitryptylinum VP), indometacyna (Elmetacin, Metindol retard) mogą powodować wystąpienie tego objawu. Zielonkawy kolor moczu może sugerować występowanie chorób m.in. rodzinnej łagodnej hiperkalcemii czy infekcji dróg moczowych powodowanych przez Pseudomonas spp [3].

    Ciemnobrązowy kolor moczu

    Z kolei ten objaw można powiązać ze spożywaniem dużej ilości rabarbaru, aloesu bądź przyjmowaniem niektórych leków m.in. metronidazolu (Rozex, Metronidazol 0.5% Fresenius), nitrofurantoiny (Macrobid, Furadantin), środków przeczyszczających, zawierających senes (Xenna extra comfort, Red senes tea). Wspomniana barwa uryny może być powiązana z występowaniem niektórych zaburzeń funkcji nerek, wątroby czy nadmiernym wysiłkiem fizycznym [3].

    Zmętnienia

    Zidentyfikowanie zmętnień i „białych kłaczków” w moczu może sugerować występowanie infekcji dróg moczowych lub kamieni nerkowych [3].  

    Leki nefrotoksyczne

    Nefrotoksyczność to termin odnoszący się do szkodliwego wpływu niektórych czynników na zdrowie nerek. Przyjmowanie leków, które uszkadzają kanaliki nerkowe i zaburzają proces filtracji, jest realnym zagrożeniem dla sprawności tego narządu. Do grup leków, które uznaje się za nefrotoksyczne można zaliczyć m.in.:

    • Inhibitory konwertazy angiotensyny: kaptopril (Captopril Polfarmex, Captopril Jelfa), enalapril (Benalapril 5, Enarenal), lizynopril (Lisihexal5, Lisiprol, Lisinoratio 10);
    • Cyklosporynę (Cyclaid, Equoral, Sandimmun), takrolimus (Advagraf, Dermitopic, Prograf);
    • Antybiotyki aminoglikozydowe;
    • Amfoterycynę B;
    • Środki kontrastujące;
    • Niesterydowe Leki Przeciwzapalne;
    • Lit i jego sole;
    • Acyklowir.

    Aby zapobiec występowaniu efektu nefrotoksycznego po zastosowaniu któregokolwiek z wymienionych preparatów, należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarskich dot. odpowiedniego dawkowania. Są to m.in.: spożywanie dużej ilości płynów i regularna kontrola parametrów określających funkcje nerek za pomocą odpowiednich badań diagnostycznych [5].

    Każdorazowo podczas wizyty u lekarza zalecamy poinformować go o wszystkich przyjmowanych preparatach (nawet tych dostępnych bez recepty). Pozwoli to uniknąć wystąpienia interakcji lek-lek.

    Preparaty pomocne w zachowaniu odpowiedniej kondycji nerek

    Na rynku dostępnych jest wiele preparatów, które mogą być stosowane pomocniczo w chorobach nerek oraz profilaktycznie, by usprawnić pracę narządu. Poniżej przedstawiamy niektóre z nich, wraz ze wskazaniami do stosowania:

    • Pasta Fitolizyna — to ziołowy produkt leczniczy, który służy do sporządzenia roztworu doustnego wykazującego łagodne działanie przeciwzapalne i moczopędne. W skład preparatu wchodzą wyciągi m.in. z kłącza perzu, łusek cebuli, nasion kozieradki i korzenia pietruszki [6].
    • Ziołowy lek Urosept to tabletki drażowane, które można stosować pomocniczo w terapii zakażeń dróg moczowych i kamicy dróg moczowych (czytaj także: Kamienie nerkowe — sposoby leczenia i przeciwdziałanie). Preparat zawiera wyciągi roślinne m.in. z: korzenia pietruszki, liścia brzozy, naowocni fasoli i ziela rumianku. Wspomniane substancje roślinne działają rozkurczowo, wspomagają usuwanie moczu oraz łagodnie dezynfekują i zmniejszają stany zapalne.
    • Lek Nefobonisol to alkoholowy płyn doustny o działaniu moczopędnym. Preparat zawiera nalewki i soki roślinne z m.in. nawłoci pospolitej, ziela skrzypu, liścia brzozy i mniszka lekarskiego, które pomagają w leczeniu łagodnych infekcji dróg moczowych, stanach zapalnych układu moczowego i piasku nerkowym [7].
    • Ziołowe produkty do zaparzania „fix” to produkty, z których przyrządza się roztwory do picia. Wspomagają oczyszczanie organizmu, działają delikatnie dezynfekująco i rozkurczająco. Poleca się je osobom borykającym się z infekcjami zapalnymi dróg moczowych oraz wspomagająco w terapii kamicy układu moczowego. Do preparatów, które mogą być w tym celu, zaliczamy m.in.: Ziele skrzypu Fix, Zielnik Polski Rumianek, Zielnik Polski Skrzyp, Fix Pokrzywa [8].
    • Lek występujący w kapsułkach miękkich lub w kroplach doustnych Rowatinex działa moczopędnie i łagodnie rozkurcza drogi moczowe, dlatego może być stosowany wspomagająco w terapii infekcji układu moczowego.
    • Leki zawierające furaginę (furazydynę) są przydatne w terapii stanów zapalnych pęcherza moczowego. Ułatwiają usuwanie bakterii z układu moczowego oraz zwiększają ilość oddawanego moczu, i działają dezynfekująco. Do preparatów zawierających w składzie furaginę zaliczyć można m.in.: NeoFuragina, NeoFuraginaMax, UroFuraginum, Dafurag [9].

