Czym jest trądzik?
Trądzik jest chorobą zapalną gruczołów łojowych. W przebiegu schorzenia dochodzi do nadmiernej produkcji łoju z gruczołów, zaburzeń rogowacenia naskórka, czyli naturalnego wytwarzania i usuwania martwego naskórka. Gruczoły łojowe ulegają kolonizacji bakteriami beztlenowymi, które powodują rozwój stanu zapalnego. Wszystkie te elementy są widoczne na skórze jako krosty, zaskórniki, cysty czy torbiele.
Dlaczego mamy trądzik? Przyczyny
Przyczyny trądziku są liczne i złożone. Wśród najważniejszych wymienić można zwiększoną produkcję łoju przez gruczoły łojowe, która powoduje zatory w ujściach mieszka włosowego. Kolejną przyczyną jest kolonizacja bakteryjna przez Propionibacterium acnes, zwiększona keratynizacja ujść mieszków włosowych, a także zmiany hormonalne, które wpływają na produkcję sebum. Wypadanie włosów, nadmierne pocenie się czy nadmierna higiena cery mogą także wpływać na powstawanie trądziku. Czynniki genetyczne są także ważnym elementem w pojawianiu się trądziku. Zmiany mogą się zaostrzać także pod wpływem nieprawidłowej diety, używania kosmetyków komedogennych, lub zażywania niektórych leków jak na przykład: leki steroidowe, niektóre leki przeciwdepresyjne, leki przeciwgruźlicze, witaminy B1, B6, B12 [1].
Czy nasza dieta wpływa na powstawanie trądziku?
Badania sugerują, że dieta może wpłynąć na występowanie trądziku. Niektóre pokarmy i wzorce żywieniowe wiążą się ze zwiększonym stanem zapalnym i zmianami hormonalnymi, które mogą przyczyniać się do rozwoju trądziku. Niektóre produkty spożywcze, które mogą pogarszać trądzik, to:
- Żywność o wysokim indeksie glikemicznym (IG): Wśród nich znajdują się słodkie przekąski, przetworzone węglowodany. Spożywanie pokarmów o wysokim IG może powodować ostre wzrosty poziomu cukru we krwi, prowadzące do zwiększonej produkcji insuliny i stanów zapalnych w organizmie, co może pogorszyć trądzik.
- Produkty mleczne: Niektóre badania wykazały korelację między spożywaniem produktów mlecznych, zwłaszcza mleka odtłuszczonego, a trądzikiem.
- Fast food i potrawy smażone: Większość potraw typu fast food ma wysoki poziom niezdrowych tłuszczów i została powiązana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia trądziku.
Z drugiej strony, istnieją też pokarmy, które mogą mieć korzystny wpływ na trądzik:
- Spożywanie zrównoważonej diety z naciskiem na owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe i chude białka, może dostarczać niezbędnych składników odżywczych, które wspierają zdrowie skóry;
- Pokarmy bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, takie jak tłuste ryby (łosoś, makrela) i orzechy włoskie, mają właściwości przeciwzapalne, które mogą pomóc zmniejszyć trądzikowe zmiany skórne.
Jak leczyć trądzik?
Leczenie trądziku zależy od nasilenia i rodzaju zmian skórnych. Oto kilka powszechnie stosowanych metod leczenia:
- Higiena skóry: Przestrzeganie odpowiedniej higieny skóry może pomóc w redukcji trądziku. Skóra powinna być regularnie myta delikatnym, niekomedogennym środkiem myjącym. Ważne jest także unikanie długotrwałego trzymania dłoni na twarzy, co może przyczynić się do przedostawania się bakterii i zanieczyszczeń na skórę.
- Leki miejscowe:
- Retinoidy: Leki te pomagają oczyszczać pory i zapobiegają tworzeniu się zaskórników. Dostępne są w postaci żeli lub kremów, często na receptę lekarza.
- Antybiotyki: Mogą być przepisane w postaci kremów, żeli. Przy stosowaniu antybiotyków zaleca się konsultację z lekarzem, aby uniknąć oporności bakterii.
- Leki doustne na receptę: W cięższych przypadkach trądziku, lekarz może przepisać leki doustne, takie jak antybiotyki (np. tetracykliny) lub retinoidy (np. izotretynoina). Te leki pomagają kontrolować stan zapalny skóry i zapobiegają powstawaniu zmian trądzikowych.
- Tabletki doustne bez recepty, które zawierają m.in. cynk, selen, czy kwasy omega-3, które korzystnie wpływają na kondycję skóry.
- Leczenie hormonalne: Jeśli trądzik jest spowodowany przez zaburzenia hormonalne, lekarz może zalecić stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych lub leków przeciwandrogenowych.
- Procedury dermatologiczne: W niektórych przypadkach lekarz może zalecić procedury dermatologiczne, takie jak peelingi chemiczne, mikrodermabrazja, laseroterapia czy fototerapia, które mogą pomóc w oczyszczeniu i odnowie skóry [1].
Co powinny zawierać tabletki na trądzik bez recepty?
Na każdym etapie bez względu na stadium choroby można wspomagać się, stosując tabletki na trądzik dostępne bez recepty. W swoim składzie powinny posiadać:
Cynk
Cynk ma wpływ na regulację poziomu prostaglandyn, które kontrolują wydzielanie łoju. Niedobór tego pierwiastka w organizmie powoduje pojawienie się problemów skórnych. Ponadto cynk działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie. Ma zdolność do przyspieszenia gojenia ran [2].
