Ból gardła – przyczyny. Dlaczego boli nas gardło?

Ból gardła najczęściej jest objawem zakażenia wirusowego, znacznie rzadziej bakteryjnego. Nie należy bagatelizować takiego objawu, ponieważ początkowo niegroźna infekcja wirusowa, może łatwo rozwinąć się w infekcję bakteryjną,  która może skończyć się nawet anginą czy zapaleniem ucha środkowego. Dotyczy to w szczególności osób o obniżonej odporności, jednak zdarza się również u osób z pozoru zdrowych. Szczególnie często dzieje się to w okresie jesienno-zimowym oraz wczesną wiosną.

W przypadku infekcji, oprócz bólu gardła, często występuje gorączka, kaszel, katar, bóle mięśni, głowy i ogólne rozbicie. Oprócz wymienionych infekcji jak przeziębienie czy angina, ból gardła może występować w przypadku np. mononukleozy, szkarlatyny, grypy, zapaleniu dziąseł, odry, świnki czy ospy wietrznej. Dodatkowo należy pamiętać, że nie zawsze ból gardła może być wynikiem infekcji organizmu. Może do niego prowadzić alergia, dym papierosowy, zanieczyszczone lub suche powietrze czy używanie niektórych chemikaliów. Również choroba refluksowa czy mechaniczny uraz okolic gardła, czy szyi powoduje ból gardła [1]. 

Znając przyczynę bólu gardła, możemy dopasować odpowiedni preparat. W aptece możemy dostać spray do gardła, tabletki do ssania, a także syropy.

Jak objawia się ból gardła?

• przekrwione, rozpulchnione, zaczerwienione gardło;
• uczucie pieczenia, drapania, kłucia w tylnej ścianie gardła;
• problemy z przełykaniem;
• obrzmiałe i bolesne węzły chłonne szyi [1].

Na pomoc w łagodzeniu objawów bólu gardła przychodzą liczne spraye, które łagodzą ból, działają przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie lub znieczulająco. Jeśli chcesz się dowiedzieć jaki spray na ból gardła wybrać, czy lepszy będzie Argentin-T, czy Tantum Verde, przeczytaj poniższe zestawienie. Wybraliśmy 12 najpopularniejszych sprayów na ból gardła dla dorosłych.

Który spray do gardła wybrać?

Aby wybrać odpowiedni dla nas spray do gardła, istotny jest ich skład. Aerozole do gardła będą wykazywały różne działanie w zależności od tego, jakie składniki aktywne on posiada. Może się okazać, że dla jednego dobry będzie spray zawierający substancje o działaniu przeciwbakteryjnym, a dla drugiego istotne będzie szybkie działanie znieczulające. Oto analiza kilku najpopularniejszych aerozoli stosowanych w bólu gardła.

Argentin-T, spray do gardła, wyrób medyczny

• preparat zawiera Nanokoloid Ag, mentol, wyciąg z irlandzkich glonów morskich, sole mineralne, sorbitol i glicerynę;
• produkt stosuje się kilka razy dziennie po 3-4 dawki;
• może być stosowany w zapaleniu migdałków podniebiennych, zapaleniu błony śluzowej gardła czy jamy ustnej, oraz w przypadku stanu po usunięciu migdałków podniebiennych [2].

O produkcie

• spray może być stosowany w okresie ciąży i karmienia piersią;
• wygodny w stosowaniu aerozol do gardła;
• delikatny skład, przez co nie ma doniesień o powodowanych działaniach niepożądanych.
• nie można stosować u osób ze stwierdzoną alergią na srebro metaliczne;
• działanie może być zbyt słabe, raczej do stosowania wspomagającego niż leczniczego.

Gardimax medica, spray aerozol do stosowania w jamie ustnej, lek bez recepty

• 1 ml preparatu zawiera 2 mg diglukonianu chlorheksydyny i 0,5 mg chlorowodorku lidokainy;
• dorośli powinni stosować 3-5 dawek jednorazowo, od 6 do 10 razy dzienne;
• lek łagodzi dolegliwości bólowe związane ze stanem zapalnym lub podrażnieniem podczas stanów zapalnych jamy ustnej i gardła [3].

