Kiedy można mówić o stłuczenia palca?
Do stłuczenia palca może dojść np. w przypadku przytrzaśnięcia, uderzenia w jakąś twardą powierzchnię, czy upuszczenia na palec czegoś ciężkiego. Dochodzi wtedy do urazu tkanek miękkich, ale bez jednoczesnego przerwania ciągłości skóry. Stłuczenie palca najczęściej objawia się:
- bólem;
- obrzękiem;
- siniakami w miejscu uderzenia;
- nadwrażliwość na dotyk;
- czernieniem paznokcia z powodu silnego nacisku na płytkę, jeżeli dojdzie do uszkodzenia paznokcia [1,2].
Stłuczony palec — jak długo boli?
Palce zarówno u kończyn dolnych, jak i górnych są silnie unerwione, z tego względu każdy ich uraz jest stosunkowo bolesny. Najczęściej, jeżeli dojdzie do stłuczenia palca, ból może być odczuwalny (w zależności od rozległości urazu) od kilku do kilkunastu dni. Trzeba pamiętać, że jeżeli doszło do urazu paznokcia, na skutek oddzielenia płytki od łożyska może dojść do zejścia paznokcia, co znacznie wydłuży rekonwalescencję [2,3].
Jak poznać, że palec jest tylko stłuczony?
Bez przeprowadzenia odpowiednich badań diagnostycznych nie można mieć pewności, czy doszło do wybicia, czy złamania palca. Jednakże, szereg objawów może wskazywać, że w danym wypadku doszło jedynie do stłuczenia:
- ból jest umiarkowany, największy w chwili urazu, ale dosyć szybko jego intensywność się zmniejsza;
- we wszystkich przypadkach może pojawić się zasinienie i obrzęk, więc na tej podstawie trudno odróżnić te urazy;
- największa różnica obserwowana jest w przypadku ograniczenia zakresu ruchów kontuzjowanego palca, w przypadku stłuczenia może dojść ze względu na obrzęk, do pewnych problemów z prostowaniem lub zginaniem, ale ruch jest w większości przypadków możliwy (w przeciwieństwie do np. złamania);
- w przypadku złamania może również dojść do jego deformacji, podczas gdy w zwykłym stłuczeniu (poza lekkim zasinieniem i obrzękiem) palec powinien wyglądać w miarę normalnie [1,3].
Ponieważ trudno jest samemu jednoznacznie ocenić zakres tego typu urazów, warto zawsze rozważyć wizytę u lekarza. Najczęściej wykonanie zwykłego RTG palca może potwierdzić lub wykluczyć poważniejsze kontuzje.
Co na stłuczenie palca?
Stłuczenie palca, niezależnie czy u nogi, czy ręki, z reguły nie wymaga interwencji lekarza i jest leczone w podobny sposób. Po urazie wystarczy przyłożyć zimny okład, zastosować lek przeciwbólowy (może być miejscowo w postaci maści czy żelu) i przez pewien czas oszczędzać bolące miejsce. Jeżeli jednak ból jest na tyle silny, że utrudnia poruszanie palcem lub jego kształt jest nienaturalny, może to świadczyć o tym, że doszło do zwichnięcie lub wręcz złamania palca. Wtedy konieczna będzie już wizyta u ortopedy [1,2].
Spuchnięty palec — czym obłożyć?
W przypadku stłuczenia palca warto bezpośrednio po urazie obłożyć go zimnym kompresem. Dodatkowo, w przypadku pojawienia się opuchlizny, warto zastosować następujące metody:
- jednym z prostszych do zastosowania są okłady z wodą zmieszaną z odrobiną octu;
- kompresy zawierające tłuczone liście kapusty lub zgniecione ząbki wymieszane z oliwą;
- okłady nasączone wodnym roztworem sody oczyszczonej;
- dostępne bez recepty w aptece maści z arniki np. Arnigel lub z kasztanowca np. Arcalen [2,3].
Jakie są domowe sposoby na stłuczenia palca ?
- Zaraz po urazie bardzo dobrze sprawdzi się tzw. sztuczny lód w aerozolu (np. Icemix) lub zimny kompres (np. zimny lód w woreczku) – lód nie może być przykładany bezpośrednio na palec, ponieważ mogłoby dojść do odmrożenia, należy go zawinąć w ściereczkę (takie działanie zmniejsza wewnętrzne krwawienie i obrzęk);
- gdy obrzęk się zmniejszy warto zacząć stosować na palec ciepłe okłady, aby przyspieszyć regenerację uszkodzonych urazem tkanek;
- dodatkowo, aby zmniejszyć ból można doraźnie (pomimo że są dostępne bez recepty, nie powinno się ich nadużywać) zastosować niesteroidowe leki przeciwzapalne takie jak np. Ibuprom czy lek przeciwbólowy np. Apap;
- regenerację stłuczonego palca może przyspieszyć użycie dostępnych bez recepty maści z arniki np. Arnigel lub z kasztanowca np. Arcalen lub naturalnych okładów z liści kapusty, ziemniaków, czy świeżych liści tymianku lub majeranku;
- pewne korzyści mogą dać zabiegi fizjoterapeutyczne, masaże, krioterapia, elektroterapia lub magnetoterapia;
- należy pamiętać, że stłuczenia leczą się samoistnie dosyć szybko, jeżeli obrzęk się nie zmniejsza, a ból w trakcie ruszania palcem się nasila, może to świadczyć o poważniejszym urazie — należy bezwzględnie udać się wtedy do lekarza [1-3].