Kto powinien stosować filtry UV?
Ochrona przeciwsłoneczna dotyczy każdego bez względu na wiek czy kolor skóry, ponieważ promieniowanie UV jest szkodliwe dla ludzkiego organizmu. Najbardziej narażone na niekorzystne skutki kąpieli słonecznych są dzieci do 14. roku życia, osoby z fototypem skóry I/II wg. Fitzpatricka, osoby immunoniekompetentne (np. osoby w trakcie terapii immunosupresyjnej czy po przeszczepie) oraz pacjenci w trakcie stosowania leków fotouczulających. W powyższych przypadkach ochronę przeciwsłoneczną należy stosować cały rok, w przeciwnym razie znacznie wzrasta ryzyko wystąpienia nowotworów skóry [4]. Ponadto ochrona przeciwsłoneczna dotyczy również osób pracujących na świeżym powietrzu, posiadających zmiany skórne w postaci znamion i przebarwień oraz osób, które w przeszłości doświadczyły poparzeń słonecznych.
Bardzo istotny wpływ na ryzyko wystąpienia oparzeń ma fototyp skóry. Według skali zaproponowanej przez Fitzpatricka najbardziej narażone są osoby z bladym kolorem skóry, niebieskimi lub piwnymi oczami, włosami w kolorze blond lub rude i posiadające piegi. Osoby najmniej narażone na poparzenia to czarnoskórzy z czarnymi włosami i ciemnobrązowymi oczami [4,5,7].
Czego nie wiesz o filtrach przeciwsłonecznych?
Preparaty ochronne a efekt estrogenny
Efekt estrogenny (działanie proestrogenne) polega na zbliżonej budowie danej substancji do estrogenu (hormon ludzki), w związku z czym substancja będzie oddziaływać na te same receptory co hormon i powodować podobne działanie. Chemiczne filtry UV z grupy benzofenonów i fenylobenzotriazoli mogą przenikać do krwiobiegu i wywoływać działanie estrogenowe, co udowodniono na modelach zwierzęcych. W przypadku populacji ludzkiej działania niepożądane mogą wystąpić dopiero po codziennym stosowaniu benzofenonów i fenylobenzotriazoli przez około 35 lat! Niemniej nie zaleca się stosowania substancji podejrzanych o efekt estrogenny u dzieci [4].
Witamina D czy ochrona przeciwsłoneczna?
Nie musisz wybierać. Preparaty z filtrami przeciwsłonecznymi teoretycznie ograniczają promieniowanie odpowiadające za syntezę witaminy D. Badania kliniczne wykazały jednak, że nawet przy zastosowaniu wysokiej ochrony przeciwsłonecznej, witamina D jest syntetyzowana na odpowiednim poziomie. Ze względu na poważne konsekwencje wynikające z negatywnego działania promieniowania UV na skórę należy stosować filtry przeciwsłoneczne i ograniczać ekspozycję na pełnym słońcu a ewentualne braki witaminy D uzupełnić suplementacją doustną [3,4].
Nanocząstki w preparatach z filtrami UV
Nanocząstki to wersja substancji charakteryzująca się bardzo drobną strukturą, mierzoną w nanometrach. W preparatach z filtrami UV są one wykorzystywane zarówno w filtrach fizycznych (nanocząstki tlenku cynku, które nie barwią skóry) jak i chemicznych (nanokapsułki zmniejszające potencjał alergizujący). Wyniki badań wykazały, że nanocząstki w preparatach przeciwsłonecznych są bezpieczne dla skóry i dobrze tolerowane. Należy jednak uważać podczas stosowania filtrów z nanocząstkami w postaci sprayu i mgiełki, aby nie dostały się do organizmu drogą wziewną. Substancje w postaci nanocząstek powinny być wyróżnione w składzie na opakowaniu produktu [4,6].
Jak chronić się przed słoncem?
Jest wiele skutecznych sposobów, ale realnie chronic swoją skórę przed promieniowaniem:
- W upalne dni ograniczaj przebywanie na słońcu w godzinach 10:00-14:00. Pamiętaj, że żaden preparat z filtrem nie zapewnia 100% ochrony!
- Stosuj odzież ochronną wraz z nakryciem głowy i okularami przeciwsłonecznymi.
- Osoba dorosła przebywająca na pełnym słońcu w okresie wiosenno-letnim powinna używać preparatu z filtrem o SPF≥30 natomiast w okresie zimowym o SPF≥15 [4].
- Jeżeli stosujesz leki przewlekle, jesteś w trakcie leczenia dermatologicznego, posiadasz blizny i znamiona lub nie jesteś pewien czy dany preparat zapewni ci optymalną ochronę, skonsultuj swój wybór z farmaceutą.