Selen
Selen ma wpływ na odporność organizmu, jednocześnie działa przeciwbakteryjnie. W związku z tym zmniejsza nasilenie ognisk zapalnych. Pierwiastek bierze udział w aktywacji białek odpowiedzialnych za wymiatanie wolnych rodników, co kondycji cery [3].
Kwasy Omega 3
Poziom kwasów omega 3 ma wpływ na skład wydzielanego z gruczołów łojowych sebum. Zbyt niski ich poziom powoduje upłynnienie sebum, co sprzyja rozwojowi bakterii beztlenowych. Biorą one bezpośredni udział w tworzeniu stanów zapalnych. Najlepiej suplementować kwasy omega 3 dawkami 2000 mg dziennie [4].
Niacyna
Inaczej jest to witamina B3. Ma ona działanie przeciwzapalne poprzez wpływ na cytokiny zapalne — cząsteczki, które bezpośrednio biorą udział w procesie zapalnym. Niacynę w niskich dawkach można znaleźć w składzie niektórych suplementów diety. Pojedyncza jest dostępna na receptę. W wyniku podawania wysokich dawek może dojść do pojawienia się efektu flush, czyli rozszerzenia naczyń krwionośnych znajdujących się pod skórą [5].
Co jest dobre na trądzik bez recepty? Preparaty z apteki
Największą popularnością cieszą się 2 preparaty przeznaczone bezpośrednio dla osób z problemami z trądzikiem.
Visaxinum
Zawiera w składzie:
- Wyciąg z fiołka trójbarwnego: ma za zadanie oczyszczenie organizmu. Dzieje się to na zasadzie działania moczopędnego. Razem z moczem usuwane są toksyny, których obecność zaostrza stan cery [6].
- Wyciąg z korzenia mniszka lekarskiego: podobnie jak fiołek ma działanie moczopędne oraz przeciwzapalne [7].
- Wyciąg z liści zielonej herbaty: ma działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Dzięki ekstraktowi możemy uzyskać efekt kojący na skórę [8].
- Cynk
- Niacyna
- Witamina B6
Visaxinum kosztuje ok 25-30 zł za 30 tabletek i jest wskazany dla osób dorosłych.
Normatabs
Suplement diety Normatabs oprócz składników, które znajdziemy w preparacie Visaxinum posiada:
- Laktoferynę: substancję, która ma wpływ na budowanie odporności.
- Wyciąg z ziela werbeny: jest wykorzystywany w medycynie jako surowiec przeciwdrobnoustrojowy, przeciwzapalny. Przyspiesza gojenie się ran.
- Selen
- Kolagen
- Koenzym Q10
- Aminokwasy
Wszystkie dodatkowe substancje korzystnie wpływają na stan cery. Preparat Normatabs kosztuje w granicach 25-30 zł. W związku z tym stanowi przewagę nad Visaxinum pod względem bogactwa składników aktywnych.
O czym należy pamiętać przy cerze trądzikowej? 6 wskazówek
Pacjenci z trądzikiem powinni pamiętać o kilku ważnych rzeczach, aby odpowiednio zadbać o swoją skórę i kontrolować stan trądziku:
- Zachowanie regularnej higieny: Regularne mycie twarzy dwa razy dziennie delikatnym, niekomedogennym środkiem myjącym jest kluczowe w utrzymaniu czystej skóry i zapobieganiu zatykaniu porów. Pamiętaj, aby unikać zbyt agresywnych środków myjących, które mogą podrażniać skórę.
- Unikanie wyciskania wyprysków: Wciskanie czy wyciskanie pryszczy może powodować zakażenia, podrażnienia i pogorszenie stanu skóry. Ważne jest, aby powstrzymać się od tych działań i pozwolić na naturalne gojenie się skóry.
- Stosowanie odpowiednich produktów kosmetycznych: Wybór odpowiednich kosmetyków jest kluczowy. Pacjenci z trądzikiem powinni szukać produktów oznaczonych jako „niekomedogenne” lub „bezolejowe”, które nie zatykają porów i nie pogarszają stanu skóry.
- Ochrona przed słońcem: Skóra trądzikowa może być wrażliwa na słońce i niektóre leki stosowane w leczeniu trądziku mogą zwiększać wrażliwość skóry na promieniowanie UV. Dlatego ważne jest stosowanie kremu z filtrem przeciwsłonecznym o odpowiednim SPF, szczególnie w sezonie letnim.
- Unikanie czynników drażniących: Czynniki takie jak dym papierosowy, zanieczyszczenia powietrza, czy intensywne promieniowanie słoneczne mogą podrażniać skórę trądzikową i pogarszać stan skóry. W miarę możliwości staraj się unikać tych czynników lub stosować odpowiednią ochronę.
- Konsultacja z dermatologiem: W przypadku trądziku, który jest szczególnie uciążliwy i nie reaguje na domowe metody, ważne jest skonsultowanie się z dermatologiem. Specjalista będzie w stanie przepisać odpowiednie leki lub zalecić skuteczne procedury dermatologiczne, takie jak peelingi chemiczne czy laseroterapia, aby pomóc w kontrolowaniu trądziku.
Pamiętaj, że każda skóra trądzikowa jest inna i potrzebuje indywidualnego podejścia. Skonsultuj się z dermatologiem, który będzie mógł dostosować leczenie do Twoich konkretnych potrzeb.