O produkcie

• nie należy stosować w przypadku uczulenia na diglukonian chlorheksydyny, chlorowodorek lidokainy czy którykolwiek z pozostałych składników oraz u dzieci poniżej 2,5 roku;
• podczas stosowania leku mogą pojawić się reakcja alergiczna skóry i błony śluzowej, zaburzenia smaku czy uczucie pieczenia na języku;
• preparat zawiera alkohol, co może być szkodliwe dla osób od niego uzależnionych;
• nie zawiera cukru, przez co może być stosowany przez diabetyków;
• po pierwszym otwarciu należy zużyć w ciągu 3 miesięcy;
• kobiety w ciąży i karmiące powinny skonsultować się z lekarzem przed użyciem preparatu.

Hascosept Forte, aerozol do stosowania w jamie ustnej, lek bez recepty

• 1 ml roztworu zawiera 3 mg benzydaminy chlorowodorku;
• dorośli powinni przyjmować 2-4 dawek leku 2-6 razy dziennie;
• produkt stosowany jest w leczeniu bólu, zaczerwienieniu, obrzękach związanych ze stanem zapalnym jamy ustnej i gardła [5].

O produkcie

• nie powinno się stosować produktu, jeśli występuje nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku;
• podczas stosowania leku mogą wystąpić działania niepożądane takie jak uczucie pieczenia błony śluzowej jamy ustnej, suchość w jamie ustnej, nudności, wymioty, reakcje alergiczne, zaburzenia czucia, drętwienie i zawroty głowy czy wysypka;
• lek zawiera śladowe ilości alkoholu, co może być szkodliwe dla osób od niego uzależnionych;
• po pierwszym otwarciu należy zużyć w ciągu 3 miesięcy;
• kobiety w ciąży i karmiące muszą skonsultować się z lekarzem w przypadku chęci zastosowania leku.

Neo-angin, spray do jamy ustnej i gardła, lek bez recepty

• 1 ml roztworu zawiera 14,58 mg alkoholu 2,4-dichlorobenzylowego, 2,92 mg amylometakrezolu i 0,87 mg lewomentolu;
• dorośli powinni stosować 1 dawkę maksymalnie 6 razy na dobę (nie dłużej niż przez 3-4 dni bez konsultacji z lekarzem);
• preparat wspomaga leczenie stanów zapalnych gardła i jamy ustnej, ból, obrzęk, zaczerwienienie gardła [7].

O produkcie

• nie zaleca się stosowania produktu leczniczego, gdy występuje u pacjenta uczulenie którykolwiek z jego składników lub stwierdzono u niego astmę oskrzelową, inne schorzenia dróg oddechowych z towarzyszącym stanem spastycznym;
• preparat może powodować działania niepożądane, takie jak reakcje alergiczne, podrażnienie w obrębie jamy ustnej, gardła i przewodu pokarmowego;
• lek zawiera śladowe ilości alkoholu, co może być szkodliwe dla osób od niego uzależnionych;
• lek jest przeciwwskazany do użycia przez kobiety w ciąży i karmiące oraz przez dzieci poniżej 6 roku życia.

Orofar Total Action, aerozol do stosowania w jamie ustnej, lek bez recepty

• 1 ml roztworu zawiera 2 mg chlorku benzoksoniowego i 1,5 mg lidokainy chlorowodorku;
• osoby dorosłe stosują 4 rozpylenia aerozolu na tylną ścianę gardła w miejscu bólu, powtarzaną 3 do 6 razy na dobę (co najmniej 2-3 h pomiędzy aplikacjami);
• lek jest stosowany w przypadku bólu gardła towarzyszącemu przeziębieniu, zakażeniom bakteryjnym i wirusowym w obrębie jamy ustnej i gardła, zapaleniu gardła i krtani [8].

