Inulina — co to jest?
Inulina jest naturalnie występującym polisacharydem (a dokładniej fruktanem) zbudowanym z około 30-35 cząsteczek monocukrów o łącznej masie cząsteczkowej ok. 5000 Da. Ma postać białego proszku o słodkim smaku, wyglądem przypominającym skrobię. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego, jest odporna na działanie enzymów trawiennych w układzie pokarmowym. Rozpuszcza się w wodzie na gorąco. W roślinach (występuje przede wszystkim w rodzinie astrowatych, Asteraceae) jej największe ilości można znaleźć w kłączach, bulwach i dolnych częściach łodyg. Inulina można znaleźć m.in. w bulwach karczocha, mniszka lekarskiego, cykorii, topinamburu, cebuli, czosnku czy szparagach [1].
Jak inulina wpływa na nasze zdrowie?
Inulina ma szerokie spektrum działania na ludzki organizm. Warto wspomnieć o poniższych aspektach:
- jest głównie wykorzystywana jako prebiotyk, który pobudza wzrost dobrej mikroflory przewodu pokarmowego, głównie bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus i Bifidobacterium;
- obniża poziom cholesterolu i lipidów we krwi (działanie przeciwmiażdżycowe);
- zmniejsza poziom glukozy we krwi i działa przeciwcukrzycowo (reguluje gospodarkę węglowodanową i jest polecany dla diabetyków);
- redukuje zaparcia (kontroluje ilość wypróżnień);
- usprawnia pracę układu pokarmowego;
- wspomaga odchudzanie (blokuje łaknienie i powoduje uczucie sytości);
- obniża ryzyko nowotworu jelita grubego;
- poprawia wchłanianie wielu makroelementów np. wapnia, żelaza, magnezu, miedzi, cynku czy fosforu oraz witamin, w szczególności z grupy B, (B1, B2 czy B6) [1,2].
Inulina — czy jest szkodliwa?
Przyjmowanie inuliny zdecydowanie jest korzystne dla zdrowia i rzadko powoduje poważne skutki uboczne. Czasami jej spożycie, w szczególności w nadmiernej ilości, może prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznych. Mogą wystąpić również, najczęściej na początku stosowania, skurcze brzucha, biegunki czy wzdęcia. Nie ma danych na temat stosowania inuliny u kobiet w ciąży i karmiących piersią [2].
Inulina z cykorii — potencjalne działanie niepożądane
Badania przeprowadzone na myszach potwierdziły skuteczność inuliny w leczeniu otyłości, ale u części gryzoni zaobserwowano żółtaczkę, a w ciągu sześciu miesięcy rozwinął się u nich nowotwór wątroby. Inulina użyta w tym badaniu pochodziła z korzenia cykorii, a nie z żywności, która jest normalnie spożywana. Według autorów badania wzbogacanie przetworzonej żywności inuliną może mieć poważne konsekwencje u osób z zaburzeniami flory jelitowej, z rakiem włącznie [2].
Inulina — jak stosować?
Preparaty zawierające inulinę należy stosować zawsze zgodnie z zaleceniami producenta. Bornet i wsp. wskazują, że spożywanie od 5 do 10 g inuliny na dobę wpływa korzystnie na wzrost ilości mikroflory w okrężnicy. Dla przykładu, w cykorii znajduje się ok. 35-47 g inuliny w 100 g produktu, w słoneczniku ok. 16 do 20 g, a w czosnku 9 do 16 g [3].
Przegląd preparatów z inuliną. Co kupisz w aptece?
Inulina jako prebiotyk — przykładowe preparaty
Biotyk 30 kapsułek, suplement diety
- 1 kapsułka zawiera 4×10^8 jtk (jednostka tworząca kolonię) Lactobacillus rhamnosus GG i 360 mg inuliny;
- należy stosować 1 kapsułkę dziennie;
- preparat uzupełnia dietę w bakterie kwasu mlekowego i inulinę [4].
Coloflor max 24 kapsułki, suplement diety
- 1 kapsułka zawiera 6 miliardów żywych kultur bakterii Lactobacillus rhamnosus GG oraz 179 mg inuliny;
- dzieci powyżej 6 roku życia i osoby dorosłe stosują 1 kapsułkę na dobę;
- suplement diety uzupełnia dietę w bakterie kwasu mlekowego i inulinę [5].