- Krem z filtrem stosuj na całe ciało! Cienkie tkaniny przepuszczają promieniowanie UV.
- Produkt przeciwsłoneczny nakładaj około 15-30 min przed ekspozycją na słońce.
- Preparat z filtrem rozetrzyj lub delikatnie wklep w skórę. Nie wcieraj!
- Nakładaj preparat z filtrem w ilości 2 mg/cm2 skóry (ok. 30 ml). Wykorzystaj w tym celu “zasadę łyżeczki”: po jednej łyżeczce kremu na każdą nogę i rękę, jedna łyżeczka kremu na przednią część tułowia, jedna łyżeczka kremu na tylną część tułowia, jedna łyżeczka na twarz, głowę i szyję [2].
- Powtórz aplikację kremu po każdej kąpieli, spoceniu i osuszeniu ręcznikiem lub co około 2 godziny. Zasada dotyczy również preparatów deklarowanych jako wodoodporne!
- Nie stosuj produktów po terminie ważności! Pamiętaj, że istnieje również termin ważności “po otwarciu” (wynosi on od trzech miesięcy do roku), informację na ten temat znajdziesz na opakowaniu. Zastosowanie preparatu z filtrem po terminie ważności wiąże się z brakiem lub bardzo niską ochroną przeciwsłoneczną.
- Sprawdź indeks UV dla twojej lokalizacji i zastosuj odpowiednią ochronę. Indeks UV to wskaźnik ryzyka wystąpienia poparzeń w danym miejscu [1].
Jak długo działa filtr przeciwsłoneczny?
Filtry przeciwsłoneczne są zawsze oznaczone cyframi następującymi po skrócie SPF. Cyfra ta oznacza, jak długo dany filtr będzie działał. Przykładowo SPF 50 oznacza, że możemy przebywać na słońcu 50 razy dłużej niż bez filtra. Przebywając na słońcu przez dłuższy czas, powinniśmy aplikować co jakiś czas kolejne warstwy filtra. Jeśli przebywamy nad wodą i planujemy zanurzać się w wodzie, warto wybierać wodoodporne filtry. Olbrzymie znaczenie ma odpowiednia ilość nakładanego preparatu. Im cieńsza warstwa, tym krócej będzie działać [8].
Czym się różni filtr mineralny od chemicznego?
Filtry mineralne działają jak ekran, który tworzy warstwę na naszej skórze, dzięki czemu promienie słoneczne odbijają się od niej. Filtry chemiczne chronią nas przed promieniowaniem słonecznym poprzez wchodzenie w reakcję chemiczną z nimi i przekształcanie ich w energię cieplną.
Oba filtry są skuteczne i nieszkodliwe dla zdrowia. Filtry mineralne często pozostawiają białe smugi na ciele oraz hamują wytwarzanie witaminy D w organizmie. Filtry chemiczne za to wnikają w warstwy naskórka, czego filtry mineralne nie robią [8].
Jaki preparat przeciwsłoneczny wybrać?
Poniżej znajdziesz przykłady produktów aptecznych, których zakup warto rozważyć ze względu na wygodną do stosowania postać, niewielki potencjał alergizujący oraz jakość filtrów. Pamiętaj jednak, że lepiej zastosować jakikolwiek filtr niż żaden (zasada stosunku ryzyka do korzyści). Preparaty podzielono ze względu na:
- miejsce stosowania (miejsca wrażliwe, usta, twarz, ciało),
- potrzeby skóry twarzy (skóra normalna, wrażliwa i skłonna do alergii, produkty z pigmentem dla skóry z niedoskonałościami, przebarwieniami),
- rodzaj użytego filtru w preparatach do ciała (fizyczne, chemiczne, mieszane).
Sztyfty z filtrem UV na wrażliwe obszary skóry — nos, usta, uszy, znamiona, blizny
Sztyft to “podręczny filtr”, który można zabrać na spacer czy krótką wycieczkę. Przeznaczone są głównie do delikatnej skóry twarzy, a co za tym idzie, bardzo często zawierają substancje regulujące sebum, antyoksydanty oraz składniki utrzymujące nawilżenie. Poniższe propozycje nie pozostawiają białych śladów na skórze i charakteryzują się wysoką ochroną SPF 50+.