O produkcie

• nie należy stosować w przypadku uczulenia na chlorek benzalkoniowy, inne czwartorzędowe sole amoniowe, chlorowodorek lidokainy, inne substancje miejscowo znieczulające będące pochodnymi amidowymi lub na którykolwiek z pozostałych składników tego leku;
• aerozol może powodować działania niepożądane takie jak mrowienie czy podrażnienie w jamie ustnej lub gardle;
• produkt leczniczy zawiera etanol, co może być szkodliwe dla osób od niego uzależnionych;
• preparat jest przeciwwskazany do stosowania przez kobiety w ciąży i karmiące oraz przez dzieci poniżej 6 roku życia.

Polopiryna Gardło, spray, lek bez recepty

• 1 ml roztworu zawiera 17,16 mg flurbiprofenu;
• dorośli powinni stosować 3 rozpylenia aerozolu na tylną część gardła co 3-6 godzin, w razie potrzeby, jednak nie więcej niż 15 rozpyleń na dobę;
• produkt leczniczy jest przeznaczony do krótkotrwałego łagodzenia objawów stanu zapalnego gardła, takich jak podrażnienie, ból gardła, trudności z przełykaniem czy obrzęk [9].

O produkcie

• spray jest przeciwwskazany w przypadku nadwrażliwości na którykolwiek składnik preparatu oraz inne leki z grupy NLPZ oraz występowania u pacjenta choroby wrzodowej, ciężkiej niewydolności serca, nerek, wątroby, krwawień, zaburzeń krzepnięcia, zapalenia jelit czy perforacji przewodu pokarmowego;
• okres ważności preparatu po pierwszym użyciu wynosi 1 miesiąc;
• podczas terapii tym lekiem należy unikać spożywania alkoholu, ponieważ może to zwiększać ryzyko krwawienia w obrębie żołądka lub jelit;
• preparat może być stosowany tylko przez osoby dorosłe;
• nie należy stosować leku w ostatnim trymestrze ciąży i w okresie karmienia piersią;
• w ciągu pierwszych 6 miesiącu ciąży przed zastosowaniem tego leku należy skonsultować się z lekarzem.

Septolete ultra, aerozol do stosowania w jamie ustnej, lek bez recepty

• 1 ml roztworu zawiera 1,5 mg chlorowodorku benzydaminy i 5 mg chlorku cetylopirydyniowego;
• dorośli powinni stosować  1-2 dawki co 2 godziny, jednak nie więcej niż 3-5 razy dziennie;
• lek zalecany jest w początkowej fazie podrażnienia gardła, a także w przypadku bólu i obrzęku gardła oraz zapalenia krtani [10].

O produkcie

• nie należy stosować produktu, gdy u pacjenta występuje uczulenie na którykolwiek składnik preparatu, u dzieci poniżej 6 lat oraz u kobiet w ciąży i karmiących piersią;
• lek nie powinien być stosowany jednocześnie z innymi substancjami antyseptycznymi;
• nie powinno stosować się preparatu dłużej niż przez tydzień;
• po pierwszym użyciu należy go zużyć w ciągu pół roku.

Tantum Verde Forte, aerozol do stosowania w jamie ustnej, lek bez recepty

• 1 ml roztworu zawiera 3 mg benzydaminy chlorowodorku;
• lek może być stosowany przez osoby dorosłe 2-6 razy na dobę po 2-4 dawki (nie dłużej niż przez 7 dni);
• preparat jest stosowany w leczeniu objawów stanów zapalnych jamy ustnej i gardła, w zakażeniach bakteryjnych i wirusowych, zapaleniu krtani [12].

O produkcie

• nie stosować w przypadku uczulenia na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników tego aerozolu;
• lek jest przeznaczony do używania przez osoby dorosłe;
• kobiety w ciąży i karmiące powinny skonsultować się z lekarzem zanim zastosują ten preparat.

