Jakie funkcje ma prostata?
Prostata (gruczoł krokowy, stercz) jest narządem występującym tylko u mężczyzn. Kształtem oraz wielkością przypomina orzecha włoskiego i mieści się tuż pod pęcherzem moczowym (miejsce gromadzenia się moczu), a przez jego wnętrze przechodzi cewka moczowa (końcowy odcinek dróg moczowych, którym mocz odpływa z pęcherza moczowego na zewnątrz). Funkcją prostaty jest produkcja substancji wchodzących w skład nasienia i odżywiających plemniki – niezbędny do prawidłowego procesu zapłodnienia. Jego bliskie umiejscowienie z narządami dróg moczowych z wiekiem może przysparzać jednak dodatkowe problemy z oddawaniem moczu.
Jak prostata wpływa na oddawanie moczu?
Po ok. 45-50 r.ż. gruczoł ten stopniowo powiększa się, przez co uciska pęcherz moczowy i cewkę moczową, sutkiem czego jest wydłużenie czasu oddawania moczu, częstomocz dzienny i nocny oraz zwężenie strumienia moczu. Łagodny przerost prostaty związany jest z naturalnym procesem starzenia się organizmu, jednak dokładne przyczyny rozrostu komórek stercza wciąż nie są znane. Dobrą wiadomością jest fakt, że dolegliwość ta, będąca często bezpośrednią przyczyną nietrzymania moczu u mężczyzn, może być leczona farmakologicznie, chirurgicznie lub przez zmianę stylu życia. [4]
Zmiana nawyków obejmuje:
- Zadbanie o prawidłową wagę przez wprowadzenie codziennej aktywności fizycznej (np. w formie regularnych spacerów) oraz ograniczenie w diecie tłuszczów nasyconych (w największych ilościach występują w produktach zwierzęcego pochodzenia) i cukrów prostych.
- Zmniejszenie lub zupełne wyeliminowanie napojów alkoholowych i kofeiny, które działają moczopędnie.
- Ograniczenie palenia tytoniu lub najlepiej zupełne porzucenie nałogu (utrzymujący się kaszel może nasilać dolegliwości nietrzymania moczu).
- Przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów, które często osoby dotknięte wstydliwymi dolegliwościami specjalnie ograniczają w celu uniknięcia epizodów nietrzymania moczu. Można zmniejszyć spożywanie płynów przed spotkaniami, wyjściami z domu lub na noc, jednak należy zadbać o ich odpowiednią ilość w ciągu dnia.
- Systematycznie wykonywane ćwiczenia wzmacniania mięśni dna miednicy dla mężczyzn.
Jakie inne choroby powodują nietrzymanie moczu u mężczyzn? Przyczyny
Częstotliwość występowania epizodów nietrzymania moczu o różnej przyczynie zwiększa się wraz z wiekiem, często diagnozowana jest u osób z otyłością lub skarżących się na nawracające infekcje dróg moczowych. Może również towarzyszyć wielu chorobom: cukrzycy, nadciśnieniu, POChP, schorzeniom neurologicznym (Parkinson, Alzheimer), depresji, udarze mózgu, czy zespole jelita drażliwego (IBS). [2,3]
Jak diagnozuje się przyczynę nietrzymania moczu?
Diagnozowanie nietrzymania moczu u mężczyzn zazwyczaj obejmuje dokładne zebranie wywiadu medycznego, badanie fizyczne oraz czasami dodatkowe testy. Lekarz będzie pytał o objawy, ich czas trwania i nasilenie, istniejące schorzenia, przyjmowane leki oraz czynniki stylu życia. Może również przeprowadzić badanie fizykalne, w tym badanie odbytu w celu oceny gruczołu krokowego.
Dodatkowe testy, które mogą być wykonane w celu diagnozy nietrzymania moczu u mężczyzn, obejmują badania urodynamiczne, które oceniają funkcję pęcherza moczowego i przepływ moczu oraz pomiar pozostałości po oddaniu moczu, aby określić ilość pozostającego w pęcherzu moczu. W niektórych przypadkach mogą być zalecane badania obrazowe, takie jak ultrasonografia lub cystoskopia, w celu oceny anatomii dróg moczowych.