Immuferyna 20 kapsułek, suplement diety
- 1 kapsułka zawiera 100 mg laktoferyny i 200 mg inuliny;
- niemowlęta powyżej 1. miesiąca życia i dzieci do 3. roku życia stosują 1 kapsułkę dziennie, poprzez wysypanie zawartości kapsułki i wymieszanie z niewielką ilością letniego płynu lub pokarmu, powyżej 3 lat 1 kapsułkę dziennie, a dorośli 2 kapsułki na dobę;
- preparat ma właściwości prebiotyczne [6].
Osłonik Max Extra 20 kapsułek, suplement diety
- 1 kapsułka zawiera 2 x 109 jtk Saccharomyces bouldarii DBVPG 6763, 2 x 10^9 jtk Lactobacillus rhamnosus GG ATCC 53103 i 200 mg inuliny;
- dzieci powyżej 3 roku życia i osoby dorosłe mogą stosować od 1 do 2 kapsułek dziennie podczas posiłku lub po jego zakończeniu;
- suplement diety stosuje się, aby wspomóc prawidłową mikroflorę przewodu pokarmowego oraz w przypadku zmian w składzie mikroflory przewodu pokarmowego [7].
Inulina na odchudzanie i prawidłowy metabolizm — przykładowe preparaty
BioDrain 120 tabletek, suplement diety
- 1 tabletka zawiera 300 mg inuliny z korzenia cykorii, 85 wyciągu ze szparaga lekarskiego, 80 mg wyciągu z pokrzywy zwyczajnej, 80 mg wyciągu z owoców gorzkiej pomarańczy standaryzowany na 35% flawonoidów, 55 mg wyciągu z selera zwyczajnego, 50 mg błonnika psyllium z nasion babki płesznika, 50 mg wyciągu z mniszka lekarskiego, 21 mg wyciągu z tymianku pospolitego standaryzowanego na 5% cynaryny i 14,8 mg wyciągu z karczocha zwyczajnego;
- dorośli powinni stosować 2 tabletki preparatu 3 razy na dobę w trakcie posiłku, popijając dużą szklanką wody, przez okres co najmniej dwóch tygodni;
- suplement wspomaga oczyszczanie organizmu, usuwanie nagromadzonych toksyn i proces odchudzania [8].
Chrom organiczny z inuliną 96 kapsułek, suplement diety
- 1 kapsułka zawiera 340 mg inuliny, 16 mg ekwiwalentu niacyny, 10 mg cynku, 1,4 mg witaminy B6 i 40 μg chromu;
- osoby dorosłe powinny przyjmować 1 kapsułkę dziennie;
- suplement pomaga w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu [9].
Rodzina Zdrowia Fibrella 200 g, suplement diety
- 1 g proszku zawiera 618 mg łuski babki jajowatej, 342 mg inuliny z cykorii i 1,5 x 10^8 jtk mikrokapsułkowanych żywych kultur bakterii Lactobacillus rhamnosus GG;
- preparat należy stosować 2 razy dziennie po 1 czubatej łyżeczce (ok. 5 g), którą należy rozmieszać w 100 ml letniej wody i dokładnie wymieszać, po czym wypić przed posiłkiem;
- suplement diety wspiera pracę jelit poprzez uzupełnienie diety w błonnik [10].
Gdzie naturalnie występuje inulina?
Inulina występuje w wielu roślinach, ale największe ilości znajdują się w korzeniach cykorii. Inulina jest również obecna w dużych ilościach w korzeniach mniszka lekarskiego. Inne rośliny, w których naturalnie występuje inulina, to między innymi: topinambur, szparagi, cebula, czosnek, karczoch włoski, jarmuż, rokitnik.
Czy warto stosować inulinę?
Inulina jest bardzo ciekawym cukrem, który nie wchłania się przewodu pokarmowego. Z tego powodu może być wykorzystywany wspomagająco w przypadku problemów gastrycznych czy podczas odchudzania. Dodatkowo ma korzystny wpływ na poziom cukru czy lipidów we krwi. Pomimo że nie obserwuje się zbyt wielu działań niepożądanych związanych z jej stosowaniem, to są pewne doniesienia, że je zbyt duża ilość może być rakotwórcza. Z tego względu należy stosować je z umiarem i nie przekraczać ilości zalecanych przez producentów.