Uniben, aerozol do stosowania w jamie ustnej, lek bez recepty

• 1 ml roztworu zawiera 3 mg benzydaminy chlorowodorku;
• dorośli stosują 4–8 dawek od 2-6 razy dziennie (nie dłużej niż przez 7 dni);
• preparat jest stosowany w leczeniu miejscowych objawów związanych z ostrym stanem zapalnym jamy ustnej i gardła [13].

O produkcie

• nie należy stosować w przypadku uczulenia na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników tego aerozolu;
• należy zużyć w ciągu 6 miesięcy od pierwszego użycia;
• kobiety w ciąży i karmiące muszą skonsultować się z lekarzem zanim zastosują ten aerozol.

Septinum silver, spray do gardła, wyrób medyczny

O produkcie

• preparat może być stosowany w okresie ciąży i karmienia piersią oraz przez dzieci powyżej 7 roku życia;
• ma delikatne działanie przez co rzadko powoduje działania niepożądane.
• należy pamiętać o częstym stosowaniu (3-4 dawki sprayu 3-4 razy dziennie);
• nie wolno spożywać posiłków i pić przez godzinę po zastosowaniu wyrobu;
• nie jest lekiem, a jedynie wyrobem medycznym.

Jak działają substancje aktywne zawarte w sprayach na gardło?

• alkohol 2,4-dichlorobenzylowy i amylometakrezol – wykazują działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze;
• benzydamina – niesteroidowy lek przeciwzapalny, działa przeciwzapalnie, przeciwobrzękowo, znieczulająco, dezynfekująco na niektóre rodzaje bakterii i grzybów;
• chlorek benzoksoniowy – ma właściwości odkażające, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze;
• chlorek cetylopirydyniowy – działa odkażająco na bakterie, wirusy i grzyby, wykazuje silne właściwości antyseptyczne;
• chlorheksydyna – w zależności od stężenia wykazuje działanie bakteriobójcze lub bakteriostatyczne;
• flurbiprofen – niesteroidowy lek przeciwzapalny, wykazuje działanie znieczulające, przeciwzapalne, przeciwbólowy i przeciwgorączkowe;
• lewomentol  – działa chłodząco i znieczulająco;
• lidokaina – wykazuje działanie miejscowo znieczulające, uśmierzające ból [1].

Jak wybrać dobry spray na gardło?

Na rynku dostępnych jest wiele preparatów na ból gardła, w formie wygodnych w stosowaniu aerozoli. Większość z nich jest produktami leczniczymi, ale zdarzają się również wyroby medyczne. Preparaty te z reguły zawierają leki przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze jak np. chlorheksydyna czy chlorek cetylopirydyniowy.  Mogą zawiera również niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak flurbiprofen czy benzydamina, które zmniejszają stan zapalny. Niektóre z nich zawierają dodatkowo substancje znieczulające jak np. lidokaina.

Trudno wybrać najlepszy preparat, pomimo różnic w składzie większość z nich wykazuje podobną skuteczność. Bez wątpienia wszystkie  są warte polecenia i mogą zdecydowanie pomóc w przypadku bólu gardła. Warto o to zadbać, ponieważ zwykły ból gardła może przerodzić się w coś znacznie gorszego…

Jak prawidłowo stosować spray na gardło?

Aby prawidłowo stosować spray na gardło, najpierw należy zdjąć osłonkę ochronną z butelki i dobrze ją wstrząsnąć przed każdym użyciem. Jeśli jest to nowa butelka lub nie była używana przez jakiś czas, należy spryskać kilka razy w przeciwnym kierunku od twarzy, aby aktywować pompkę. Następnie, trzymając butelkę, skieruj końcówkę do tyłu gardła. Powinno się rozpylać podczas wdechu, aby lek dotarł głęboko do gardła, a nie tylko pokrył powierzchnię gardła. Po użyciu sprayu przez co najmniej 30 minut powinno się powstrzymać od jedzenia lub picia, aby lek mógł działać skutecznie.