Jak leczyć nietrzymanie moczu u mężczyzn?
W przypadku nasilonych zaburzeń oddawania moczu lekarz może zlecić leczenie farmakologiczne w celu rozluźnienia mięśni dróg moczowych i zapewniania łatwiejszego odpływu moczu. Stosowane leki to alfa-blokery (np.: doksazosyna, alfuzosyna, tamsulozyna) oraz inhibitory 5 alfta-reduktazy, które wpływają na zmniejszenie przerostu prostaty, np. finasteryd). [4]
Gdy zmiana nawyków i leczenie farmakologiczne nie zmniejszą dolegliwości, lekarz może zadecydować o zastosowaniu jednej z metod chirurgicznych usuwających tkanki stercza naciskające na cewkę moczową. W zależności od nasilenia dolegliwości podejmowane są różnego rodzaju interwencje chirurgiczne. Od przezcewkowego nacięcia czy częściowego usunięcia stercza po jego całkowite usunięcie za pomocą lasera lub klasycznymi technikami, tzw. zabieg prostatektomii.
Leki na nietrzymanie moczu u mężczyzn bez recepty. Co kupisz w aptece?
Jeśli trudności z oddawaniem moczu mogą być związane z przerostem prostaty, można rozważyć suplementację preparatami wspomagającymi jej pracę.
Prostamol Uno, lek bez recepty
- Jedna kapsułka zawiera 320 mg wyciągu z owoców palmy sabal (Serenoa Repens)
- Wskazania: produkt roślinny łagodzi objawy związane z rozrostem prostaty występujące przy oddawaniu moczu,jak np.: słaby strumień moczu, parcie na mocz, częstomocz, częste oddawanie moczu w nocy.
- Dawkowanie: należy przyjmować 1 kapsułkę raz na dobę, o tej samej porze.
- Czas stosowania zależy od rodzaju, nasilenia oraz przebiegu choroby. Po około 6 tygodniach można spodziewać się poprawy stanu pacjenta. Należy skonsultowaćsię z lekarzem w przypadku, gdy dolegliwości nie ustępują lub nasilają się.
Prostaceum, suplement diety
- Składniki aktywne: ekstrakt z pestek dyni, ekstrakt z ziela wierzbownicy drobnokwiatowej, ekstrakt z liści pokrzywy, ekstrakt z owoców palmy sabal, cynk, witamina E, likopen, witamina B6.
- Suplement diety przeznaczony dla mężczyzn wspierający prawidłowe funkcjonowanie prostaty.
- Dawkowanie: 2 tabletki dziennie podczas posiłku, popijając szklanką wody.
- Ekstrakt z pestek dyni baty jest w roślinne tłuszcze (fitosterole, a dokładniej betasitosterole). Aktualne badania potwierdzają ich skuteczność w poprawie funkcjonowania układu moczowego i poprawie przepływu moczu w łagodnym rozroście prostaty. [6] Cynk wspomaga utrzymanie prawidłowego poziomu testosteronu (którego zaburzony poziom może mieć istotny związek z przerostem prostaty), natomiast ekstrakt z wierzbownicy (fitosterole, antyoksydanty) i pokrzywy wspierają pracę układu moczowego.
Wierzbownica Drobnokwiatowa Forte, suplement diety
- Składniki aktywne: wyciąg z wierzbownicy drobnokwiatowej (170 mg) otrzymany z 680 mg suszonej wierzbownicy drobnokwiatowej oraz wyciąg z palmy sabałowej (100 mg) otrzymany z 500 mg suszonej palmy sabałowej.
- Dawkowanie: 2 tabletki dziennie.
- Oba składniki wspomagają prawidłowe funkcjonowanie prostaty, układu moczowego oraz wykazuje właściwości antyoksydacyjne (wierzbownica drobnokwiatowa).
