Co to jest ektoina?

Ektoina jest to organiczny związek chemiczny pozyskiwanym z bakterii żyjących w trudnych warunkach atmosferycznych. Te drobnoustroje określa się jako ekstremofile, a ektoina powstaje w wyniku procesu fermentacji. Ekstremofile są obecne np. w kraterach wulkanów, taflach lodów arktycznych czy na pustyniach. To właśnie ektoina chroni te mikroorganizmy przed tymi trudnymi warunkami atmosferycznymi, w których zamieszkują. Ektoina chroni je m.in. przed wysokimi i niskimi temperaturami, wysokim ciśnieniem,  promieniowaniem UV czy skrajnie wysuszonym otoczeniem. Dzięki tym informacjom odkryto, że ektoina może również chronić i stabilizować komórki oraz DNA człowieka budując barierę ochronną. Ze względu na swoje właściwości znalazła szerokie zastosowanie w farmacji i kosmetyce. W kosmetykach, dzięki właściwości wiązania cząsteczek wody, nawilża skórę i ogranicza świąd. Oprócz tego wykazuje działania przeciwalergiczne i przeciwzapalne [1,2].

Czy ektoina to steryd?

Sterydy charakteryzują się spójną budową chemiczną. Wszystkie składają się z czterech pierścieni steranu. Budowa ektoiny odbiega od tego, w jej budowie chemicznej znajdziemy jedynie jeden pierścień. Ponadto ektoina jest substancją, która ma zdolność wiązania cząsteczek wody, co pozwala na tworzenie filmu na powierzchni śluzówki nosa. Ektoina przywraca nawilżenie oraz działa przeciwzapalnie. Jej mechanizm działania również nie przypomina sterydów.

Ektoina, a alergia

Głównym zastosowaniem ektoiny w przemyśle farmaceutycznym jest jej działanie przeciwalergiczne. Substancja łagodzi objawy alergii m.in. kichanie, zatkany nos, katar, łzawienie oczu czy zaczerwienienie powiek. Ma na to wpływ hamowanie przez nią stanu zapalnego, który powoduje te objawy. Dodatkowo ektoina chroni komórki przed kontaktem z alergenami, co ogranicza rozwój reakcji alergicznej i zmniejsza objawy alergii. Ektoinę najczęściej stosuje się w postaci kropli do nosa lub oczu, ale można ją spotkać również w preparatach do inhalacji oraz pastylkach [3].

Czy można stosować ektoinę w ciąży?

Jedną z największych zalet ektoiny jest jej naturalne pochodzenie i duże bezpieczeństwo stosowania. Z uwagi na jej wysoki profil bezpieczeństwa, ektoina nie jest przeciwwskazaniem do stosowania przez kobiety w ciąży oraz matki karmiące. O jej dużym bezpieczeństwie stosowania świadczy fakt, że  wiele produktów ja zawierających np. wody morskie z dodatkiem ektoiny mogą być stosowane już od 1. miesiąca życia. Oczywiście przed użyciem każdego preparatu należy zapoznać się z ulotką i przeciwwskazaniami do jego użycia. O ile sama ektoina nie jest przeciwwskazana w ciąży, to w danym preparacie mogą być inne składniki, które będą powodować przeciwwskazania do użycia go w ciąży [2,3].

Jakie preparaty z ektoiną można kupić w aptece?

Ektoina do nosa

Dużą zaletą preparatów do nosa z ektoiną jest fakt, że można je stosować nawet przez dłuższy czas. Ma to związek z ich bezpieczeństwem, nie wykazują żadnych długotrwałych skutków ubocznych wynikających z ich długiego stosowania. Częstym objawem towarzyszącym alergicznemu nieżytowi nosa jest wysuszenie śluzówki nosa. Jest to kolejny plus przemawiający za ich stosowaniem w tym schorzeniu [1].

Ectoclarin spray do nosa z ektoiną 20 ml, wyrób medyczny

• preparat zawiera ektoinę, sól morską i wodę;
• jest stosowany w profilaktyce i wspomagająco w leczeniu objawów alergicznego nieżytu nosa;
• może być stosowany już od 1 miesiąca życia;
• z reguły podaje się kilka razy dziennie 1-2 dawki do każdego otworu nosowego;
• nie należy stosować w przypadku uczulenia na którykolwiek ze składników wyrobu i należy zużyć krople w ciągu 6 tygodni od pierwszego otwarcia [4].

Ectorhin spray do nosa z ektoiną, hipertoniczny 20 ml, wyrób medyczny

• preparat zawiera ektoinę, sól morską, wodę i bufor fosforanowy;
• wyrób medyczny jest stosowany w profilaktyce i wspomaganiu leczenia objawów nieżytu nosa i zapalenia zatok;
• dzieci w wieku poniżej 2 lat mogą stosować preparat maksymalnie 2 razy dziennie, a

starsze bez ograniczeń (z reguły kilka razy dziennie);

• nie należy stosować w przypadku uczulenia na którykolwiek ze składników wyrobu i trzeba go zużyć w ciągu 6 tygodni od pierwszego otwarcia [4].

Ektoina do oczu

Krople do oczu zawierające ektoinę są w szczególności używane do leczenia zapalenia spojówek połączonego z nieżytem nosa, nadmiernej suchości oka, zespołu suchego oka lub stanu zapalnego. Zaletą takich kropli do oczu jest fakt,  że mogą być używane nawet kilka razy na dobę. Jest to związane z tym, że są stosunkowo bezpiecznym preparatem, rzadko powodującym objawy niepożądane. Często łączone są z kwasem hialuronowym [1].

