Czym są krosty na języku?
„Krosta na języku” to termin potoczny. Krostą bowiem nazywamy zmiany skóry lub błon śluzowych, które zawierają w sobie ropną wydzielinę. W przypadku „krost na języku” zwykle mamy do czynienia z powiększoną brodawką językową lub grudką, która powstała na skutek infekcji lub z powodu innych czynników, na przykład urazu, z powodu zmniejszonej ilości wyprodukowanej śliny. Wtedy jama ustna jest bardziej podatna na przygryzanie oraz rozwój bakterii [1].
Dlaczego wyskakują krosty na języku?
Krosty na języku (potocznym określeniem na krostę lub aftę pojawiającą się na języku, jest pypeć) są zmianami niewielkich rozmiarów, które są źródłem dyskomfortu lub bólu. Mogą być powiązane z chorobami krwi, chorobami skóry, zaburzeniami przewodu pokarmowego na każdym jego odcinku, objawami alergii, zatrucia organizmu, niedoborów witamin i mikroelementów, reakcji immunologicznych. Często pojawiają się jako objawy niecharakterystyczne i wyprzedzają pojawienie się objawów chorób ogólnoustrojowych [1].
Jakie mogą być rodzaje krost?
- białe krosty – mogą świadczyć o infekcji grzybiczej, a dokładniej mówiąc, o pleśniawce. W przypadku zaobserwowania pojedynczych nadżerek pokrytych białym nalotem możemy mieć do czynienia z aftami, które mogą powstawać samoistnie lub w wyniku reakcji na uraz.
- czerwone krosty – kiedy zmiany takie umiejscowione są na końcu języka i towarzyszy im powiększenie węzłów chłonnych, ból gardła, gorączka, możemy podejrzewać anginę. Jeśli natomiast czerwone zmiany zlokalizowane są na początku języka, najprawdopodobniej związane są z infekcją wirusową („zwykłym” przeziębieniem).
Może dojść do sytuacji, w której język jest cały czerwony, a brodawki językowe przypominają swoim wyglądem nasiona truskawki. Mówimy wtedy o języku truskawkowym (malinowym). Malinowy język spotykany jest przede wszystkim przy chorobach typowych dla wieku dziecięcego: szkarlatyna oraz choroba Kawasaki (zapalenie drobnych naczyń). Język taki może również świadczyć o niedoborze witaminy B12 lub kwasu foliowego, zapaleniu języka lub odrze [2].
- żółte krosty – pojawiające się rano mogą świadczyć o nieprawidłowościach związanych z układem pokarmowym (szczególnie wtedy kiedy zmianom tym towarzyszy nieprzyjemny zapach z ust i dolegliwości żołądkowe).
Jak pozbyć się bolących krost na języku domowymi sposobami?
Z uwagi na to, że najczęstszą przyczyną występowania krost na języku jest nieodpowiednia higiena jamy ustnej, w pierwszej kolejności należy zadbać o poprawę warunków higienicznych tam panujących. Podstawową czynnością jest szczotkowanie zębów minimum 2 razy dziennie. Jednak gdy już pojawią się bolące krosty na języku, skutecznym domowym sposobem może być stosowanie płukanek z szałwii, rumianku czy łopianu lekarskiego. Korzystne jest także płukanie jamy ustnej płynami o działaniu antyseptycznym, które nie zawierają alkoholu: AlfaMed, Eludril, Meridol, SeptOral czy też odkażanie krost preparatami dostępnymi bez recepty, na przykład Aphtin.
Jeśli jednak domowe sposoby na krosty na języku nie okażą się nieskuteczne, a dolegliwości będą się nasilać, konieczna będzie konsultacja lekarska – w celu postawienia właściwej diagnozy. Sposób leczenia zależny jest od etiologii zmian. By nie musieć się zastanawiać nad tym jak leczyć powstałe krosty, warto wdrożyć działania profilaktyczne: wspomniana wyżej odpowiednia higiena jamy ustnej, higiena posiłków (mycie owoców i warzyw, mycie rąk przed jedzeniem), systematyczne wizyty kontrolne u dentysty, odpowiednia dieta – unikanie nadmiernego spożywania cukrów prostych i odpowiednia ilość dostarczanych witamin oraz składników mineralnych.