Prostabon, suplement diety
- Składniki aktywne w 3 kapsułkach: ekstrakt z korzenia pokrzywy (Urtica dioica L.) 600 mg, ekstrakt z owoców palmy sabal (Serenoa repens) 450 mg.
- Dawkowanie: 1 kapsułka 3 razy dziennie.
- Składniki ziołowe wspierające pracę prostaty przez wpływ na poziom testosteronu. Zwiększona synteza androgenu- dihydrotestosteronu (DHT) związana jest złagodnym rozrostem prostaty. DHT natomiast powstaje z testosteronu przez aktywację enzymu 5-α-reduktazy. Wyciąg z owoców palmy sabal oraz wyciąg z korzenia pokrzywy (prawdopodobnie) blokuje DHT, a w konsekwencji działanie wspomnianego enzymu i reguluje poziom testosteronu.
6 praktycznych wskazówek dla mężczyzn z nietrzymaniem moczu
Oto kilka praktycznych porad dla pacjentów z problemem nietrzymania moczu:
- Skonsultuj się z lekarzem: Jeśli masz problem z nietrzymaniem moczu, najlepiej skonsultować się z lekarzem, który może przeprowadzić odpowiednie badania i ustalić przyczynę problemu.
- Wzmocnij mięśnie dna miednicy: Ćwiczenia mięśni dna miednicy, zwane ćwiczeniami Kegla, mogą pomóc wzmocnić mięśnie odpowiedzialne za kontrolę oddawania moczu. Skonsultuj się z fizjoterapeutą w celu nauczenia się prawidłowej techniki wykonywania tych ćwiczeń.
- Unikaj napojów moczopędnych: Niektóre napoje, takie jak kawa, herbata, alkohol i napoje gazowane, mogą zwiększać produkcję moczu i zaostrzać objawy nietrzymania moczu. Staraj się ograniczać spożycie tych napojów lub unikać ich całkowicie.
- Świadomie kontroluj picie: Utrzymuj regularne nawodnienie, ale kontroluj ilość spożywanego płynu. Unikaj picia większej ilości płynów bezpośrednio przed snem, aby zmniejszyć potrzebę oddawania moczu w nocy.
- Unikaj stresu i zbyt intensywnego wysiłku fizycznego: W przypadku niektórych osób stres i wysiłek fizyczny mogą prowokować nietrzymanie moczu. Staraj się unikać sytuacji, które mogą wywoływać wysiłek, takich jak ciężkie podnoszenie.
- Używaj produktów ochronnych: W przypadku lekkiego nietrzymania moczu warto używać wkładek lub chłonnych męskich ochraniaczy, które pomagają utrzymać suchą skórę i zapobiec wyciekowi moczu.
Czy nietrzymanie moczu u mężczyzn można wyleczyć?
Nietrzymanie moczu, szczególnie w początkowym etapie, w większości jest schorzeniem, które jest możliwe do wyleczenia. Nie należy jednak problemu bagatelizować. Od razu po zauważeniu pierwszych trudności w oddawaniu moczu najlepiej zgłosić się do lekarza. Dobranie odpowiedniej terapii i zmiana nawyków może nie tylko opóźnić rozwój schorzenia, ale też zupełnie je wyeliminować.
Niestety często największym problemem dla pacjentów jest bariera społeczna. Obawa przed nagłym wystąpieniem objawów wśród rodziny i znajomych oraz ciągłe poczucie wstydu związane z dolegliwościami dodatkowo wycofują taką osobę, przez co unika ona kontaktów z innymi czy wyjść z domu. Dlatego tak ważne w terapii nietrzymania moczu jest okazanie zrozumienia i wsparcia ze strony specjalistów czy najbliższych.
Na rynku dostępnych jest coraz więcej wyrobów i preparatów nakierowanych na mężczyzn. Wskazanie dostępnych opcji leczenia tych trudnych dolegliwości (od wygodnych wyrobów higienicznych po suplementy i leki z przepisu lekarza) oraz zachęcanie do stosowania się do zaleceń z pewnością przyczynią do znacznego polepszenia się jakości życia pacjenta i zwiększą szanse wyleczenia.