    Światowy Dzień Nerek

    Światowy Dzień Nerek to globalna impreza cykliczna, która ma na celu propagowanie odpowiedniej higieny nerek oraz konieczności przeprowadzania badań profilaktycznych. Dodatkowo ważnym elementem święta jest edukowanie w zakresie konsekwencji wynikających z zaniedbywania tego narządu. Wydarzenie organizowane jest z inicjatywy Międzynarodowego Towarzystwa Nefrologicznego i Międzynarodowej Federacji Fundacji Nerek od 2006 roku, w drugi czwartek marca. Tegorocznym hasłem imprezy jest „Living Well with Kidney Disease” (ang. Dobrze żyć z chorobą nerek.). Informacje na temat planowanych wydarzeń towarzyszących obchodom Światowego Dnia Nerek oraz dodatkowe publikacje edukacyjne dostępne są na internetowej stronie wydarzenia [10].

    Bibliografia

    1. “FARMAKOLOGIA – podstawy farmakoterapii tom 1-2 – Wojciech Kostowski, Zbigniew Herman, 2010 PZWL”
    2. “Urine | Boundless Anatomy and Physiology”. https://courses.lumenlearning.com/boundless-ap/chapter/urine/ (accessed Mar. 06.2021)
    3. “Urine color – Symptoms and causes,” Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/urine-color/symptoms-causes/syc-20367333 (accessed Mar. 04.2021)
    4. “Blood in urine (hematuria) – Symptoms and causes – Mayo Clinic”. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/blood-in-urine/symptoms-causes/syc-20353432 (accessed Mar. 04.2021)
    5. “Drug-Induced Nephrotoxicity – American Family Physician”. https://www.aafp.org/afp/2008/0915/p743.html (accessed Mar. 05.2021)
    6. “Fitolizyna Pasta doustna – Lek ziołowy na kamicę nerkową”. https://www.dbajonerki.pl/produkty/fitolizyna-pasta-doustna (accessed Mar. 05. 2021)
    7. “Nefrobonisol – lek roślinny,” BONIMED – zioła, preparat i leki ziołowe. https://bonimed.pl/produkt/nefrobonisol-lek-roslinny/ (accessed Mar. 05.2021)
    8. “Herbatki ziołowe Zielnik Polski | Herbapol Lublin”. https://www.herbapol.com.pl/produkty/herbaty/herbatki-ziolowe (accessed Mar. 05.2021).
    9. “Zapalenie pęcherza – objawy choroby i rola farmaceuty – Aptekarz.pl”. https://aptekarz.pl/zapalenie-pecherza-moczowego-objawy-choroby-i-rola-farmaceuty-w-terapii/2019-01-09/ (accessed Mar. 06.2021)
    10. “Homepage,” World Kidney Day. https://www.worldkidneyday.org/ (accessed Mar. 05.2021).

    Omawiane substancje

    • Liść brzozy

      Liść brzozy jest substancją leczniczą wykorzystywaną w naturalnej medycynie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i moczopędne.
      Brak danych
    • Rumianek pospolity

      Rumianek pospolity to roślina zielarska, która ma właściwości łagodzące i przeciwzapalne. Z rumianku można przygotować herbatę lub stosować go w postaci kremów i maści.
      Surowce roślinne

    Omawiane schorzenia

    • Ostra niewydolność nerek

      Ostra niewydolność nerek to stan, w którym nerki przestają działać prawidłowo, co prowadzi do zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej i metabolicznej organizmu. Schorzenie to wymaga natychmiastowej interwencji medycznej i leczenia w szpitalu.
    • Przewlekła niewydolność nerek

      Przewlekła niewydolność nerek to choroba, która powoduje stopniowe pogorszenie funkcji nerek i może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. Wymaga regularnej opieki medycznej i leczenia, aby kontrolować objawy i zapobiegać dalszemu uszkodzeniu nerek.

    Więcej poradników

    Wyświetlane poradniki pochodzą z kategorii czytanego artykułu: , , , , .