SVR Sun Secure Easy Stick
- sztyft do stosowania od pierwszych dni życia (czytaj także: Ochrona przeciwsłoneczna dla dzieci)
- do stosowania na małych powierzchniach takich jak usta, policzki, uszy, nos, policzki, dłonie
- SPF 50+
- filtry chemiczne
- w ofercie również sztyft z filtrami mineralnymi
AVENE SUNSISTICK KA 50 SPF +
- sztyft do stosowania na małych powierzchniach takich jak twarz, szyja, głowa, dekolt, dłonie, przedramię
- SPF 50+
- filtr mieszany
- nie pozostawia białych śladów
Uriage BARIÉSUN TRANSPARENTNY SZTYFT SPF50+
- sztyft do stosowania na twarz oraz wrażliwe obszary skóry takie jak dłonie, blizny, przebarwienia
- SPF 50+
- filtr mieszany
- nie pozostawia białych śladów
- zawiera witaminę C i E
Pomadki do ust z filtrem ochronnym
Pomadkę ochronną z filtrem powinny stosować osoby cierpiące na nawrotową postać opryszczki wargowej. Długa ekspozycja na słońce może aktywować wirusa. Należy pamiętać, aby często nakładać na usta filtr, bo w tym miejscu ulega on częstemu ścieraniu.
Avène Sun Sensitive (balsam w sztyfcie)
- SPF 50+
- dodatkowo nawilża i łagodzi podrażnienia
- bezbarwna
- filtry chemiczne starej i nowej generacji oraz filtry fizyczne
FlosLek Sun Care pomadka ochronna SPF30 (sztyft)
- pomadka do pielęgnacji ust
- SPF 30
- filtry chemicznej starej i nowej generacji
- zawiera witaminę A i E
Kremy z filtrem fo twarzy
Uniwersalne
PHARMACERIS S SPECTRUM-PROTECT SPF50+
- krem do stosowania na skórę twarzy
- ekonomiczne opakowanie (dla dorosłych, dzieci i niemowląt od 6. miesiąca życia)
- lekka formuła, niekomedogenny, hipoalergiczny
- SPF 50+
- spektrum ochrony: UVA, UVB, IR i światło widzialne
- filtry chemiczne starej i nowej generacji, nanocząstki
- zawiera witaminę E (antyoksydant) oraz alantoinę (łagodzi podrażnienia)
La Roche-Posay Anthelios 50+ Ultra
- do stosowania na twarz, szyję i kontur oka
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji
- nie pozostawia białych śladów oraz tłustego filmu
- nadaje się pod makijaż
- hipoalergiczny (odpowiedni dla skóry wrażliwej, reaktywnej i skłonnej do alergii)
- nie podrażnia oczu
SVR SUN SECURE Extreme SPF50+
- żel do twarzy od 3. roku życia
- szybko się wchłania dając matowe wykończenie
- SPF50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji
- chroni skórę dodatkowo przed IR i światłem widzialnym
- zawiera witaminę E
Bioderma Photoderm MAX Crème SPF 50+
- krem do stosowania na twarz i szyję
- do skóry suchej i normalnej
- nie pozostawia białych śladów
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji, nanocząstki
Avene cream SPF 50+ for dry sensitive skin (tubka z pompką 50ml)
- krem do stosowania na twarz
- higieniczne opakowanie z pompką
- SPF 50+
- filtry chemiczne nowej generacji, nanocząstki
- odpowiedni dla cery wrażliwej
- nie pozostawia białych śladów
Dla cery wrażliwej i skłonnej do alergii
La Roche-Posay Anthelios 50+ dla skóry wrażliwej i reaktywnej
- do stosowania na twarz, szyję i dekolt
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji
- nie pozostawia białych śladów
- lekka konsystencja, nie pozostawia tłustego filmu
- bezpieczny dla oczu
PHARMACERIS S SPF 50+ CAPILAR & SUN PROTECT
- krem do stosowania na skórę twarzy
- dla skóry naczynkowej, z trądzikiem różowatym, reaktywnej i skłonnej do zaczerwienienia
- ochrona skóry po zabiegach medycyny estetycznej (peeling, laser, złuszczanie) oraz w trakcie kuracji dermatologicznych
- SPF 50+
- spektrum ochrony: UVA, UVB, IR i światło widzialne
- filtry chemiczne nowej generacji i fizyczne, filtry w postaci nanocząstek
URIAGE BARIESUN ULTRALEKKI FLUID DRY TOUCH SPF50+
- lekka konsystencja, nie pozostawia filmu na skórze
- bezbarwny
- hipoalergiczny
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji
- zawiera witaminy C i E
