Jakie są objawy zakażenia dróg moczowych?

W codziennej aptecznej praktyce mamy najczęściej do czynienia z infekcjami dolnych dróg moczowych, które zwykle obejmują pęcherz lub cewkę moczową. Pacjenci skarżą się na ból, kłucie i pieczenie w okolicach pęcherza lub przy cewce moczowej. Chory z infekcją dróg moczowych czuje potrzebę częstszego oddawania moczu. Nie zawsze równa się to z większą objętością wydalanego moczu – czasami występuje skąpomocz. W skrajnych przypadkach może dojść do krwiomoczu lub nawet zatrzymania mikcji [1].

Jak wygląda leczenie zakażenia dróg moczowych?

Schematy leczenia zakażenia dróg moczowych najczęściej obejmują antybiotyki i chemioterapeutyki. Stan zapalny pęcherza moczowego zwykle wynika z infekcji bakteryjnej. Bakterie atakują błonę pęcherza moczowego, co prowadzi do rozwoju stanu zapalnego i obrzęku [2].

Ze względu na bakteryjne podłoże infekcji w terapii wykorzystuje się chemioterapeutyki i antybiotyki o szerokim spektrum działania. Najczęściej korzysta się z substancji, takich jak:

• Antybiotyki beta-laktamowe:
  • Cefaklor (Ceclor MR),
  • Amoksycylina z kwasem klawulanowym (Augmentin, Taromentin, Ramoclav),
• Trometamol fosfomycyny (np. Monural) — u kobiet,
• Fluorochinolony:
  • cyprofloksacyna (Cipropol, Cipronex, Ciphin),
  • lewofloksacyna (Levalox, Xyvelam, Levofloxacin) [1].

Natomiast jedynym lekiem dostępnym bez recepty w aptekach jest furagina. Czy furagina leczy zapalenia dróg moczowych? Jak stosować furaginę i czy jest sens łączenia furaginy z witaminą C?

Jak stosować furaginę?

Furagina (furazydyna) to pochodna nitrofuranu klasyfikowana jako lek przeciwbakteryjny. Furaginę stosuje się w infekcjach dolnych dróg moczowych. Furagina ma dość szerokie spektrum działania, gdyż wykazuje aktywność wobec niektórych bakterii Gram- i Gram+, a nawet niewielkie działania przeciwgrzybicze. Jednak czy furagina faktycznie działa [3]?

Zagraniczne rekomendacje nie odrzucają furaginy, jednak nie klasyfikują jej również jako lek I rzutu. Wskazują na jej zasadność stosowania jedynie w przypadku braku możliwości wykonania posiewu bakteryjnego moczu lub oczekiwania na wyniki. Po uzyskaniu konkretnych informacji na temat zakażenia bakteryjnego rekomenduje się zastosowanie terapii celowanej [4].

Dawkowanie furaginy

Furagina występuje w formie tabletek – w lekach dostępnych OTC i na receptę oraz zawiesiny doustnej dostępnej jedynie z przepisu lekarza. Lek ten można stosować już powyżej 3. miesiąca życia, ale jedynie w formie zawiesiny doustnej [5].

Furaginum Teva, tabletki, lek na receptę

Skład

• 1 tabletka zawiera 100 mg lub 50 mg furazydyny.

Stosowanie

• Dorośli
  • W 1. dniu terapii podaje się 100 mg 4 razy na dobę. Od 2. do 7. dnia terapii stosuje się 100 mg 3 razy na dobę.
• Dzieci od 2. do 14. roku życia:
  • Od 5 do 7 mg/kg masy ciała jako dawka dobowa, którą należy podzielić na 2 lub 3 dawki.
    • Przykład. Pacjent o masie ciała 20 kg. Dawka dobowa 100 mg. Podajemy rano i wieczorem po 1 tabletce 50 mg.

Wskazania

• Leczenie niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych.

O produkcie

• Produkt występuje w formie małych tabletek 50 mg lub 100 mg.
• Tabletki można rozkruszyć i połączyć z płynem dla ułatwienia połknięcia.
• Podczas terapii mocz może zabarwić się na żółto lub pomarańczowo. Jest to całkowicie normalne.
• Leczenie bez konsultacji z lekarzem nie powinno trwać dłużej niż 7 dni.
• Podczas leczenia należy pić od 2 do 3 litrów wody.

Dafurag, zawiesina doustna, lek na receptę

Skład

• 1 ml zawiesiny zawiera 10 mg furazydyny.

Stosowanie

• Dzieci powyżej 3. miesiąca życia.
  • Od 5 do 7 mg/kg masy ciała jako dawka dobowa, którą należy podzielić na 2 lub 3 dawki.
    • Przykład. Pacjent o masie ciała 20 kg. Dawka dobowa 100 mg. Podajemy rano i wieczorem po 5 ml zawiesiny.

Wskazania

• Leczenie niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych.

O produkcie

• Zawiesina ma pomarańczowy smak.
• Podczas terapii mocz może zabarwić się na żółto lub pomarańczowo. Jest to całkowicie normalne.

Furagina i witamina C – czy warto?

Panuje przekonanie, że warto stosować witaminę C na zapalenie pęcherza. Połączenie furaginy i witaminy C miałoby działać lepiej niż sama furagina. Czy furagina i witamina C to dobre połączenie?

Argumentem za stosowaniem witaminy C na zapalenie pęcherza jest fakt, że zakwasza mocz, co poprawia wchłanianie furaginy. W trakcie infekcji bakteryjnej mocz staje się alkaliczny, co powoduje rozpad furaginy. Czy to prawda?

Przejdźmy do faktów. Fizjologiczne pH moczu oscyluje w granicach od 5 do 7. Mocz ma zwykle pH od 5 do 6. Furagina najsilniej działa w pH 5,5 [3].

Jednak zbyt kwaśne pH moczu jest nieodpowiednie, gdyż sprzyja to resorpcji zwrotnej leku, co zmniejsza jego ilość w moczu i osłabia działanie. Zbyt wysokie pH, tj. powyżej 7 jest również niekorzystne, bo prowadzi do rozpadu furaginy i osłabienia jej działania [3].

Jak witamina C wpływa na mocz?

Sprawdźmy, czy witamina C wpływa jakkolwiek na pH moczu. W jednym badaniu ochotnicy przyjmowali 2 g witaminy C 3 razy na dobę. Po pewnym okresie pH moczu zmalało o 0,18. Grupa badana nie stosowała doustnie witaminy C i tam pH moczu spadło o 0,16 [6].

W innym badaniu ochotnicy przyjmowali 1 g witaminy C 4 razy na dobę. Tutaj pH moczu spadło o 0,58 [7].

Czy furagina i witamina C mają sens? Podsumowanie

Z dostępnych danych wynika, że witamina C podawana w bardzo dużych dawkach wpływa na pH moczu w niewielkim, wręcz pomijalnym stopniu. Nie przynosi to korzystnych efektów terapeutycznych. Przyjmowanie tak dużych dawek witaminy C może zwiększyć ryzyko rozwoju kamicy nerkowej.

Znacznie lepiej stosować samą furaginę, a jeśli ona nie przynosi pożądanego efektu terapeutycznego to zastosować antybiotyki lub chemioterapeutyki w porozumieniu z lekarzem.