Alectoin krople do oczu z ektoiną 10 ml, wyrób medyczny

• krople zawierają ektoinę, hydroksyetylocelulozę, chlorek sodu, wodę, bufor cytrynianowy;
• wyrób medyczny jest przeznaczony do profilaktyki i wspomagania leczenia objawów alergicznego zapalenia spojówek;
• preparat może być stosowany przez osoby noszące soczewki kontaktowe, dzieci oraz osoby z nadwrażliwością oczu;
• stosuje się 1-2 krople do każdego oka kilka razy dziennie;
• nie powinno stosować preparatu po operacji lub urazie w obrębie oczu, uczulenia na którykolwiek ze składników wyrobu i trzeba go zużyć w ciągu 6 tygodni od pierwszego otwarcia [4].

Ektoina do inhalacji

Oprócz wyżej wymienionych kropli do nosa i oczu, ektoinę można znaleźć również w ampułkach do inhalacji. W takiej formie najczęściej stosuje się ektoinę w przypadku astmy alergicznej i niealergicznej, zapaleniu oskrzeli czy POChP. Inhalacje przy pomocy ampułek z ektoiną nawilżają i działają ochronnie na błonę śluzową układu oddechowego, ułatwiają odkrztuszanie zalegającej wydzieliny poprzez jej rozrzedzenie i działają przeciwzapalnie [1].

Ectodose roztwór do inhalacji z ektoiną, 2,5 ml x 20 ampułek, wyrób medyczny

• ampułki zawierają 1,3% ektoiny, sól morską i wodę;
• wyrób wspomaga leczenie stanów zapalnych i łagodzi objawy chorób układu oddechowego oraz zapobiega wysychaniu błon śluzowych i ułatwia odkrztuszanie, rozrzedzając gęsty śluz;
• z reguły jest stosowany w astmie alergicznej i niealergicznej, zapaleniu oskrzeli oraz przewlekłej, obturacyjnej chorobie płuc (POChP);
• z reguły stosuje się ampułkę 2 razy dziennie;
• nie należy stosować preparatu w przypadku utrzymujących się urazów, np. po operacji w obrębie układu oddechowego oraz w przypadku uczulenia na którykolwiek ze składników preparatu [4].

Kremy z ektoiną

Ektoina świetnie sprawdzi się w nawilżeniu skóry. Jej dodatek będzie odpowiedni, zwłaszcza dla osób z zaburzoną warstwą lipidową skóry, atopią i zapaleniem skóry.

Ektokrem

• oprócz ektoiny zawiera ceramidy, masło shea, oliwę z oliwek;
• Ektoina tworzy warstwę ochronną na skórze, przez co pozwala na szybszą regenerację uszkodzonych tkanek. Dzięki temu świetnie sprawdza się w leczeniu stanów zapalnych skóry. Ponadto zatrzymuje wodę w skórze, co powoduje wzrost nawilżenia;
• Pozostałe składniki odbudowują fizjologiczną warstwę lipidową na skórze;
• Można smarować kilka razy dziennie;
• Nadaje się dla dermatoz ze świądem i stanem zapalnym oraz na poparzenia skóry;
• Warto odczekać 2 godziny po aplikacji przed zastosowaniem innych środków leczniczych na skórę;
• Krem nadaje się dla dzieci od 1. miesiąca życia.

Radio Calm

• Posiada ektoinę jako dodatek do ceramidów, cholesterolu, naturalnych olejów, kwasu hialuronowego;
• Produkt odbudowuje warstwę lipidową i zapewnia odpowiednie nawodnienie skóry;
• Jest przeznaczony dla pielęgnacji skóry w trakcie terapii onkologicznej, gdzie nasze naturalne mechanizmy naprawcze są osłabione;
• Produkt nie powinien być stosowany na uszkodzoną skórę.

Ektoina do gardła

Ektoina może być również pomocna w leczeniu łagodnych stanów zapalnych gardła, jednocześnie zapewniając jego odpowiednie nawilżenie. Aerozole lub pastylki do ssania zawierające ektoinę są polecane m.in. w zapaleniu błony śluzowej jamy ustnej i gardła, zapaleniu migdałków podniebiennych czy też w przypadku stanu po ich usunięciu [1].

Ectossin 24  pastylki na gardło z ektoiną, wyrób medyczny

• wyrób medyczny zawiera ektoinę, izomalt, sukralozę, mentol, kwas cytrynowy, aromat cytrynowo-miętowy, aromat miodowy, koncentrat z krokosza barwierskiego, syrop glukozowy i wodę;
• preparat łagodzi ból gardła, chrypkę oraz nawilża suchą i podrażnioną błonę śluzową i wspomaga jej regenerację;
• produkt może być stosowany od 6 roku życia;
• stosuje się 1-2 pastylki do ssania co 3 godziny lub w zależności od potrzeb, ale nie więcej niż 10 pastylek dziennie;
• nie powinno się stosować produktu w trakcie przewlekłych urazów, po operacji lub uszkodzeniu jamy ustnej oraz w przypadku uczulenia na którykolwiek ze składników preparatu [4].

Czy warto przyjmować preparaty z ektoiną?

Ektoina, pomimo że jest substancją naturalną i bardzo bezpieczną, nie jest powszechnie znana wśród pacjentów. Większość preparatów może być stosowana przez dzieci, kobiety w ciąży i karmiące. Głównie ze względu na swoje działanie nawilżające preparaty z ektoiną występują m.in. jako aerozole do nosa, krople do oczu, ampułki z roztworem do inhalacji czy preparaty stosowane w stanach zapalnych gardła. Oczywiście ektoina nie ma tylko samych zalet. Największą wadą jest moc jej działania. Jest ona raczej polecana w schorzeniach o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu. W przypadku objawów alergii o nasilonym stopniu może być konieczne użycie dodatkowych preparatów.