URIAGE BARIÉSUN KREM MINERALNY SPF50+
- zawiera 100% filtrów mineralnych (odpowiedni dla osób uczulonych na filtry chemiczne)
- może być stosowany przez dzieci ze względu na rodzaj zastosowanych filtrów
- hipoalergiczny
- SPF 50+
- zawiera witaminy C i E
Bioderma Photoderm AKN Mat SPF 30
- krem do stosowania na twarz
- do cery trądzikowej (reguluje sebum, redukuje niedoskonałości)
- SPF 30
- filtry chemiczne nowej i starej generacji, nanocząstki
- nie pozostawia białych śladów
- bezpieczny dla oczu
Avene CLEANANCE SPF 50+ for oily, blemish-prone skin
- krem do stosowania na twarz
- do cery trądzikowej (reguluje sebum, redukuje niedoskonałości)
- SPF 50+
- filtry chemiczne nowej nanocząstki
- nie pozostawia białych śladów
- higieniczne opakowanie z pompką
Wyrównujące koloryt fluidy i kompakty z filtrem
Fluid lub puder z filtrem SPF nie będzie wyglądał korzystnie pod względem estetycznym jeśli nałożysz go uwzględniając “zasadę łyżeczki”. Dlatego też osoby stosujące filtry w tej postaci najczęściej nakładają dużo mniejsze ilości ochrony przeciwsłonecznej w stosunku do zalecanych. Aby zapobiec temu zjawisku, warto zaopatrzyć się w dodatkowy krem, na który możemy zastosować preparat z pigmentem. Pozwoli to zapewnić pełną ochronę z korzystnym efektem wizualnym.
URIAGE BARIÉSUN — MINERAL CREAM TINTED COMPACT FAIR SPF50+
- kompakt z barwionymi pigmentami do skóry delikatnej i wrażliwej
- do stosowania na twarz
- SPF 50+
- filtry mineralne (odpowiedni dla osób uczulonych na filtry chemiczne)
- zawiera witaminy C i E
Bioderma Photoderm MAX Compact teinte dorée SPF 50+
- kompakt z barwionymi pigmentami do skóry suchej i normalnej
- do stosowania na twarz
- SPF 50+
- filtry mineralne (odpowiedni dla osób uczulonych na filtry chemiczne)
Bioderma Photoderm MAX Aquafluide SPF 50+
- fluid do stosowania na twarz i szyję
- lekka konsystencja i efekt matujący
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji, nanocząstki
- dostępny w dwóch odcieniach (jasny i ciemny)
- dla nastolatków i dorosłych
La Roche-Posay Anthelios 50+ Pigmentation
- krem barwiący do stosowania na twarz i szyję
- SPF 50+
- filtry mieszane (fizyczne i chemiczne starej oraz nowej generacji)
- dla skóry wrażliwej i skłonnej do przebarwień
SVR SUN SECURE Blur SPF50
- krem w kolorze brzoskwiniowym wyrównujący koloryt zarówno można stosować pod makijaż
- do stosowania na twarz dla kobiet jak i mężczyzn
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej oraz nowej generacji
Kremy z filtrem do ciała
Filtry chemiczne
Uriage BARIESUN MGIEŁKA SPF30
- aerozol do stosowania na twarz i ciało
- SPF 30
- filtry chemicznej nowej i starej generacji
- wygodna aplikacja dzięki zastosowanej formulacji
- zawiera witaminę C i E
- hipoalergiczny
- szybko się wchłania i nie pozostawia białych śladów
SVR SUN SECURE Eau Solaire SPF50+
- dwufazowy ochronny spray przeciwsłoneczny
- dla dorosłych i dzieci od 3. roku życia
- do wszystkich rodzajów skóry (do ciała i twarzy)
- dzięki połączeniu fazy wodnej i olejowej preparat szybko się wchłania i nie pozostawia białych śladów
- SPF50+
- filtry chemiczne nowej generacji
- nie podrażnia oczu
- filtry znajdują się w fazie olejowej, dlatego przed użyciem należy kilka razy mocno wstrząsnąć w celu zmieszania faz
SVR SUN SECURE Brume SPF50+
- mgiełka do twarzy i ciała
- dla dorosłych i dzieci od 3. roku życia
- SPF 50+
- filtry chemiczne nowej generacji
- szybko się wchłania i nie pozostawia białych plam
- wygodna aplikacja
- zawiera substancje zapachowe
- zawiera witaminę E
Bioderma Photoderm MAX Brume solaire SPF 50+
- aerozol do stosowania na twarz i ciało
- dla dorosłych i dzieci od 3. roku życia
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji
- wygodna aplikacja bez rozsmarowywania
- plus — krótki skład!
