Czym jest przegrzanie organizmu?
Przegrzanie organizmu jest stanem, w którym temperatura ciała utrzymuje się na wysokim poziomie, a nasze ciało nie potrafi jej obniżyć. Następuje to na skutek:
- samodzielnego wytwarzania ciepła jak na przykład podczas intensywnego długotrwałego wysiłku fizycznego, lub
- braku możliwości oddania ciepła na przykład podczas ekstremalnych upałów.
Problem przegrzania organizmu dotyczy w największej mierze noworodków, które nie są w stanie samodzielnie odkryć kocyków, lub zrzucić zbyt ciepłych ubrań. Często zdarzają się przegrzania u dzieci pozostawionych w samochodach, których temperatura wewnątrz w bardzo szybkim czasie może osiągnąć nawet 65 stopni Celsjusza. W dzisiejszych czasach, gdzie temperatury w miesiącach letnich osiągają bardzo wysokie poziomy, także osoby starsze są bardzo narażone na przegrzanie, zwłaszcza biorąc pod uwagę ich ograniczoną mobilność, przez co nie mogą szybko uciec od upału [1].
Jakie są objawy przegrzania organizmu?
Choroby z przegrzania organizmu mogą mieć różną postać i objawy. W wyniku zbyt wysokiej temperatury może pojawić się:
- stres cieplny,
- wyczerpanie cieplne,
- udar cieplny
- zespół wstrząsu krwotocznego z encefalopatią
- hipertermia złośliwa.
Różnią się one między sobą, jednak łączą je objawy oraz uszkodzenia organizmu, jakie mogą nastąpić.
Wskutek wysokiej temperatury w organizmie dochodzi do denaturacji białek i martwicy komórek. Prowadzi to do poważnych, groźnych dla życia uszkodzeń tkanek. U chorego obserwujemy zaburzenia świadomości, splątanie, omdlenia, pocenie się, majaczenie [1].
Ile trwa przegrzanie organizmu?
Nie da się określić dokładnego zakresu czasu, w którym występuje przegrzanie organizmu. Jest to okres bardzo krótki i zależy od wieku, stanu organizmu i jego nawodnienia.
Osoba odwodniona w podeszłym wieku dużo szybciej dozna udaru cieplnego od młodej osoby. U osób starszych mechanizmy termoregulacji działają wolnej [1].
Przegrzanie organizmu — jakie są domowe sposoby?
W pierwszej kolejności należy się odseparować od źródła ciepła jak najszybciej. Jeśli objawy przegrzania wystąpiły w trakcie wysiłku fizycznego, należy natychmiast przestać wykonywać ćwiczenia. Nawodnienie ma kluczową rolę, zawsze, jeśli osoba jest przytomna, musi napić się wody, lub elektrolitów [1].
Jaki jest prawidłowe postępowanie w przypadku podejrzenia udaru cieplnego?
Udar cieplny jest jedną z najgroźniejszych postaci przegrzania. Leczenie udaru powinno się rozpocząć natychmiast po wystąpieniu objawów.
- Przenieść chorego z gorącego miejsca.
- Wspomóc ochładzanie chorego przez zastosowanie chłodnych okładów czy zimnej kąpieli. Spadek temperatury poniżej 40 stopni zapobiegnie postępującym zmianom w tkankach. Krążenie krwi w trakcie udaru jest spowolnione, więc ochładzanie temperatury ciała jest także wolniejsze. Warto mieć to na uwadze.
- Kolejnym etapem jest leczenie wstrząsu pacjenta. W tym celu stosujemy leki obkurczające naczynia krwionośne dożylnie. Często też stosujemy dożylnie leki nawadniające. Lekarze monitorują czynność serca.
- Następnie po ustabilizowaniu pacjenta rozpoczyna się leczenie zaburzeń krwi. Skutkiem udaru jest występowanie niedokrwistości i znaczne wydłużenie krzepnięcia. W najgorszych przypadkach konieczne jest przetoczenie krwi.
- Często przy udarze występują zaburzenia neurologiczne, które wymagają podania leków przeciwdrgawkowych. W wyniku uszkodzenia komórek nerwowych może dojść do obrzęku mózgu. Uszkodzeniu mogą ulec również płuca i wątroba. W ekstremalnych przypadkach konieczny jest przeszczep wątroby [1].