Skąd się biorą pasożyty u dzieci?

Pasożyty u dzieci to dość poważny problem, gdyż niektóre z nich mogą być niebezpieczne dla zdrowia najmłodszych. Inne bywają mniej niebezpieczne, ale za to trudne do usunięcia. Skąd się biorą pasożyty u dzieci?

Większość dziecięcych pasożytów dotyczy układu pokarmowego. Z tego względu droga fekalno-oralna to główne wrota zakażenia. Dzieci najczęściej łapią pasożyty poprzez kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami. Po kontakcie nie myją dokładnie rąk, następnie dotykają buzi lub jedzą posiłek i w ten sposób wprowadzają pasożyty do swojego organizmu.

Sporo pasożytów przenoszonych jest przez zwierzęta. Dziecko podczas zabawy z psem lub kotem może zarazić się, np. glistnicą lub tęgoryjcem dwunastnicy. Dochodzi do tego, np. po polizaniu buzi przez pupila lub jak w poprzednim przypadku – braku higieny po zabawie z czworonożnym towarzyszem [1].

Skąd jeszcze mogą się brać pasożyty u dzieci? Problemem może być spożycie zanieczyszczonej wody lub pokarmu. Żywność może zostać zanieczyszczona, np. odchodami zwierząt. Brak prawidłowej obróbki termicznej będzie prowadził do zakażenia, np. tasiemczycami lub włośnicą [1].

Ostatni przykład jest dość banalny, gdyż dzieci mogą zarazić się pasożytami od siebie, np. podczas zabaw lub korzystania z tych samych zabawek.

Pasożyty u dziecka a zachowanie

Wiemy już, skąd biorą się pasożyty u dziecka, ale jak pasożyty u dziecka wpływają na zachowanie? Czy możemy to szybko i skutecznie wykryć?

Większość pasożytów, np. glista ludzka, tasiemce lub owsiki dają objawy żołądkowo-jelitowe. Należą do nich:

• ból brzucha,
• nudności i wymioty,
• wzdęcia,
• biegunka i zaparcia (często naprzemienne),
• zmiana zapachu, konsystencji i koloru stolca,
• brak apetytu,
• nagła utrata masy ciała [2].

Skórne objawy pasożytów u dzieci

Zwykle zachowanie dziecka z pasożytami będzie podobne do objawów zwykłej infekcji. Dziecku może towarzyszyć osłabienie, apatia i podwyższona temperatura ciała. Jednak czasami występują też pewne inne, charakterystyczne symptomy, np. skórne lub neurologiczne.

W przypadku owsików rodzic może zaobserwować pewne skórne objawy pasożyta u dzieci. Dziecko z owsicą będzie narzekać na swędzenie odbytu. Czasami może pojawić się również ból. Oprócz tego jednym z częstych objawów owsicy jest zgrzytanie zębami w nocy.

Typowym pasożytem, który daje skórne objawy u dzieci, jest wesz ludzka. Swędzenie oraz nadmierne drapanie głowy przez dziecko, powinno zaniepokoić rodzica.

Podczas infekcji pasożytniczej dziecko może doświadczyć także mniej jednoznacznych objawów. Dochodzi do pojawienia się wysypki, pokrzywki i zaczerwienienia skóry. Dziecko może się nadmiernie drapać. Nie są to objawy charakterystyczne, a jedynie wynikające z reakcji alergicznej, dlatego nie każde dziecko musi ich doświadczyć.

Neurologiczne objawy pasożytów u dzieci

Jeśli chodzi o najczęstsze pasożyty u dzieci, to nie dają one bardzo poważnych objawów neurologicznych. Dziecko może być nadmiernie pobudzone lub osłabione. Występują bóle i zawroty głowy, ale wynika to z ogólnej infekcji, a nie bytowania pasożyta, np. w strukturach mózgu. Natomiast istnieją pewne pasożyty, które dają typowe neurologiczne objawy.

Do najczęstszych objawów pasożytów atakujących ośrodkowy układ nerwowy należą napady padaczkowe, encefalopatia, ból głowy, zaburzenia koncentracji, równowagi, postrzegania i uszkodzenie struktur mózgu [3].

Jak sprawdzić, czy dziecko ma robaki?

Diagnostyka chorób pasożytniczych wymaga wykonania badań. Badania na pasożyty u dzieci wykonuje się z krwi i kału.  Jednak jak sprawdzić, czy dziecko ma robaki w inny sposób?

Najprościej sprawdzić u dzieci, czy mają owsiki. Charakterystyczne objawy to jedno, ale owsiki możemy zobaczyć gołym okiem. Ich największa aktywność przypada na noc i godziny poranne. Możemy wtedy zaobserwować poruszające się owsiki w okolicach odbytu dziecka.

Do detekcji owsików stosuje się także prosty test celofanowy. W godzinach porannych należy nakleić zwykłą taśmę klejącą w okolicach wałów okołoodbytniczych dziecka, a następnie nakleić ją na szkiełko podstawowe. Dzięki temu będzie można obserwować pasożyty pod mikroskopem.

W przypadku niektórych pasożytów pomocne mogą okazać się badania endoskopowe, np. gastroskopia i kolonoskopia. Dzięki nim możemy uwidocznić wnętrze układu pokarmowego [4].

Leki na pasożyty u dzieci

Co najlepiej zastosować na pasożyty u dzieci? Najlepsze będą leki na pasożyty. Tylko one pozwolą na całkowite usunięcie pasożyta i bezpieczne wyleczenia dziecka. Jeśli pasożyt zostanie zdiagnozowany, to nie ma co czekać lub stosować niesprawdzonych metod. Zioła tu również nie pomogą. Najskuteczniejsze i najbezpieczniejsze będą leki na pasożyty u dzieci.

W Polsce do leczenia pasożytów u dzieci wykorzystuje się najczęściej 3 substancje:

• albendazol (Zentel),
• mebendazol (Vermox),
• embonian pyrantelu (Pyrantelum OWIX – jako jedyny dostępny bez recepty).

Albendazol i embonian pyrantelu występują w formie tabletek i zawiesiny doustnej. Mebendazol jest w formie tabletek [5–7].

Tabela 1. prezentuje dawkowanie wspomnianych leków z podziałem na konkretne pasożyty.

Tabela 1. Dawkowanie leków na pasożyty u dzieci [5–9].