Bioderma Photoderm Spray SPF 30
- spray do stosowania na twarz i ciało
- SPF 30
- filtry chemiczne starej i nowej generacji
- nie pozostawia białych śladów
- nie zatyka porów
Avene Lati SPF 50+ for sensitive skin (250 ml)
- mleczko przeznaczone dla skóry wrażliwej
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji, nanocząstki
- nie pozostawia białych śladów
La Roche-Posay Anthelios XL
- mleczko familijne do ciała dla dorosłych
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji, nanocząstki
- nie pozostawia białych śladów
- nawilża i nie pozostawia tłustego filmu na skórze
Filtry mieszane (kompozycja filtrów chemicznych i fizycznych)
PHARMACERIS S HYDROLIPIDOWY OCHRONNY BALSAM
- balsam dla skóry wrażliwej, delikatnej, po zabiegach medycyny estetycznej i podczas kuracji dermatologicznych
- SPF 50+
- filtry chemiczne starej i nowej generacji oraz filtry fizyczne w postaci nanocząstek
- balsam szybko się wchłania i nie pozostawia białych śladów
- zawiera witaminę E oraz łagodzącą alantoinę
Filtry fizyczne
Filtry fizyczne są przede wszystkim dla osób uczulonych na filtry chemiczne. Ze względu na wykorzystanie technologii nanocząstek rzadko pozostawiają białe ślady. Jasne zabarwienie kremu na skórze może być korzystne w przypadku dzieci i osób starszych. Lekko białawy odcień pozwala zweryfikować, czy preparat został rozprowadzony równomiernie na całym ciele.
URIAGE BARIÉSUN KREM MINERALNY SPF50+
- krem do stosowania na twarz i ciało
- może być stosowany przez dzieci ze względu na rodzaj zastosowanych filtrów
- hipoalergiczny
- SPF 50+
- może pozostawiać białe ślady na skórze
- zawiera witaminy C i E
Bioderma Photoderm MINERAL
- spray do twarzy i ciała
- przeznaczony dla dorosłych, dzieci i niemowląt od 6. miesiąca życia
- SPF 50+
- może pozostawiać białe ślady na skórze
- zawiera witaminę E
- plus za krótki skład!
Avene MLECZKO MINERALNE SPF 50+
- mleczko do stosowania na twarz i ciało
- dla dorosłych i dzieci (producent nie podaje przedziału wiekowego)
- SPF 50+
- filtry mineralne w postaci nanocząstek.
Dlaczego należy stosowac kremy z filtrem przeciwsłonecznym?
Stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym jest ważne z kilku powodów i stanowi kluczowy element dbania o zdrowie skóry w związku z działaniem promieniowania słonecznego. Oto kilka powodów, dlaczego warto stosować kremy z filtrem przeciwsłonecznym:
- Ochrona przed promieniowaniem UV: Filtry przeciwsłoneczne chronią skórę przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym (UV) pochodzącym ze słońca. Promieniowanie UV jest główną przyczyną oparzeń słonecznych, przedwczesnego starzenia się skóry i wielu rodzajów raka skóry, w tym czerniaka.
- Zmniejszenie ryzyka raka skóry: Stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym może pomóc w zmniejszeniu ryzyka zachorowania na raka skóry. Regularna ekspozycja na promieniowanie UV bez ochrony może uszkodzić DNA komórek skóry, co zwiększa ryzyko rozwoju raka skóry.
- Zapobieganie przedwczesnemu starzeniu się skóry: Ekspozycja na słońce bez ochrony może przyspieszać procesy starzenia się skóry, takie jak powstawanie zmarszczek, przebarwienia i utrata elastyczności.
- Zapobieganie problemom dermatologicznym: Stosowanie filtra przeciwsłonecznego pomaga w zapobieganiu różnym problemom dermatologicznym, takim jak oparzenia słoneczne, alergie słoneczne czy egzema pokrzywkowa.
- Zapobieganie przebarwieniom: Filtry przeciwsłoneczne mogą pomóc w zapobieganiu powstawaniu przebarwień skóry, takich jak plamy starcze czy plamy słoneczne, które mogą być wynikiem nadmiernej ekspozycji na słońce.
- Zachowanie zdrowego wyglądu skóry: Stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym pomaga w utrzymaniu zdrowego i pięknego wyglądu skóry, poprzez zapobieganie jej uszkodzeniu spowodowanemu słońcem.
Warto pamiętać, że filtry przeciwsłoneczne należy stosować nie tylko w słoneczne dni, ale także w dni pochmurne, ponieważ promieniowanie UV jest nadal obecne i może uszkadzać skórę. Dlatego regularne stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym jest ważne dla długoterminowego zdrowia i piękna skóry.